အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက တရုတ်အစိုးရရဲ့ แทรกแซงမှုတွေကို ပိုမိုကာကွယ်ဖို့ ကြိုးစားနေချိန်မှာ ပေကျင်းက အမေရိကန်ရဲ့ အခြေခံအချက်တစ်ခုဖြစ်တဲ့ ပြည်နယ်နဲ့ ဖက်ဒရယ်အစိုးရ ခွဲခြားမှုကို အသုံးချပြီး တရုတ်အစိုးရရဲ့ แทรกแซงမှုတွေကို ဟန့်တားဖို့ ကြိုးပမ်းမှုတွေကို လျစ်လျူရှုနေပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်အတွင်း အမေရိကန် ဖက်ဒရယ်အစိုးရက ပေကျင်းက ပေးလာနိုင်တဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှုတွေကနေ ကာကွယ်ဖို့ တရုတ်က အမေရိကန် လယ်ယာမြေတွေမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံတာကို ကန့်သတ်တာ စတဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေ လုပ်ခဲ့ပေမယ့် တရုတ်ရဲ့ အဓိက ကိရိယာဖြစ်တဲ့ လွှမ်းမိုးမှုကိုတော့ ဖြေရှင်းနိုင်ခြင်း မရှိပါဘူး။
Foundation for Defense of Democracies (FDD) က သြင်္ကြန်လ က ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ “ ” ဆိုတဲ့ တင်ပြချက်အရ တရုတ်ရဲ့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအတွင်း ဒေသတွင်း ဆက်ဆံရေးဟာ ပေကျင်းရဲ့ တိုင်းပြည်တစ်ဝန်း ကဏ္ဍအမျိုးမျိုးမှာ ဆက်လက်လွှမ်းမိုးနေရခြင်းရဲ့ အဓိကအကြောင်းအရင်း ဖြစ်ပါတယ်။
“ယနေ့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ တရုတ်ရဲ့ ဒေသတွင်း လွှမ်းမိုးမှုဟာ တခြား နိုင်ငံခြား တန်ခိုးတွေထက် သိသိသာသာ ပိုမိုကြီးမားပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ အမေရိကန်ရဲ့ ကြီးမားတဲ့ ပြိုင်ဘက် တန်ခိုး ဆိုဗီယက်ယူနီယံရဲ့ ‘တက်ကြွတဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်’ စာအုပ်က လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေနဲ့ ပြုစုထားတဲ့ လွှမ်းမိုးမှုထက် ပိုကြီးမားပါတယ်” လို့ တင်ပြချက်ရေးသားသူတွေက တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။
ဒီလွှမ်းမိုးမှု လွှမ်းမိုးမှုဟာ ဖက်ဒရယ်မူဝါဒတွေကို လျစ်လျူရှုပြီး ပြည်နယ်နဲ့ ဒေသအဆင့်မှာ ဆက်ဆံရေး တည်ဆောက်ခြင်း အပေါ် အာရုံစိုက်ခြင်းကနေ ရရှိတာဖြစ်ပြီး ဒါဟာ ပုဂ္ဂလိက စာချုပ်တွေ၊ ပြည်နယ်အခြေခံ လုပ်ငန်းစဉ်တွေ ဒါမှမဟုတ် အလုပ်အကိုင်ဖန်တီးပေးပြီး ဒေသ စီးပွားရေးကို အားကောင်းစေတဲ့ လုပ်ငန်းရှင် ဝယ်ယူမှုတွေနဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
“ပြည်နယ်နဲ့ ဒေသအစိုးရတွေဟာ သူတို့ရဲ့ ဖက်ဒရယ် တွင်ပြိုင်ဘက်တွေထက် ‘ပိုပြီး လက်တွေ့ကျ’ ပြီး ‘အလုပ်အကိုင်နဲ့ စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု’ ကို လုံခြုံရေး စိုးရိမ်မှုတွေထက် ပိုအာရုံစိုက်ကြပါတယ်” လို့ တစ်နှစ် ကြိုတင်ပြီး စတင်ခဲ့တဲ့ ကုန်သွယ်ရေး စစ်ပွဲအကြောင်း ပြန်လည်သုံးသပ်တဲ့ ပြည်သူပိုင် သတင်းဌာန Xinhua ရဲ့ ၂၀၁၉ ခုနှစ် တင်ပြချက်ကို ကိုးကားပြီး တင်ပြချက်ရေးသားသူတွေက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
