အောက်ရှုချခြင်း စခန်းမှူးဟောင်းရဲ့ မြေး က အာရှတွင်း ဆန့်ကျင်ရေး တိုးပွားလာမှုနဲ့ သူ့ရဲ့ ဘုန်းတော်ကြီးဘဝ “ `

ကေ ဟို့စ်ဟာ ဂျာမနီရှိ ချာ့ခ်ျငယ်လေးတစ်ခုမှာ တနင်္ဂနွေတိုင်း ကယ်တင်ခြင်းနဲ့ ဘုရားသခင်ရဲ့ ကျေးဇူးတော်နဲ့ ခွင့်လွှတ်ခြင်းတို့ရဲ့ သတင်းစကားကို ဟောပြောဖို့ ပလပ်ဖောင်းဆီကို လျှောက်လှမ်းသွားပါတယ်။ 

သူဟာ Stuttgart ရှိ Bible Church က ဦးဆောင် ပါတာဖြစ်ပြီး အဲဒီဒေသမှာ တပ်စွဲထားတဲ့ အမေရိကန် တပ်သားတွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ မိသားစုတွေအပြင် အင်္ဂလိပ်စကားပြော နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းကို လည်း လုပ်ဆောင်ပေးတဲ့ ဘာသာမဲ့ ချာ့ခ်ျ ဖြစ်ပါတယ်။

သူဟာ ပိုလန်တောင်ပိုင်းက ကျော်ကြားတဲ့ သတ်ဖြတ်ရေးစခန်းမှာ လူပေါင်း ၁.၁ သန်းခန့် (အများစုက ယုဒလူမျိုးတွေ) သတ်ဖြတ်ခဲ့တဲ့ နာဇီအရာရှိဟောင်း   Auschwitz Commandant   Rudolf Höss ရဲ့ တူတော်စပ်သူလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

Höss ဟာ သူ့ရဲ့ ဂျာမနီနေအိမ်ကနေ Digital နဲ့ ဆွေးနွေးပြီး ဒီနေ့ခေတ် ဆန့်ကျင်ရေးဝါဒနဲ့ သူ့ရဲ့ ခရစ်ယာန် ယုံကြည်ချက်ကို သူ့ဘိုးဘွားက ၈၀ နီးပါးလောက်က လုပ်ခဲ့တာတွေနဲ့ ဘယ်လို လိုက်လျောညီထွေ ဖြစ်အောင် လုပ်ထားလဲဆိုတာကို မျှဝေခဲ့ပါတယ်။

သူဟာ ယုံကြည်သူမဟုတ်တဲ့ မိဘတွေနဲ့ ခရစ်ယာန်မဟုတ်တဲ့ အိမ်မှာ ကြီးပြင်းခဲ့ပေမယ့် သူ့အဘွား Caroline က “ ခရစ်တော်ကို နားလည်တဲ့” ယုံကြည်သူ ဖြစ်ပြီး ခရစ်တော်သတင်းကောင်းကိုလည်း နားလည်ပါတယ်။ 

“ ကျွန်တော်ထင်တာက သူမက တကယ် ထူးဆန်းတယ်” လို့ Höss က ဝန်ခံခဲ့ပါတယ်။

သူဟာ ကျောင်းပြီးပြီး စားဖိုမှူးအဖြစ် လေ့ကျင့်ပြီး ဟိုတယ်ခရီးသွား စီမံခန့်ခွဲမှုကို လေ့လာခဲ့ပါတယ်။ သူဟာ နိုင်ငံခြားမှာ နှစ် ၂၀ လောက် လုပ်ကိုင်ခဲ့ပြီး Sheraton နဲ့ Shangri-La လို နာမည်ကျော် ဟိုတယ်ကွင်းတွေမှာ အများဆုံး အချိန်ဖြုန်းခဲ့ပါတယ်။

“ ကျွန်တော်က ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ချစ်မြတ်နိုးတဲ့ လူငယ်မြို့ပြ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် တစ်ယောက်ပါ၊ Rolex၊ Golden Amex၊ Mr. Cool ဆိုပြီး ကလပ်တွေသွားပြီး ညတိုင်း ထွက်သွားတာပါ။ အဲဒါက ကျွန်တော့်ဘဝပါ” လို့ သူက ပြောခဲ့ပါတယ်။

