တူရကီကို သတိပေးချက်အနေဖြင့် အစ္စရေးသည် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်လာချိန်တွင် ဆီးရီးယားရှိ မဟာဗျူဟာမြောက် ပစ်မှတ်များကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ “ `

(SeaPRwire) –   အစ္စရေးသည် ယခုအပတ်တွင် လေတပ်စခန်းများကို လေကြောင်းမှ တိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ယင်းတိုက်ခိုက်မှုများသည် “ တူရကီအနေဖြင့် ဆီးရီးယားလေပိုင်နက်အတွင်းရှိ အစ္စရေး၏ လေကြောင်းဆိုင်ရာ စစ်ဆင်ရေးများကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်းမပြုရန် ရှင်းလင်းသော သတင်းစကားပေးပို့ရန် ရည်ရွယ်သည်” ဟု အရာရှိများက Digital သို့ အတည်ပြုပြောကြားခဲ့သည်။

ဒေသတွင်း မတည်ငြိမ်မှုများကြားတွင် တူရကီသည် ဆီးရီးယားနိုင်ငံ၌ စစ်ရေးအရ ခြေကုပ်ယူရန် ကြိုးပမ်းနေချိန်တွင် ယခုဖြစ်ရပ်သည် ဂျေရုဆလင်၏ အန်ကာရာအပေါ်ထားရှိသော သဘောထား၌ အလှည့်အပြောင်းတစ်ခုကို မှတ်သားစေသည်။

အစ္စရေးကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့သည် ဟာမာစစ်လေဆိပ်နှင့် T-4 လေတပ်စခန်းနှစ်ခုစလုံးရှိ မဟာဗျူဟာမြောက်ပစ္စည်းများဖြစ်သော ပြေးလမ်းများ၊ လောင်စာဆီသိုလှောင်ရာနေရာများ၊ ရေဒါစနစ်များနှင့် လက်နက်သိုလှောင်ရုံများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ ယင်းတိုက်ခိုက်မှုများသည် ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ခဲ့သော စခန်းများအတွင်းရှိ စစ်ရေးဆိုင်ရာပစ္စည်းများကို ခြေရာခံခဲ့သည့် အစ္စရေးလေတပ်၏ ရက်သတ္တပတ်ပေါင်းများစွာကြာ စုံစမ်းထောက်လှမ်းမှုများ၏ နောက်ဆက်တွဲဖြစ်သည်။

ဆီးရီးယားသမ္မတ ဘာရှာ အယ်လ်-အာဆတ်၏ အစိုးရ၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင်ရှိခဲ့သော လေတပ်စခန်းများသည် ယခုအခါ လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးစနစ်များ တိုးချဲ့အသုံးပြုရန်နှင့် တပ်ဖြန့်ချထားရန်အတွက် စောင့်ကြည့်ခံနေရသည်ဟု သိရသည်။

 

တူရကီသည် ဆီးရီးယား၌ ကြီးထွားလာသော ရည်မှန်းချက်များကို ပြသခဲ့သည်။ မှရရှိသော အစီရင်ခံစာများအရ တူရကီတပ်များသည် T-4 စခန်းကို ထိန်းချုပ်ရန်အတွက် စတင်လှုပ်ရှားနေပြီး ထိုနေရာ၌ လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးစနစ်များ တပ်ဆင်ရန် စီစဉ်နေကြောင်း သိရသည်။ ဒီဇင်ဘာလတွင် အာဆတ်ပြုတ်ကျပြီးကတည်းက အန်ကာရာသည် ဆီးရီးယား၏ ယာယီအစိုးရနှင့် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက်တစ်ခုအပေါ် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများကို အရှိန်မြှင့်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