တရုတ်ရဲ့ တင်ပြချက်အရ “အမေရိကန် ဒေသအစိုးရတွေက တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ဖို့ တက်ကြွစွာ ကြိုးစားနေကြပါတယ်” ဆိုပြီး FDD ရဲ့ နောက်ဆုံး တွေ့ရှိချက်တွေအရ ဒီအမြင်ဟာ နှစ်ဖက်စလုံးရဲ့ ပြည်နယ် ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ ပတ်သက်ရင် ပြောင်းလဲမသွားပါဘူး။
“အမေရိကန် ဖက်ဒရယ် စနစ်ရဲ့ အလုပ်ခွဲဝေမှုအတွင်းမှာ မမျှတမှု ရှိပါတယ်။ နိုင်ငံတော် အာဏာပိုင်တွေဟာ နိုင်ငံရေး လုံခြုံရေးနဲ့ နိုင်ငံတကာ ကုန်သွယ်ရေး မူဝါဒတွေကို တာဝန်ယူပါတယ်။ ပြည်နယ်နဲ့ ဒေသအာဏာပိုင်တွေက လူထု ကုန်ပစ္စည်းတွေနဲ့ စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို အာရုံစိုက်ကြပါတယ်” လို့ FDD တင်ပြချက်က တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။
“အဲဒါကြောင့် စီးပွားရေး သက်ရောက်မှုကို အလွန်အကျွံ အလေးပေးတဲ့ တရုတ်ရဲ့ ဒေသတွင်း လွှမ်းမိုးမှု ကြိုးပမ်းမှုတွေ – အထူးသဖြင့် ဒေသအဆင့်မှာ လာရောက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ – ဟာ နိုင်ငံတော်အဆင့်မှာ ရှိတဲ့ လုံခြုံရေး ယန္တရားတွေကို ကျော်လွှားနိုင်ပါတယ်” လို့ တင်ပြချက်က ထပ်လောင်းဖြည့်စွက် ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ဒီတင်ပြချက်က ဒီမိုကရက်တွေနဲ့ ሪፐብሊካን ခေါင်းဆောင်တွေ ကြားမှာ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့တဲ့ ဆက်ဆံရေးတွေကို ထောက်ပြခဲ့ပြီး ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က တရုတ်ကို သွားရောက်ခဲ့ပြီး တရုတ်သမ္မတ 習近平 နဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့တဲ့ California ပြည်နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး Gavin Newsom လည်း ပါဝင်ပါတယ်။ သူတို့က စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကနေ ယဉ်ကျေးမှု ဖလှယ်ရေး ပရိုဂရမ်တွေအထိ ကိစ္စရပ်အမျိုးမျိုး ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။
အလားတူပဲ ၂၀၁၈ ခုနှစ်မှာ တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ ကုန်သွယ်ရေး စစ်ပွဲ စတင်ခဲ့စဉ် Arkansas ပြည်နယ် ሪፐብሊካን အုပ်ချုပ်ရေးမှူး Asa Hutchinson က National Governors Association က လုပ်တဲ့ ပွဲတစ်ခုမှာ – တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ အမေရိကန် စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို တိုးမြှင့်ပေးဖို့ ကတိကဝတ်ပြုထားတဲ့ China General Chamber of Commerce Foundation – တက်ရောက်ခဲ့ပြီး တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ ဒေသတွင်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဟာ “အရမ်းအရေးကြီးတယ်” လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
