လက်ဘနွန်ရှိ ခရစ်ယာန် ခေါင်းဆောင် ဟီဇ်ဘိုလာကို ရပ်တန့်ရန် အမေရိကန်နှင့် မဟာမိတ်များ ကြားဝင်ရန် တိုက်တွန်း “ `

နိုင်ငံရေးပါတီခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ခရစ်ယာန်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဦးအီဘရာဟင်မ်ရတ်သည် အမေရိကန်နှင့် အနောက်နိုင်ငံမဟာမိတ်များအား ဟီဇ်ဘိုလာအား တရားဝင်ဖျက်သိမ်းရန် ဟန့်တားရေးတပ်ဖွဲ့များ တပ်ချရန် တိုက်တွန်းလျက်ရှိသည်။

Digital နှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်းတွင် ယူနီဗာဆယ်ဆီရီယက်ယူနီယံပါတီဥက္ကဋ္ဌနှင့် လက်ဘနွန်ခရစ်ယာန်ရှေ့တန်းအဖွဲ့ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဦးအီဘရာဟင်မ်ရတ်က အမေရိကန်၊ ယူကေနှင့် ဂျာမနီတို့သည် ကုလသမဂ္ဂနှင့် ပူးပေါင်း၍ လက်ဘနွန်တပ်မတော်နှင့်အတူ အီရန်၏ ထောက်ပံ့မှုခံရသော စစ်သွေးကြွအဖွဲ့အား နောက်ဆုံးတွင် ဖျက်သိမ်းရန် တပ်များစေလွှတ်ရန် အချိန်တန်ပြီဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

“အကယ်၍ ထိုသို့ [လုပ်ဆောင်မှု] နောက်ကျခဲ့လျှင် မူလလာများသည် ပိုမိုသော อำนาจ ကို ပြန်လည်ရရှိလာပြီး ထိုအခါ ဟီဇ်ဘိုလာအား [ဖျက်သိမ်းရန်] မဖြစ်နိုင်တော့ပါ” ဟု ဦးအီဘရာဟင်မ်ရတ်က ဘာသာပြန်၏ အကူအညီဖြင့် အီရန်၏ နိုင်ငံတော် ခေါင်းဆောင်ကြီး အာယာတိုလာ အာလီ ခါမနေး ဦးဆောင်သည့် အစ္စလာမ့်သမ္မတနိုင်ငံ၏ ခေါင်းဆောင်များကို ထောက်ပြ၍ ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေး ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး အစ္စရေး ကတ်ဇ်သည် ပြီးခဲ့သော လအနည်းငယ်က ဟီဇ်ဘိုလာသည် လက်ဘနွန်တောင်ပိုင်းနှင့် ဘေရွတ်မြို့တော်ရှိ စစ်သွေးကြွအဖွဲ့၏ ခိုင်မာရာများကို ဖျက်ဆီးရန် ပစ်မှတ်ထားသော တိုက်ခိုက်မှုများ တစ်လကျော်ကြာပြီးနောက် လက်ဘနွန်တွင် “ရှုံးနိမ့်” ခဲ့ကြောင်း တောင်းဆိုခဲ့သည်။

ထို့နောက် တိုက်ခိုက်မှုများကို ကြီးမားစွာ အဆုံးသတ်စေသော အားနည်းသည့် ၁၃ ချက်ပါ 停戦協定 ကို ပြီးခဲ့သော လကုန်ပိုင်းတွင် သဘောတူညီခဲ့ပြီး ယခုအချိန်အထိ နှစ်ဖက်စလုံးမှ ကြားဖြတ်တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။

သို့သော် ယခုလအတွင်း ထွက်ပေါ်လာသော သတင်းများအရ အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေး တာဝန်ရှိသူများက အီရန်၏ ထောက်ပံ့မှုခံရသော ဟီဇ်ဘိုလာသည် လက်ဘနွန်ရှိ ၎င်း၏ စစ်ရေးလုပ်ငန်းများကို ဖျက်သိမ်းရန် လှုပ်ရှားမှုမပြုလုပ်ကြောင်း – သဘောတူညီချက်၏ အဓိက ကျသော အချက်တစ်ချက် – နှင့် ၎င်းသည် လုပ်ဆောင်ရန် ကြိုးစားလိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်ကြသည်။

အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေး၏ သတင်းများအရ ဟီဇ်ဘိုလာသည် နိုဝင်ဘာလအတွင်း အစ္စရေးမှ ပြင်းထန်သော တိုက်ခိုက်မှုများ ခံရနေစဉ်တွင်ပင် ၎င်း၏ အဖွဲ့ဝင်များကို ဆက်လက် စုဆောင်းနေဆဲဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုများ နှင့် ဆီးရီးယားမှတစ်ဆင့် တရားမဝင် သယ်ယူပို့ဆောင်မှုများမှတစ်ဆင့် လက်နက်များ ပြန်လည် ကြိုးစား ဆောင်ရွက်နေကြောင်းလည်း သတင်းများက ဖော်ပြထားပြီး ယခုအပတ်အတွင်း ဤကြိုးပမ်းမှုများအပေါ် သက်ရောက်မှုမှာ မည်မျှရှိသည်ကိုမူ မသိရှိရပေ။

ဦးမြတ်ဦးဆောင်သော ခရစ်ယာန်ရှေ့တန်းအဖွဲ့သည် ယခုလအစောပိုင်းတွင် ဘေရွတ်မြို့ရှိ အာရှရာဖီရပ်ကွက်တွင် အစ္စရေးနှင့် ဟီဇ်ဘိုလာတို့အကြား 停戦協定 သည် တည်မြဲမည်မဟုတ်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် “คาดหวังว่า ข้อตกลง停戦協定 จะล้มเหลว” ကြောင့် နိုင်ငံတကာတပ်ဖွဲ့များ တပ်ချရန် လက်ဘနွန်လွှတ်တော်အမတ်များအား တိုက်တွန်းလျက်ရှိသည်။