ဆေးခွဲစားမှု မှားယွင်းမှုကြောင့် သူ့ဘဝကို ပြောင်းလဲခဲ့ပါတယ်။ သူဟာ ဆေးရုံခန်းထဲမှာ သမ္မာကျမ်းစာတစ်အုပ်ကို တွေ့ပြီး စဖတ်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ကိုယ်တိုင်ပြောခဲ့ပေမယ့် စာအုပ်တစ်အုပ်ပြီး တစ်အုပ် ဖတ်ခဲ့ပါတယ်။

သူဟာ ၁၉၈၉ ခုနှစ်မှာ စင်္ကာပူမှာ ကယ်တင်ခြင်းကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။ “ ဘုရားသခင်က ကျွန်တော်လို ဆင်းရဲသားတစ်ယောက်ကို ကယ်တင်တယ်၊ သိလား? အဲဒါက သူလုပ်တဲ့အရာပဲ။ နောက်ပြီး ဘယ်တော့မှ မရပ်တော့ဘူး။ သူ့ရဲ့ ကျေးဇူးတော်က ကြွယ်ဝပါတယ်” လို့ Höss က ပြောခဲ့ပါတယ်။ 

သားလေး လေးယောက်ရှိတဲ့ သူဟာ သူ့မိသားစုရဲ့ အတိတ်နဲ့ သူ့ရဲ့ ကယ်တင်ခြင်းအကြောင်းကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောဆိုပြီး သူ့ရဲ့ ဇာတ်လမ်းကို မျှဝေဖို့ ကျောင်းတွေကို သွားပါတယ်။ 

Höss ဟာ Rudolf Höss က သူ့ဘိုးဘွားဖြစ်တယ်ဆိုတာကို သူ ခြောက်တန်း သို့မဟုတ် ခုနစ်တန်း တုန်းက သိခဲ့ပြီး အရမ်း ရှက်စရာ ခံစားခဲ့ရပါတယ်။

“ ကျွန်တော်က လူတွေကို သွားပြီး ‘ဟေ့၊ သိလား၊ ကျွန်တော်က လူသမိုင်းမှာ အကြီးမားဆုံး လူသတ်သမားရဲ့ တူတော်စပ်သူပါ’ လို့ မပြောခဲ့ပါဘူး” လို့ သူက Digital ကို ပြောခဲ့ပါတယ်။ “ ဒါကြောင့် ကျွန်တော်က တိတ်တိတ်လေး ထားခဲ့တယ်။”

သူ ခရစ်ယာန်ဖြစ်လာပြီးနောက် သူ့ဘိုးဘွားရဲ့ မှောင်မိုက်တဲ့ အမွေအနှစ်နဲ့ ကယ်တင်ခြင်း၊ ကျေးဇူးတော်နဲ့ ပြန်လည် သင့်မြတ်ခြင်းတို့ကို မျှဝေဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ ခံစားခဲ့ရပါတယ်။ သူဟာ ဂျာမနီမှာရှိတဲ့ အမေရိကန် စစ်တပ် တပ်စခန်းတစ်ခုမှာ သူ့ရဲ့ သက်သေခံချက်ကို မျှဝေခဲ့ပြီး Auschwitz မှာ သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရတဲ့ မိသားစုရှိတဲ့ ယုဒလူမျိုး စစ်သားတစ်ဦးရဲ့ လက်ခံခြင်းကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။

“ ကျွန်တော် စဉ်းစားလာခဲ့တယ်၊ ‘ကျွန်တော် ဘယ်လို ပြန်လည် ပေးဆပ်နိုင်မလဲ? ကျွန်တော် ဘာလုပ်နိုင်မလဲ?’ – ကျွန်တော် ပြန်မလုပ်နိုင်ဘူးဆိုတာ ကျွန်တော် သိပါတယ်။ ကျွန်တော် သမိုင်းကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်လို့ မရဘူး၊ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော် ဘာလုပ်နိုင်လဲဆိုတာ ကျွန်တော် ထင်တယ်၊ ကျွန်တော် သူတို့ကို ချစ်နိုင်ပြီး ကျွန်တော် လုပ်နိုင်တာက ခရစ်ယာန်တွေကို ဘုရားသခင်ရဲ့ စကားထဲက သ實တရားကို ကြွေးကြော်နိုင်တယ်” လို့ Höss က ပြောခဲ့ပါတယ်။ 