“သိသာထင်ရှားတာက ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဖက်ဒရယ်အစိုးရက ကျွန်တော်တို့ရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒနဲ့ ကုန်သွယ်ရေးမူဝါဒကို လုပ်ဆောင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ပြည်နယ်အဆင့်မှာ ဆက်ဆံရေးတွေ ပိုမိုတည်ဆောက်နိုင်ရင် နိုင်ငံတော် အဆင့်မှာ ပိုမိုအောင်မြင်ပါလိမ့်မယ်” လို့ သူက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် FDD တင်ပြချက်ရဲ့ တွေ့ရှိချက်တွေအရ ဒီခံစားချက်ဟာ ယနေ့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကြုံတွေ့နေရတဲ့ အဓိကပြဿနာဖြစ်ပြီး ကုန်သွယ်ရေးနဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကနေ နည်းပညာ၊ ပညာရေးစနစ်၊ သတင်းမီဒီယာနဲ့ သုတေသန လုပ်ငန်းတွေအထိ တရုတ်ရဲ့ แทรกแซงမှုတွေကနေ ထိရောက်စွာ ကာကွယ်နိုင်ခြင်း မရှိပါဘူး။
“တရုတ်နိုင်ငံအပေါ် အမေရိကန်ရဲ့ မူဝါဒ တုံ့ပြန်မှုတွေဟာ ပူးပေါင်း ညှိနှိုင်းမှု မရှိပါဘူး။ ကာကွယ်ဖို့ ဆိုရင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ တရုတ်ရဲ့ ပြည်နယ်၊ ဒေသနဲ့ ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းတွေကနေ လွှမ်းမိုးမှု တိုးမြှင့်ခြင်းက ဖြစ်ပေါ်စေတဲ့ ရှုပ်ထွေးတဲ့ စုပေါင်းလုပ်ဆောင်မှု ပြဿနာကို ဖြေရှင်းဖို့ ပိုပြီး ပေါင်းစပ်ထားတဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခု လိုအပ်ပါတယ်” လို့ ရေးသားသူတွေက ရေးသားခဲ့ပါတယ်။
FDD ကျွမ်းကျင်သူတွေက တရုတ်က ပြည်နယ်နဲ့ ဒေသ သရုပ်ဆောင်တွေကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု သဘောတူညီချက်တွေနဲ့ ယဉ်ကျေးမှု ပရိုဂရမ်တွေကို သာမက နိုင်ငံတော် အမြင်တွေကိုပါ လွှမ်းမိုးနိုင်တဲ့ “တန်ဖိုးရှိပြီး လွှမ်းမိုးမှု ကြိုးပမ်းမှုတွေအတွက် သင့်တော်တဲ့ เป้าหมาย” တွေအဖြစ် မြင်ကြောင်း တင်ပြခဲ့ပါတယ်။
“တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီက အမေရိကန်ရဲ့ ကာကွယ်ရေး လုပ်ငန်းတွေမှာ အားနည်းချက်တွေကို ရှာဖွေပြီး CCP ရဲ့ လွှမ်းမိုးမှုကို တရုတ်နယ်စပ်အပြင်ဘက်ထိ ချဲ့ထွင်ပေးတဲ့ ပူးပေါင်း တိုက်ပွဲတစ်ခု တည်ဆောက်ဖို့ ကြံစည်တဲ့ နည်းလမ်းကို လုပ်ဆောင်ပါတယ်” လို့ FDD အကြီးတန်း သုတေသီနဲ့ တင်ပြချက် ပူးတွဲရေးသားသူ Nathan Picarsic က Digital ကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ “ပြည်နယ်၊ ဒေသနဲ့ ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းတွေက ပေကျင်းအတွက် လှည့်စားဖို့နဲ့ ပိုမို စိုးရိမ်မှုရှိတဲ့ Washington က တားဆီးထားတဲ့ ပိတ်ပင်မှုတွေကို ကျော်လွှားနိုင်တဲ့ အခွင့်အလမ်းတွေကို ပေးပါတယ်”
“အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက CCP ရဲ့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရပ်တည်မှု – ပြိုင်ဆိုင်မှု ကဏ္ဍတွေမှာ ဘယ်လိုတိုင်းတာမလဲ ဆိုတာ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ၊ ငွေကြေး၊ နည်းပညာ ဒါမှမဟုတ် စစ်ရေး တန်ခိုးတွေ – ကို ထိရောက်ပြီး ထိရောက်စွာ တုံ့ပြန်ဖို့ ဆိုရင် ပထမဦးဆုံး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ CCP ရဲ့ တည်ရှိမှုကို ဖြေရှင်းရပါမယ်” လို့ သူက ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
Digital က အုပ်ချုပ်ရေးမှူး Gavin Newsom နဲ့ ယခင် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး Hutchinson တို့ကို သုံးသပ်ချက်အတွက် ဆက်သွယ်ခဲ့ပါတယ်။