ဦးအီဘရာဟင်မ်ရတ်က Digital သို့ ရှင်းပြရာတွင် သူ၏ ခန့်မှန်းချက်အရ နိုင်ငံ၏ ၇၀% ခန့်သည် ဟီဇ်ဘိုလာအား ထောက်ခံခြင်းမရှိသော်လည်း အစိုးရနှင့် တပ်မတော်သည် စစ်သွေးကြွအဖွဲ့အား လုံးဝဖျက်သိမ်းရန် သို့မဟုတ် အစ္စရေးအတွက် အနာဂတ်အန္တရာယ်ကို ကာကွယ်ရန် လုံလောက်မခိုင်မာကြောင်း၊ ယခင်ကျရှုံးမှုများ ထပ်မံဖြစ်ပွားနိုင်ခြေရှိကြောင်း ရှင်းပြခဲ့သည်။

၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သော ကုလသမဂ္ဂ ဆုံးဖြတ်ချက် ၁၅၅၉ နှင့် ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သော ဆုံးဖြတ်ချက် ၁၇၀၁ တို့အရ စစ်သွေးကြွအဖွဲ့အားလုံး လက်နက်ချရေးနှင့် ဖျက်သိမ်းရေးအပြင် နိုင်ငံ၏ တောင်ဘက်ရှိ အစ္စရေးနယ်စပ်ဒေသများတွင် ဟီဇ်ဘိုလာ လွှမ်းမိုးမှု မရှိစေရန် တောင်းဆိုခဲ့သော်လည်း နှစ်ခုစလုံး လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။

“ယခုအခြေအနေတွင် လက်ဘနွန်တပ်မတော်သည် ဆုံးဖြတ်ချက် ၁၅၅၉ ကို လုပ်ဆောင်၍ ဟီဇ်ဘိုလာအား လက်နက်ချရန် တွန်းအားပေးနိုင်ခြင်းမရှိကြောင်း ကျွန်တော်တို့ ယခုသိရှိပြီးဖြစ်ပါသည်” ဟု ဦးအီဘရာဟင်မ်ရတ်က Digital သို့ ဘာသာပြန်၏ အကူအညီဖြင့် ပြောကြားခဲ့သည်။ “ထို့ကြောင့် ကျွန်တော်တို့၏ အကူအညီတောင်းခံမှုမှာ ကုလသမဂ္ဂထံမှ ဖြစ်ပါသည်။ သူတို့သည် ဝင်ရောက်၍ ထိုဆုံးဖြတ်ချက်နှစ်ခုကို လုပ်ဆောင်နိုင်ပါသည်… [သို့သော်] ကျွန်တော်တို့သည် အမေရိကန်၊ ဂျာမနီနှင့် ဗြိတိသျှတို့ ထိုတပ်ဖွဲ့များတွင် ပါဝင်လာစေလိုပါသည်။”

Digital သည် အမေရိကန်တပ်များ တပ်ချရန် တောင်းဆိုမှုနှင့် ပတ်သက်၍ လက်ဘနွန်မှ အမေရိကန်အား ဆက်သွယ်ခဲ့ခြင်းရှိမရှိ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဌာနထံ ချက်ချင်း ဆက်သွယ်မေးမြန်းနိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။

ဘေရွတ်ရှိ စိုးရိမ်မှုများမှာ 停戦協定 ကျရှုံးမည်ကို စိုးရိမ်နေခြင်းနှင့် ယခုအပတ်တွင် အစ္စရေး ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးမှ စစ်သွေးကြွအဖွဲ့က သဘောတူညီချက်ကို ချိုးဖောက်ပါက ယေရုရှလင်မြို့တော်က ပြုလုပ်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ခဲ့ခြင်းတို့ တိုက်ဆိုင်နေသည်။

ပြီးခဲ့သော အပတ်က ကတ်ဇ်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သော သတိပေးချက်နှင့် ပတ်သက်၍ မေးမြန်းရာတွင် လက်ဘနွန်ခရစ်ယာန်ခေါင်းဆောင်က ထိုနည်းလမ်းသည် ယေရုရှလင်အတွက် ဆိုးရွားသော အခြေအနေကို ဖြစ်ပေါ်စေမည့် “အမှား” ဖြစ်မည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

“သူတို့ ထိုသို့ လုပ်ဆောင်ပါက လက်ဘနွန် ပြည်သူများသည် အစ္စရေးကို တိုက်ခိုက်ကြလိမ့်မည်။ ကျွန်တော် ယခင်က ပြောခဲ့သည့်အတိုင်း လူအများစုသည် ယခုအခါ အစ္စရေးကိုမဟုတ်ဘဲ ဟီဇ်ဘိုလာကို တိုက်ခိုက်နေကြသည်” ဟု သူက ပြောကြားခဲ့သည်။

“သူတို့က [အရပ်သားများ] ကို ပစ်မှတ်ထားပါက ထိုသည် အမှားဖြစ်လိမ့်မည်” ဟု သူက ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့ပြီး ယေရုရှလင်သည် ဟီဇ်ဘိုလာမဟုတ်သော ပစ်မှတ်များကို တကယ်တမ်း လိုက်လံ တိုက်ခိုက်မည်ဟု သူ မယုံကြည်ကြောင်း သတိပြုပြောကြားခဲ့သည်။

“ `