ယေရှုခရစ်တစ်ဆင့် သူဟာ ဘုရားသခင်ရဲ့ ကျေးဇူးတော်က အမှောင်ဆုံး အတိတ်တွေကိုတောင် ကယ်တင်နိုင်တယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ 

ဂျာမနီက ကျောင်းသားတွေနဲ့ ပြောဆိုတဲ့အခါ Höss ဟာ အတိတ်နဲ့ ပစ္စုပ္ပန်တို့ကြား ဆက်စပ်မှုတွေကို ဖော်ပြပြီး သူ့ဘိုးဘွားရဲ့ အခန်းကဏ္ဍနဲ့ ဒေါသရဲ့ အာဏာကို ဖော်ပြပါတယ်။

သူဟာ နာဇီတွေက လူမျိုးရေး သာလွန်မှုကို ယုံကြည်ချက်အဖြစ် တရားဝင်အောင် သုံးခဲ့တဲ့ လူမှုရေး Darwinism ကို ရှင်းပြပါတယ်။ သူဟာ Darwin ရဲ့ တိုးတက်ရေး သီအိုရီကို လူသားတွေမှာ မှားယွင်းစွာ သုံးခဲ့တာကို ရှင်းပြပြီး လူမျိုးစုတစ်ခုချင်းစီဟာ “ ပိုแข็ง” ပြီး “ သာလွန်” တယ်ဆိုတဲ့ အတွေးအခေါ်ကို ဦးတည်စေပြီး “ အားနည်းတဲ့” လူမျိုးစုတွေကို လွှမ်းမိုးဖို့ သို့မဟုတ် ဖယ်ရှားဖို့ လွတ်လပ်ခွင့်ရှိတယ်လို့ ဦးတည်စေပါတယ်။

Höss က အဲဒီ မှားယွင်းတဲ့ စိတ်ကူးတွေက ယုဒလူတွေအပေါ် ဒေါသတွေကို လောင်စာဖြစ်စေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

သူဟာ သူ့ရဲ့ တင်ပြမှုတွေကို TikTok လို လူမှုကွန်ရက်တွေနဲ့ ဘယ်လို ဆက်စပ်တယ်ဆိုတာကို ရှင်းပြပြီး TikTok က တိုတိုနဲ့ စိတ်လှုပ်ရှားစရာ ဗီဒီယိုလေးတွေနဲ့ အထူးသဖြင့် အရမ်း လွှမ်းမိုးနိုင်တယ်လို့ သတိပေးပါတယ်။ သူဟာ ကျောင်းသားတွေကို မျက်နှာပြင်ပေါ်က သို့မဟုတ် ဘက်လိုက်တဲ့ ပါဝင်မှုတွေကြောင့် လွှမ်းမိုးခံရမှု အန္တရာယ်ကို သတိပေးပြီး ပိုနက်ရှိုင်းတဲ့ အမှန်တရားတွေကို စဉ်းစားခြင်း သို့မဟုတ် ဇာတ်လမ်းကို မေးခွန်းထုတ်ခြင်းမပြုဘဲ သတင်းအချက်အလက်တွေကို “ ကြိုး၊ ကွင်း၊ ကုပ်” လိုက်မမျိုခြင်း အရေးပါမှုကို သတိပေးပါတယ်။

“ ကျွန်တော့်ရဲ့ သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်က , TikTok ဦးနှောက်တွေ၊ သိလား၊ သင်ဟာ ဗီဒီယိုလေးတစ်ခုစီကို မြင်တိုင်း ဒီ endorphins တွေ၊ ဒီ ဟော်မုန်း တိုးတက်မှုလေးတွေ ရတယ်။ ဘွမ်၊ ဘွမ်၊ ဘွမ်၊ ဘွမ်၊ ဘွမ်။ ပြီးရင် အရမ်း စွဲလမ်းစရာ ဖြစ်လာတယ်၊ မဟုတ်လား? ပြီးတော့ လူတွေက မှားယွင်းတဲ့ အတွေးအခေါ်တွေနဲ့ ပြည့်လာကြတယ်။ သူတို့က ပိုနက်ရှိုင်းတဲ့ အမှန်တရားကို မရှာကြဘူး။ သူတို့ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာကြမှာ မဟုတ်ဘူး” လို့ သူက Digital ကို ပြောခဲ့ပါတယ်။

