တနင်္လာနေ့က ဘာရှာအယ်လ်အာဆတ်က သူ့ကိုယ်သူ နိုင်ငံရဲ့ စွမ်းစွမ်းတမံ “ စောင့်ရှောက်သူ” အဖြစ် 묘사ကာ “ အကြမ်းဖက်ဝါဒီတို့ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှု” ကို တွန်းလှန်ခဲ့ရပြီးနောက် ရုရှားကို ထွက်ပြေးရတယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ပြည်တွင်းစစ်အတွင်း နှစ်ကျော်ကျော် နှိပ်ကွပ်ရေးနည်းလမ်းတွေ သုံးခဲ့တဲ့ အာဆတ်ဟာ Telegram မှာ ကြေညာချက်တစ်ခု ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး သူဟာ ဆီးရီးယားအတွက် တစ်သွေးတည်း စွမ်းစွမ်းတမံ ကြိုးစားခဲ့တယ်လို့ ဆိုကာ “ ဆီးရီးယားဟာ တစ်ဖန် လွတ်လပ်ပြီး လွတ်မြောက်လာမယ်” လို့ မျှော်လင့်တယ်လို့ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
နှစ် ၁၄ နီးပါး ကြာတဲ့ ပဋိပက္ခ၊ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုနဲ့ ဆီးရီးယား ပြည်သူအများစုအတွက် ခက်ခဲတဲ့ လူနေမှုအခြေအနေတွေ ဖြစ်ပွားပြီးနောက် ဒီဇင်ဘာ ၈ ရက်နေ့မှာ အာဆတ် ဖြုတ်ချခံခဲ့ရပါတယ်။ ဒါဟာ ဆီးရီးယားအနောက်ပိုင်းကို မြောက်မှတောင်အထိ တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး သီတင်းပတ်အတွင်း ဒမာစကတ်ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။
အာဆတ်က “ အမှန်တရားနဲ့ လွဲချော်နေတဲ့ အချက်အလက်တွေနဲ့ ဇာတ်လမ်းတွေရဲ့ ရေလွှမ်းမိုးမှု” ကို သူ တွန်းလှန်ခဲ့တယ်လို့ ဖော်ပြကာ နိုင်ငံတကာ အကြမ်းဖက်ဝါဒကို ဆီးရီးယားအတွက် လွတ်မြောက်ရေး တော်လှန်ရေးအဖြစ် ပြောင်းလဲဖို့ ကြိုးစားတယ်လို့ ဆိုပြီး သူ လုပ်နိုင်သမျှ ဆီးရီးယားမှာ တိုက်ပွဲဝင်နေဆဲ ဖြစ်တယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ဆီးရီးယားအာဏာရှင်ဟာ တိုက်ပွဲပြီးနောက် မော်စကိုကို ထွက်ပြေးသွားတယ်ဆိုတာ တစ်ပတ်ကတည်းက သိရှိထားပေမယ့် သူထွက်ပြေးတဲ့ အသေးစိတ်အချက်အလက်တွေက မရှင်းလင်းခဲ့ပါဘူး။
အာဆတ်က အာလက်ပို၊ ဟားမားနဲ့ ဟိုမ်တွေကို ဦးစွာ တိုက်ခိုက်ပြီး နောက်မှ thủ đô ကို တိုက်ခိုက်တဲ့ တိုက်ပွဲပြီးနောက် သူဟာ ဒီဇင်ဘာ ၈ ရက်နေ့ နံနက်အထိ ဒမာစကတ်မှာ ရှိနေခဲ့တယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
“ အကြမ်းဖက်အင်အားစုတွေက ဒမာစကတ်ကို ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လာတဲ့အခါ ကျွန်တော်ဟာ ရုရှားမဟာမိတ်တွေနဲ့ ပူးပေါင်းပြီး တိုက်ပွဲလုပ်ငန်းတွေကို ကြီးကြပ်ဖို့ လတ္တကီးကို ရွှေ့ခဲ့တယ်” လို့ သူရေးသားခဲ့ပါတယ်။
