ဂါဇာတွင် ဝန်ထမ်းများ ဓားစာခံအဖြစ် ဖမ်းဆီးခံထားရသည်ကို ညွှန်ပြသည့် ‘အထောက်အထား တစ်စုံတစ်ရာ’ ကို မတွေ့ရကြောင်း ကုလသမဂ္ဂအရာရှိက ငြင်းဆို

ထိပ်တန်း လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အရာရှိတစ်ဦးက Digital သို့ပြောကြားရာတွင် ဂါဇာတွင် ဓားစာခံများကို ထိန်းသိမ်းရာ၌ ကုလသမဂ္ဂ၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှု သို့မဟုတ် ၎င်း၏ ဝန်ထမ်းများပါဝင်ပတ်သက်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ “ အထောက်အထားအစအနကိုမျှ မတွေ့ရှိရသေး” ဟုပြောကြားခဲ့သည်။

ကုလသမဂ္ဂ၏ အဆောက်အဦများ သို့မဟုတ် ကုလသမဂ္ဂဝန်ထမ်းများက ဓားစာခံများအား ထိန်းသိမ်းထားသည်ဟု ဟားမတ်စ် ဓားစာခံဟောင်းများ၏ ပြောဆိုချက်များနှင့်ပတ်သက်၍ မေးမြန်းရာတွင် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များဆိုင်ရာ လက်ထောက်အတွင်းရေးမှူးချုပ်နှင့် အရေးပေါ်ကယ်ဆယ်ရေး ညှိနှိုင်းရေးမှူး Tom Fletcher, Office for the Coordination of Humanitarian Affairs (OCHA) က ယင်းပြောဆိုချက်များနှင့်ပတ်သက်၍ မည်သည့်အထောက်အထားမျှ မတွေ့ရှိရကြောင်း ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

“ကုလသမဂ္ဂက လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေတာ ဒါမှမဟုတ် ကုလသမဂ္ဂအဆောက်အအုံတွေကို အသုံးပြုတာ ဒါမှမဟုတ် ကုလသမဂ္ဂဝန်ထမ်းတွေက ဓားစာခံတွေကို ထိန်းသိမ်းထားတာမျိုးရှိတယ်လို့ ညွှန်ပြတဲ့ အထောက်အထားအစအနကို ကျွန်တော်မတွေ့ရသေးပါဘူး။ တွေ့ရင်လည်း စုံစမ်းမှာပါ” ဟု Fletcher က သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

“ကုလသမဂ္ဂဝန်ထမ်းတစ်ဦးသည် အကြမ်းဖက်မှု သို့မဟုတ် ဓားစာခံအဖြစ် ဖမ်းဆီးခြင်းတွင် ပါဝင်ပတ်သက်ကြောင်း သက်သေအထောက်အထားရရှိပါက ကျွန်ုပ်တို့အနေဖြင့် စုံစမ်းစစ်ဆေးသွားမည်မှာ သေချာပါတယ်” ဟုလည်း ၎င်းကဆိုသည်။ Fletcher က စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ကိုယ်တိုင်ဦးဆောင်ရန် ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။

မကြာသေးမီက အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်အရ လွတ်မြောက်လာခဲ့သော ဟားမတ်စ် ဓားစာခံဟောင်း Emily Damari က သူမအား United Nations Relief and Works Agency for Palestine Refugees in the Near East (UNRWA) ၏ အဆောက်အဦတစ်ခုတွင် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းထားကြောင်း စွပ်စွဲပြောဆိုခဲ့သည်။ ဗြိတိသျှနှင့် အစ္စရေးနိုင်ငံသားဖြစ်သူ Damari က သူမသည် UNRWA ကျောင်းတွင် ထိန်းသိမ်းခံထားရစဉ် သင့်လျော်သော ဆေးကုသမှု မရရှိခဲ့ကြောင်း ဗြိတိသျှဝန်ကြီးချုပ် Keir Starmer သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

Fletcher က ယင်းအဆောက်အဦသည် “ အစ္စရေးတို့၏ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ကျွန်ုပ်တို့ ထွက်ခွာလာခဲ့ပြီးနောက် ကုလသမဂ္ဂက အသုံးပြုခဲ့သည့် ခိုလှုံရာနေရာတစ်ခုဖြစ်သည်” ဟုဆိုသည်။ ဟားမတ်စ်သည် ယင်းအဆောက်အဦကို အသုံးပြုခဲ့နိုင်ကြောင်း ၎င်းကဝန်ခံခဲ့သော်လည်း ကုလသမဂ္ဂအနေဖြင့် “ သူတို့ကို မတားဆီးနိုင်ခဲ့” ဟုဆိုသည်။

Digital သို့ပေးပို့သော ကြေညာချက်တွင် အစ္စရေး ကုလသမဂ္ဂသံအမတ် Danon က ကုလသမဂ္ဂအနေဖြင့် “ ဤအလွန်ပြင်းထန်သော စွပ်စွဲချက်များကို စုံစမ်းစစ်ဆေးရန်” တောင်းဆိုခဲ့သည်။