Höss ဟာ အောက်တိုဘာ ၇ ရက်နေ့က ပိုလန်တောင်ပိုင်းကို Hamas တိုက်ခိုက်ပြီးနောက် အမေရိကန် ကောလိပ်ကျောင်းတွေမှာ ပေါ်ပေါက်လာတဲ့ ဣသရေလ ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြပွဲတွေကို တုံ့ပြန်ခဲ့ပြီး ကျောင်းတွေမှာ ပြုကျင်မှုကို ထောက်ခံတဲ့ လူတွေရဲ့ အများစုဟာ စိတ်လှုပ်ရှားမှုနဲ့ လုပ်ဆောင်တယ်၊ အများအားဖြင့် အဲဒီအခြေအနေရဲ့ သမိုင်းနဲ့ နိုင်ငံရေး ပြသနာတွေကို ပြည့်ပြည့်စုံစုံ မနားလည်ဘူးလို့ သတိပေးခဲ့ပါတယ်။

Georgetown University ဥပဒေကျောင်းသူ Julia Wax က အောက်တိုဘာ ၇ ရက်နေ့နောက်ပိုင်းမှာ ကောလိပ်ကျောင်းတွေက ယုဒလူကျောင်းသားတွေအတွက် “ ရန်လိုတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်” ဖြစ်တယ်လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။ 

“ လူတွေက တက်ရောက်ဖို့ ကြောက်ကြတယ်။ သင်ဟာ ဆန့်ကျင်ရေးဝါဒ စကားတွေ တင်နေတဲ့ သူငယ်ချင်းတွေ၊ ဆန့်ကျင်ရေးဝါဒ စကားတွေ ပြောနေတဲ့ စည်းဝေးပွဲတွေကို တိုက်တွန်းနေတဲ့ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ ဘေးချင်း ထိုင်ရမယ်။ လူတွေက ကြောက်ကြတယ်၊ တက္ကသိုလ်တွေက သူတို့ရဲ့ တာဝန်ကို မထမ်းဆောင်ဘူး၊ သူတို့ ကြိုးစားမှု မလုပ်ဘူး၊ တိတ်ဆိတ်နေကြတယ်” လို့ Wax က ပြောခဲ့ပါတယ်။

Höss က Digital ကို လူတွေက     လို့ ကြွေးကြော်နေတာကို ကြားရတယ်လို့ ပြောပေမယ့် အဲဒီမြစ် သို့မဟုတ် ပင်လယ်က ဘာလဲလို့ မေးရင် “ သူတို့ မသိကြဘူး” တဲ့။ “ သူတို့က ဘာသာတရားတစ်ခုခုရဲ့ အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်ချင်ကြတယ်။ သူတို့က ကောင်းကောင်း ခံစားကြတယ်။ သူတို့က အခြေခံ သတင်းစကား၊ ဇာတ်လမ်းကို ရကြတယ်။ သူတို့က ဘက်နှစ်ဖက်စလုံးကို ဘယ်တော့မှ မေးခွန်းမထုတ်ခဲ့ဘူး၊ ဒါကြောင့် သူတို့မှာ သတင်းအချက်အလက် ပြည့်ပြည့်စုံစုံ မရှိဘူး။ သူတို့ မစိတ်ဝင်စားဘူး၊ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ စိတ်လှုပ်ရှားမှုပဲ။ ဒါက စိတ်ခံစားမှု တုံ့ပြန်မှုပဲ” တဲ့။

သူဟာ စိတ်ကူးယဉ်တွေ သို့မဟုတ် စိတ်ခံစားမှု ဇာတ်လမ်းတွေက လွှမ်းမိုးခံရတဲ့ လူတွေက ဒေါသကို လုပ်ရပ်အဖြစ် ဘယ်လို ပြောင်းလဲနိုင်တယ်၊ အခြားသူတွေကို ထိခိုက်မှုနဲ့ ပြုကျင်မှုကို ဦးတည်စေနိုင်တယ်ဆိုတာကို ဝေဖန်ခဲ့ပါတယ်။