အစ္စရေး၏တိုက်ခိုက်မှုများကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် တုံ့ပြန်ခဲ့ပြီး အစ္စရေးအစိုးရကို “ လူမျိုးရေးခွဲခြားပြီး အခြေခံဝါဒီ” ဟု တံဆိပ်ကပ်ကာ နယ်မြေချဲ့ထွင်ရန် ရည်မှန်းချက်များရှိသည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည်။ “ အစ္စရေး၏ ဆီးရီးယားနိုင်ငံအတွင်းရှိ တိုက်ခိုက်မှုများသည် မည်သည့်အကြောင်းပြချက်မျှမရှိဘဲ စိတ်ကူးမယဉ်နိုင်လောက်အောင်ဖြစ်ပြီး ပဋိပက္ခများပေါ်တွင် ရှင်သန်ကြီးထွားသည့် မူဝါဒကို ညွှန်ပြနေသည်” ဟု ဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ယင်းထုတ်ပြန်ချက်တွင် အစ္စရေး၏ စစ်ဆင်ရေးများသည် ဒေသတွင်းလုံခြုံရေးအတွက် ခြိမ်းခြောက်မှုတစ်ရပ်ဖြစ်ကြောင်း ပြစ်တင်ရှုတ်ချထားသည်။

Digital မှ ဝါရှင်တန်ဒီစီရှိ တူရကီသံရုံးပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်ထံ မှတ်ချက်တောင်းခံမှုများကို ပြန်လည်ဖြေကြားခြင်း မရှိခဲ့ပေ။

Foundation for Defense of Democracies မှ တူရကီကျွမ်းကျင်သူ Dr. Sinan Ciddi က Digital သို့ တူရကီသမ္မတ ရီဆပ် တာ့ယစ် အာဒိုဂန်သည် ရုရှားနှင့် အီရန်တို့ထားရစ်ခဲ့သော ဒေသတွင်းလေဟာနယ်ကို အသုံးချရန် ကြိုးပမ်းနေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

 

“ အာဒိုဂန်သည် ဒေသတွင်း၌ တူရကီ၏ဩဇာကို နီယို-အော်တိုမန်အင်အားအဖြစ် ပြန်လည်အသက်သွင်းရန် ကြိုးစားနေသည်” ဟု Ciddi က ပြောကြားခဲ့သည်။ “ သူသည် အီရန်၏ကိုယ်စားလှယ်များ အားနည်းသွားသည်၊ ရုရှားသည် အလွန်အကျွံလုပ်ဆောင်နေရသည်ဟု မြင်ပြီး တူရကီအား ဒေသတွင်းကို လွှမ်းမိုးနိုင်ရန် အနေအထားတစ်ခုသို့ ရောက်ရှိစေရန် ဆောင်ရွက်နေသည် — အထူးသဖြင့် လေတပ်စခန်းများကဲ့သို့သော စစ်ရေးအခြေစိုက်စခန်းများမှတစ်ဆင့် ဆောင်ရွက်နေခြင်းဖြစ်သည်။”

Ciddi က အာဒိုဂန်၏ ရေရှည်ဂိမ်းတွင် ဆီးရီးယား၌ အင်အားပြသခြင်း၊ ဒါမတ်စကတ်မြို့ရှိ အစိုးရသစ်၏မျက်နှာသာရရှိအောင် ကြိုးပမ်းခြင်းနှင့် အလဲအထပ်အနေဖြင့် U.S. အား တူရကီကို F-35 တိုက်လေယာဉ်များ ရရှိအောင် ခွင့်ပြုပေးရန် ဆွဲဆောင်စည်းရုံးခြင်းတို့ ပါဝင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ အာဒိုဂန်သည် ထရမ့်ထံသွားပြီး ‘ကျွန်တော်က ဒီမှာ အရေးအကြီးဆုံးလူပဲ။ ဆီးရီးယားကို ကျွန်တော့်လက်ထဲ အပ်လိုက်ပါ၊ F-35 တွေကိုပဲ ပေးပါ’ လို့ ပြောချင်တယ်” ဟု Ciddi က ပြောကြားခဲ့သည်။ “ ဒါပေမဲ့ အစ္စရေးက ဒါကို တိုက်ရိုက်ခြိမ်းခြောက်မှုတစ်ခုအဖြစ် မြင်တယ်။ T-4 ပြေးလမ်းကို ဗုံးကြဲခဲ့တာက ရှင်းလင်းတဲ့ သတင်းစကားတစ်ခုပါ- မင်းကို ဒီမှာ ကြိုဆိုမှာမဟုတ်ဘူး။”