“ တွင် ငရဲကို ဖြတ်သန်းခဲ့ရသော အစ္စရေး ဓားစာခံများ၏ သက်သေခံချက်များကို ကျွန်ုပ်တို့ ယုံကြည်ပါသည်။ အစ္စရေးကို အပြစ်တင်ဝေဖန်ရန် အရင်းအမြစ်နှင့် ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများစွာကို အသုံးမပြုဘဲ ကုလသမဂ္ဂသည် ယုတ်မာသော ဟားမတ်စ် အကြမ်းဖက်မှုတွင် ကုလသမဂ္ဂ၏ ပူးပေါင်းကြံစည်မှုနှင့်ပတ်သက်သည့် အလွန်ပြင်းထန်သော စွပ်စွဲချက်များကို စေ့စေ့စပ်စပ် စုံစမ်းစစ်ဆေးသင့်သည်” ဟု Danon က ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

Touro Institute on Human Rights and the Holocaust ၏ ညွှန်ကြားရေးမှူးနှင့် Human Rights Voices ၏ ဥက္ကဋ္ဌ Anne Bayefsky က UNRWA နှင့် ကုလသမဂ္ဂ၏ သရုပ်ဆောင်များ ပါဝင်ပတ်သက်သည့် အကြမ်းဖက်မှုနှင့်ပတ်သက်သည့် အမှန်တရားကို ရင်ဆိုင်ရသည့်အခါ ကုလသမဂ္ဂ၏ “ထူးခြားသော အပြုအမူပုံစံ” အတွက် ကုလသမဂ္ဂကို ပြစ်တင်ဝေဖန်ခဲ့သည်– ငြင်းဆိုခြင်း၊ ရှောင်ဖယ်ခြင်းနှင့် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခြင်း။

“အောက်တိုဘာ ၇ ရက် အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှုတွင် UNRWA ၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှုနှင့် ဟားမတ်စ်ကို ကယ်တင်ရန် ကြိုးပမ်းနေမှုများအကြောင်း အစ္စရေးက တောင်ပုံယာပုံ သက်သေအထောက်အထားများကို တင်ပြခဲ့ပြီး ကုလသမဂ္ဂက အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အစည်းမဟုတ်ဟု ငြင်းဆိုထားသည်” ဟု Bayefsky က ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။ “ဓားစာခံတစ်ဦးထံမှ ရရှိသော ဤခံပြင်းနာကျင်ဖွယ်အချက်အလက်ကို ရင်ဆိုင်ရချိန်တွင် ‘ဆိုးတာကို မမြင်၊ မကောင်းတာကို မကြား’ ဟူသော တုံ့ပြန်မှုသည် ရွံရှာစရာပင်ဖြစ်သည်။”

Bayefsky က “ကုလသမဂ္ဂ၏ သတင်းအမှားဖြန့်ချိရေးစက်နှင့်ပတ်သက်၍ သက်သေအထောက်အထားသည် ဘယ်သောအခါမျှ လုံလောက်မည်မဟုတ်” ဟုဆိုသည်။

Fletcher က “ အထောက်အထားအစအနကိုမျှ မတွေ့ရှိရသေး” ဟုဆိုသော်လည်း ကုလသမဂ္ဂ စောင့်ကြည့်ရေးဌာန (OIOS) က ပြန်လည်စစ်ဆေးရာတွင် “ UNRWA ဝန်ထမ်းများသည် အောက်တိုဘာ ၇ ရက် တိုက်ခိုက်မှုများတွင် ပါဝင်ပတ်သက်နိုင်သည်” ဟုဆိုသည်။

OIOS သည် တိုက်ခိုက်မှုများတွင် ကုလသမဂ္ဂဝန်ထမ်းများ၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှုဆိုင်ရာ သက်သေအထောက်အထားများကို စစ်ဆေးခဲ့ပြီး အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှုတွင် ဝန်ထမ်း ၉ ဦး ပါဝင်ကြောင်း “ မလုံလောက်သော” သက်သေအထောက်အထားများ တွေ့ရှိခဲ့သည်။ သို့သော် ဖြစ်နိုင်ခြေကို လုံးဝလျော့မတွက်ခဲ့ပါ။ အမှန်မှာ UNRWA ကော်မရှင်နာ-ချုပ် Philippe Lazzarini က စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုနှင့်ပတ်သက်၍ ကြေညာချက်တစ်စောင်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ယင်းဝန်ထမ်းများသည် “ UNRWA အတွက် အလုပ်မလုပ်နိုင်တော့ကြောင်း” ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။

Digital က Damari ၏ မိသားစုကိုယ်စားလှယ်ထံ ဆက်သွယ်ခဲ့သော်လည်း Fletcher ၏ ပြောဆိုချက်များနှင့်ပတ်သက်၍ မည်သည့်တုံ့ပြန်မှုကိုမျှ မရရှိခဲ့ပေ။