ကွန်ဂိုအာဏာပိုင်များက သေဒဏ်ချမှတ်ခံထားရသော လူ ၁၇၀ ကျော်ကို မြောက်ပိုင်းရှိ လုံခြုံရေးအထူးချွန်ထက်သော ထောင်တစ်ခုသို့ လေကြောင်းဖြင့် ပို့ဆောင်ခဲ့ပြီး သေဒဏ်ကျိုးသွင်းမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ကွန်ဂိုတရားရေးဝန်ကြီး Constant Mutamba က တရားခံ ၇၀ ကို တနင်္လာနေ့က ပို့ဆောင်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး မြောက်ပိုင်း Mongala ပြည်နယ်ရှိ Angenga ထောင်သို့ ပို့ဆောင်ထားပြီးသား တရားခံ ၁၀၂ ဦးနှင့် ပေါင်းပြီး ဖြစ်ကြောင်း ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။
ယင်းအမျိုးသားများသည် လက်နက်ကိုင် ဓားပြတိုက်မှုဖြင့် ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခံထားရသူများဖြစ်ပြီး ဒေသခံများက “ Kulunas” သို့မဟုတ် “ မြို့ပြဓားပြများ” ဟု ခေါ်ဆိုကြသည်။ သူတို့၏ အသက်အရွယ်မှာ ၁၈ နှစ်မှ ၃၅ နှစ်အကြားဖြစ်ကြောင်း Mutamba က ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ သေဒဏ်ကျိုးသွင်းမည့် အချိန်ကို သူက မပြောကြားခဲ့ပါ။
အချို့က မြို့ပြတွင် စနစ်တကျ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးအတွက် ဤအစီအမံကို ကြိုဆိုကြသော်လည်း အချို့က ပြစ်မှားမှုနှင့် ချိုးဖောက်မှုများအတွက် စိုးရိမ်ကြသည်။
“ မြို့ပြရာဇဝတ်မှုများကို အဆုံးသတ်ရန် ကူညီပေးမည်ဖြစ်သောကြောင့် ဝန်ကြီး၏ ဤဆုံးဖြတ်ချက်ကို ကျွန်တော်တို့ ကြိုဆိုပါတယ်။ ည ၈ နာရီကျော်လျှင် Kuluna တစ်ဦးဦးနှင့် တွေ့ဆုံမိမည်ကို ကြောက်ရသောကြောင့် လွတ်လွတ်လပ်လပ် သွားလာ၍ မရပါ” ဟု အရှေ့ပိုင်းမြို့ Goma မြို့နေ Fiston Kakule က ပြောကြားခဲ့သည်။
လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားသူ Espoir Muhinuka က တရားမဝင်သေဒဏ်ကျိုးသွင်းမှုများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ခြေကို သတိပေးခဲ့ပြီး တရားစီရင်ရေးလုပ်ထုံးလုပ်နည်းများနှင့် အခြေခံအာမခံချက်များကို တင်းကြပ်စွာ လိုက်နာရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ နိုင်ငံရေးဖိအားကြောင့် မတရားသော ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်မှုများနှင့် လွတ်လပ်စွာ သေဒဏ်ကျိုးသွင်းမှုများ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ကြောင်း သူက စိုးရိမ်သည်။
“ DRC တွင် အခြေအနေသည် ရှုပ်ထွေးပြီး အကြောင်းအရာများစွာပါဝင်သည့် နည်းလမ်းဖြင့် ကိုင်တွယ်ရန် လိုအပ်သည်။ မြို့ပြဂိုဏ်းများနှင့် တိုက်ပွဲဝင်ခြင်းသည် ဆင်းရဲမွဲတေမှု၊ အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်ခြင်းနှင့် လူမှုရေး ခွဲခြားမှုများနှင့် တွဲဖက် တိုက်ပွဲဝင်ရန် လိုအပ်ပြီး ယင်းတို့သည် ရာဇဝတ်မှုများ၏ အကြောင်းရင်းများ ဖြစ်တတ်သည်” ဟု သူက ပြောကြားခဲ့သည်။
ကွန်ဂိုသည် ၁၉၈၁ ခုနှစ်တွင် သေဒဏ်ကို ပယ်ဖျက်ခဲ့သော်လည်း ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် ပြန်လည် တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ နောက်ဆုံးသေဒဏ်ကျိုးသွင်းမှုမှာ ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ် မတ်လတွင် စစ်တပ်ဝင်ရိုးများ၏ နိုင်ငံတော် တရားမဲ့မှု ကိစ္စများတွင် သေဒဏ်ကို ပြန်လည် ကျိုးသွင်းရန် ကြေညာခဲ့သည်။ မေလတွင် စစ်သည် ၈ ဦးကို သေဒဏ်ချမှတ်ခဲ့ပြီး ဇူလိုင်လတွင် စစ်သည် ၂၅ ဦးကို တူညီသော ပြစ်မှုများဖြင့် ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခဲ့သည်။ သေဒဏ်ကျိုးသွင်းခံရသည်ဟု သိရှိရသူ မရှိပါ။