တူရကီခေါင်းဆောင်၏ — ရမ်ဇာန်လအတွင်း ဝတ်ပြုဆုတောင်းပွဲ၌ အစ္စရေးကို ဖျက်ဆီးရန် ဆုတောင်းခြင်းအပါအဝင် — သည် အစ္စရေးနှင့် အမေရိကန် စောင့်ကြည့်သူများကို ပို၍ပင် စိုးရိမ်ထိတ်လန့်စေခဲ့သည်။

Jewish Institute for National Security of America (JINSA) မှ မကြာသေးမီက လက်ခံကျင်းပခဲ့သော ဝဘ်ဆိုက်တစ်ခုတွင် တူရကီနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ်ဟောင်း Eric Edelman က အရေးပေါ်သံတမန်ရေးရာ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။

“ တူရကီနှင့် အစ္စရေးအပေါ်ထားရှိသော ပြောဆိုမှုများကို လျှော့ချရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး တိတ်တဆိတ်ဆွေးနွေးမှုအချို့ ပြုလုပ်သင့်တယ် — သမ္မတ (သို့မဟုတ်) ချီတက်ပွဲများတွင် သားဖြစ်သူထံမှလာသော ခြိမ်းခြောက်မှုများသည် ၎င်းကိုဖျက်ဆီးပစ်ရန် ရည်ရွယ်သည်” ဟု Edelman က ပြောကြားခဲ့သည်။ “ ဆီးရီးယားလေပိုင်နက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး မငြိမ်သက်မှုများ လျော့ပါးစေရန် ကြိုးပမ်းမှုအချို့ လိုအပ်သည်။”

Edelman က တူရကီသို့ F-35 ရောင်းချမှုအသစ်များသည် အခြေအနေများနှင့်အတူ ပါလာရမည်ဖြစ်ကြောင်း သတိပေးပြောကြားခဲ့သည်။ “ တကယ်လို့ တူရကီက F-35 ကို ပိုင်ဆိုင်မယ်ဆိုရင် သူတို့က ဘယ်နေရာတွေမှာ အသုံးပြုနိုင်မလဲဆိုတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး ရှင်းလင်းတဲ့ နားလည်မှုအချို့ ရှိရပါမယ်။”

JINSA Eastern Mediterranean Policy Project အဖွဲ့ဝင် Alan Makovsky က “ ဒီလိုထုတ်ပြန်ချက်တွေကို စကားလုံးလှလှလေးတွေပဲလို့ ဘယ်တော့မှ မယူဆနိုင်ဘူး” ဟုပြောကြားခဲ့ပြီး “ အာဒိုဂန်က ‘တစ်ညမှာ ရုတ်တရက်ရောက်လာနိုင်တယ်’ ဆိုတဲ့အကြောင်းကို အတိတ်မှာ ရည်ညွှန်းဖူးတယ် — ဒါကို ကျွန်တော်တို့ အလေးအနက်ထားရမယ်” ဟု ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးနိုင်ငံအတွင်း၌ အရာရှိများသည် တူရကီ၏ ဆီးရီးယားနိုင်ငံအတွင်းရှိ လှုပ်ရှားမှုများကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်နေကြသည်။ Mind Israel ၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ Avner Golov က လက်ရှိအကျပ်အတည်းသည် ပိုမိုနက်ရှိုင်းသော အတွေးအခေါ်ဆိုင်ရာ ခြိမ်းခြောက်မှုကို ထင်ဟပ်စေကြောင်း အလေးအနက်ပြောကြားခဲ့သည်။

“ အီရန်က အစွန်းရောက်စခန်းရဲ့ ဦးခေါင်းဖြစ်တာ ရှင်းပါတယ်၊ ဒါပေမဲ့ အာဒိုဂန်က ဒုတိယခေါင်းဆောင်အဖြစ် ရပ်တည်ဖို့ ကြိုးစားနေတယ် — သူက အလားအလာအရဆိုရင် ဘာမှမလျော့ဘူး” ဟု ၎င်းကဆိုသည်။ “ သူက အီရန်လုပ်သလို ကိုယ်စားလှယ်တွေကို အသုံးပြုတာမျိုး မဟုတ်ဘူး။ သူက ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံသားတွေနဲ့ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုတွေကတစ်ဆင့် အစ္စရေးနိုင်ငံအတွင်းမှာပါ တိုက်ရိုက်ဝင်ရောက်စွက်ဖက်တယ်။”