သူက ရုရှားတပ်တွေ ၂၀၁၅ ခုနှစ်ကတည်းက လည်ပတ်နေတဲ့ ဆီးရီးယားမြောက်ပိုင်းကမ်းခြေမှာ တည်ရှိတဲ့ Hmeimim Air Base ကို ရောက်တဲ့အခါ ဒေသအတွင်းက ဆီးရီးယား တပ်တွေရဲ့ တည်နေရာအားလုံး ကျရောက်သွားပြီး တော်လှန်ရေးတပ်တွေက ဒရုန်းတွေနဲ့ စခန်းကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်လာကြတယ်ဆိုတာ ချက်ချင်း သိလိုက်ရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ စခန်းကနေ ထွက်ခွာဖို့ နည်းလမ်းမရှိတဲ့အတွက် မော်စကိုက ဒီဇင်ဘာ ၈ ရက်နေ့ တနင်္ဂနွေညနေမှာ ရုရှားကို ချက်ချင်း ပြောင်းရွှေ့ဖို့ စခန်းက အမိန့်ပေးရာဌာနကို တောင်းဆိုခဲ့တယ်” လို့ အာဆတ်က ပြောပါတယ်။
သူက တော်လှန်ရေးအုပ်စုက နိုင်ငံကို သိမ်းပိုက်ခဲ့စဉ် “ အန္တရာယ်အရှိဆုံးနဲ့ ပြင်းထန်ဆုံး တိုက်ပွဲကွင်းတွေမှာ အကြမ်းဖက်သမားတွေနဲ့ မီတာအနည်းငယ်သာ ကွာဝေးတဲ့ တပ်ရှေ့တန်းမှာ တပ်မတော်ရဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ စစ်သည်တွေနဲ့အတူ ရပ်တည်ခဲ့တယ်” လို့ ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
ထို့အပြင် အာဆတ်က သူ့ရဲ့ နှိပ်ကွပ်ရေးအစိုးရရဲ့ လုပ်ရပ်တွေကို အတည်ပြုပြီး “ သူ့ရဲ့ နိုင်ငံရဲ့ ကယ်တင်ရေးကို ကိုယ်ကျိုးစီးပွားအတွက် ညှိနှိုင်းမယ်၊ ဒါမှမဟုတ် ကမ်းလှမ်းမှုတွေနဲ့ လိမ်လည်မှုတွေအတွက် သူ့ပြည်သူတွေကို လျှော့ပေါ့မယ်” လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ဆီးရီးယားမှာ ကြောက်မက်ဖွယ် အခြေအနေတွေနဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု၊ နှိပ်စက်မှု၊ ကလေးတွေအပါအဝင် လူတွေကို စိတ်ကြိုက် ဖမ်းဆီးထားမှုနဲ့ သတ်ဖြတ်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ နှစ်ပေါင်းများစွာ သတင်းရရှိပေမယ့် အာဆတ်က သူ့လုပ်ရပ်တွေဟာ ဆီးရီးယားပြည်သူတွေအတွက် လုပ်တာ ဖြစ်တယ်လို့ တောင်းပန်ခဲ့ပါတယ်။
“ ကျွန်တော်ဟာ ကိုယ်ကျိုးစီးပွားအတွက် ရာထူးတွေ လိုချင်ခြင်း မရှိပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ဆီးရီးယားပြည်သူတွေရဲ့ ယုံကြည်မှုနဲ့ ထောက်ခံချက်ရှိတဲ့ နိုင်ငံရေး စီမံကိန်းရဲ့ စောင့်ရှောက်သူအဖြစ် ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကျွန်တော် အမြဲ မြင်တယ်” လို့ သူက ပြောပါတယ်။ “ ကျွန်တော်ဟာ သူတို့ရဲ့ ဆန္ဒနဲ့ နိုင်ငံတော်ကို ကာကွယ်ဖို့၊ သူတို့ရဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကို ကာကွယ်ဖို့နဲ့ သူတို့ရဲ့ ရွေးချယ်မှုတွေကို အကြာကြီး ထိန်းသိမ်းထားဖို့ သူတို့ရဲ့ စွမ်းရည်ကို အမြဲတမ်း ယုံကြည်ခဲ့ပါတယ်။”