“ ကျွန်တော်တို့က အတွေးအခေါ်တွေ၊ စိတ်ကူးယဉ်တွေ၊ အတွေးတွေ၊ စိတ်ခံစားမှုတွေက ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လာတယ်။ ပြီးတော့ ကျွန်တော်တို့က အဲဒါတွေအတွက် အားလုံး လုပ်လာကြတယ်။ ကျွန်တော်တို့က အဲဒီကို တည့်တည့်သွားပြီး အဲဒီ အတွေးတွေကို လုပ်ရပ်တွေအဖြစ် ပြောင်းလဲကြတယ်။ တစ်ခုကတော့ ဒေါသပဲ ဒေါသက သွေးထွက်အောင် လုပ်တယ်။ အဲဒါက    ပဲ။ လူတွေက အဲဒီ စိတ်ကူးအတွက် ထွက်သွားပြီး ဆိုးရွားတဲ့ အရာတွေ လုပ်တာကို ကျွန်တော်တို့ မြင်ကြတယ်။ ကျွန်တော် ဆိုလိုတာက [သူတို့] ဒီမှာရှိတဲ့ ယုဒလူတစ်ယောက်က သူတို့လိုပဲ ပုံမှန်လူတစ်ယောက်ပဲဆိုတာကို မသိကြဘူး” လို့ Höss က ပြောခဲ့ပါတယ်။

“ သူက အသားနဲ့ အရိုးနဲ့ ပြုလုပ်ထားတာ၊ မဟုတ်လား? သူက ကျောင်းသားပဲ။ သူက ပုံမှန်လူပဲ။ ဒီမှာ ကျွန်တော်က ကမ္ဘာ့အခြားတစ်ဖက်မှာ အစိုးရတစ်ခုက လုပ်ခဲ့တဲ့ အရာတစ်ခုခုကြောင့် တစ်ယောက်ကို လက်မခံဘူး၊ မဟုတ်လား? အဲဒီ ပဋိပက္ခတွေအားလုံးမှာ ဖြစ်ပျက်ခဲ့တာ အားလုံး မှန်လား? တချို့က မမှန်ဘူး၊ အဲဒီ ပဋိပက္ခတွေအားလုံးမှာ” လို့ သူက ဣသရေလ-Hamas စစ်ပွဲကို ပြောခဲ့ပါတယ်။ “ အခု ဒီအရာအားလုံး နှေးသွားပြီး လူတွေက ကူညီနိုင်မယ့် အချိန်ကို ရောက်လာမယ်လို့ ကျွန်တော် မျှော်လင့်ပါတယ်။”

Höss နဲ့ သူ့အဖေဟာ HBO စာရွက် “ The Commandant’s Shadow” ကို ရိုက်ကူးနေတုန်း သုံးနှစ် ကျော်က တွေ့ခဲ့ကြပါတယ်။ သူတို့ဟာ Holocaust ကျန်ရစ်သူ Anita Lasker-Wallfisch နဲ့ သူမရဲ့အိမ်မှာ တွေ့ဆုံပြီး Rudolf Höss ရဲ့ လူသတ်မှု အတိတ်ကို လက်ခံခဲ့ကြပါတယ်။ 

“ ကျွန်တော်တို့က သူမအတွက် ဆုတောင်းကြပါတယ်” လို့ သူက ထပ်ပြောပါတယ်။ “ ပြီးတော့ ကျွန်တော် ဂုဏ်ယူပြီး ကျေးဇူးတင်ပါတယ်၊ ကျွန်တော်တို့ အဲဒီကို သွားခွင့်ရတာနဲ့ ကျွန်တော့်အဖေနဲ့ ကျွန်တော် သူမကို တွေ့ပြီး အချိန်ဖြုန်းခွင့်ရတာ နှိမ့်ချတယ်။ ကျွန်တော့်ဘိုးဘွားရဲ့ ကြမ်းကြမ်းတမ်းတမ်း စနစ်အောက်မှာ အရမ်း ခံစားခဲ့ရတဲ့ လူတစ်ယောက်”

Höss ဟာ ဇန်နဝါရီလမှာ ဂျာမနီ   Freiburg   မြို့က Synagogue တစ်ခုမှာ Auschwitz လွတ်မြောက်ရေး ၈၀ နှစ်ပြည့် အထိမ်းအမှတ် ပွဲတွေရဲ့ အစိတ်အပိုင်းအဖြစ် ဟောပြောဖို့ စီစဉ်ထားပါတယ်။ 

“ [ဒါက] ပြောဆိုဖို့နဲ့ အဲဒီလိုမျိုး အရာတစ်ခုခုရဲ့ အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်ဖို့ အံ့သြစရာ အခွင့်အရေးပါ” လို့ သူက Digital ကို ပြောခဲ့ပါတယ်။

“ `