“ အစ္စရေးမှာ တူရကီနဲ့ သံတမန်ဆက်ဆံရေးရှိတယ်၊ ဒါပေမဲ့ အာဒိုဂန်က NATO မှာ အဓိပ္ပါယ်ရှိတဲ့ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို အမြဲတားဆီးနေတယ်” ဟု Golov က ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။ “ အခု တူရကီက ဆီးရီးယားနိုင်ငံတောင်ပိုင်းကို ရွေ့လျားနေတာကြောင့် ကျွန်တော်တို့ [အစ္စရေး] အနေနဲ့ စစ်ဆင်ရေးစည်းမျဉ်းတွေကို မြှင့်တင်ဖို့ လိုအပ်တယ်။ တူရကီအနေနဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့နယ်စပ်မှာ ဝေးကွာတဲ့လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးထီးကြီးတစ်ခုကို ဖန်တီးခွင့်မပြုနိုင်ဘူး။”

Golov က လက်ရှိအစိုးရအနေနဲ့ အာဒိုဂန်ရဲ့ ရည်မှန်းချက်တွေက ဆီးရီးယားထက် ကျော်လွန်သွားတယ်ဆိုတာကို နားလည်ဖို့ လိုအပ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ “ သူက အုပ်ထိန်းတဲ့နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်လာဖို့၊ ကောင်းကင်တွေကို ထိန်းချုပ်ဖို့နဲ့ ကျွန်တော်တို့က ဆီးရီးယားရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာကို ချိုးဖောက်နေတယ်လို့ ပြောဆိုပြီး အစ္စရေးရဲ့ စစ်ဆင်ရေးတွေကို တားဆီးဖို့ လုပ်ချင်တယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒါက အချုပ်အခြာအာဏာအကြောင်း မဟုတ်ဘူး — ဒါဟာ အာဏာနဲ့ မွတ်ဆလင်ညီအကိုအဖွဲ့ရဲ့အရောင်တွေနဲ့ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသသစ်ကို ပုံဖော်ဖို့အကြောင်းပါ။”

မကြာသေးမီက အစ္စတန်ဘူလ်မြို့တော်ဝန်အား ထောင်ချခြင်းကို ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှုများနှင့်ပတ်သက်ပြီး Ciddi က “ ၂၀၁၃ ခုနှစ် Gezi ဆန္ဒပြမှုတွေပြီးကတည်းက အကြီးမားဆုံးဖြစ်တဲ့ လူထုဆန္ဒပြမှုတွေ မြင့်တက်လာခြင်းနဲ့အတူ အာဒိုဂန်အတွက် ကြီးမားတဲ့စိန်ခေါ်မှုကို ကျွန်တော်တို့ တွေ့မြင်ခဲ့ရတယ် … ပြိုင်ပွဲမဝင်ခင်မှာတောင် အတိုက်အခံကိုယ်စားလှယ်လောင်းကို ထောင်ချတာဟာ အားနည်းခြင်းရဲ့ ရှင်းလင်းတဲ့လက္ခဏာတစ်ခုပါပဲ။ အာဒိုဂန်က နိုင်ငံတကာရဲ့ဝေဖန်မှု (သို့မဟုတ်) စီးပွားရေးကျဆင်းမှုကို ဂရုမစိုက်ဘူး — သူဂရုစိုက်တာအားလုံးက သူ့ရဲ့အစိုးရကို ထိန်းသိမ်းထားဖို့ပဲ။ ဒါက ခိုင်မာအားကောင်းခြင်း မဟုတ်ဘူး၊ ဒါဟာ အလွန်အမင်း စိတ်ပျက်အားငယ်နေခြင်းပါပဲ။”