ဂါဇာကို ‘လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုအဖြစ် မသတ်မှတ်နိုင်’ – မက်ခရွန်

(SeaPRwire) –   ပြင်သစ်သမ္မတသည် ပါလက်စတိုင်းဒေသအတွင်းရှိ အစ္စရေး၏ စစ်ပွဲနှင့်ပတ်သက်၍ မကြာသေးမီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သော ကုလသမဂ္ဂအစီရင်ခံစာနှင့် သဘောမတူပေ။

ပြင်သစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် အစ္စရေး၏ ဂါဇာရှိ လုပ်ရပ်များသည် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု မြောက်သည်ဟု မယုံကြည်ကြောင်း ပြင်သစ်သမ္မတ အီမန်နျူရယ် မာခရွန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ကုလသမဂ္ဂ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးကော်မရှင်တစ်ခုက အစ္စရေးသည် ယင်းဒေသရှိ ပါလက်စတိုင်းလူမျိုးများအပေါ် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု ကျူးလွန်ခဲ့သည်ဟု ကောက်ချက်ချထားသော အစီရင်ခံစာတစ်စောင်ကို အင်္ဂါနေ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

“ဖြစ်ပျက်နေသည်များကို ကျွန်ုပ်တို့က လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုအဖြစ် သတ်မှတ်ခြင်းမရှိပါ။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ၎င်းသည် နိုင်ငံရေးကြေညာချက်တစ်ခုမဟုတ်သောကြောင့်ဖြစ်သည်” ဟု ကုလသမဂ္ဂအစီရင်ခံစာနှင့်ပတ်သက်၍ မေးမြန်းခဲ့ရာတွင် မာခရွန်က တနင်္ဂနွေနေ့က အပြည့်အစုံထုတ်ပြန်ခဲ့သော CBS News နှင့်တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်းတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

၎င်းက စီရင်ချက်သည် “သက်သေအထောက်အထားများနှင့် ရှင်းလင်းသော ဥပဒေရေးရာများကို” ထည့်သွင်းစဉ်းစားပြီးနောက် “တရားသူကြီးများ သို့မဟုတ် သမိုင်းပညာရှင်များ” အတွက်သာဖြစ်လိမ့်မည်ဟု ရှင်းပြခဲ့သည်။

ကုလသမဂ္ဂအစီရင်ခံစာအရ အစ္စရေးအာဏာပိုင်များနှင့် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များသည် ၁၉၄၈ ခုနှစ် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက်အောက်တွင် ကျရောက်သည့် လုပ်ရပ်များစွာကို ကျူးလွန်ခဲ့သည်။ ယင်းတို့တွင် “ပါလက်စတိုင်းလူမျိုးများကို တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း သို့မဟုတ် တစ်အုပ်လုံး ဖျက်ဆီးရန်” ရည်ရွယ်၍ ဂါဇာအပေါ် အခြေအနေများကို တမင်သက်သက် ချမှတ်ခြင်းနှင့် ယင်းဒေသရှိ လူဦးရေ “မကြုံစဖူး အရေအတွက်” ကို သတ်ဖြတ်ခြင်းတို့ ပါဝင်သည်။

ဟားမတ်စ်ထိန်းချုပ်ရာ ဂါဇာကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အဆိုအရ စနေနေ့အထိ ပါလက်စတိုင်းလူမျိုးများအကြား သေဆုံးသူအရေအတွက်သည် ၆၅,၀၀၀ ကျော်လွန်သွားခဲ့သည်။

ဘယ်လ်ဂျီယံ၊ ဘရာဇီး၊ တူရကီ၊ အိုင်ယာလန်နှင့် စပိန်အပါအဝင် နိုင်ငံပေါင်း ၁၃ နိုင်ငံသည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးတွင် တောင်အာဖရိကက အစ္စရေးကို စွဲဆိုထားသော လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုဆိုင်ရာအမှုအား ထောက်ခံလျက်ရှိသည်။ အစ္စရေးသည် ဟိဂ်အခြေစိုက်တရားရုံး၏ စည်းမျဉ်းကို လက်မှတ်ရေးထိုးထားခြင်းမရှိသော်လည်း၊ ပရီတိုးရီးယားက ချိုးဖောက်သည်ဟု ပြောဆိုထားသော ၁၉၄၈ ခုနှစ် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် နိုင်ငံဖြစ်သည်။

ယခုသီတင်းပတ်အစောပိုင်းက အစ္စရေးကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့သည် ဟားမတ်စ်ကို ဆန့်ကျင်သည့် ၎င်း၏ စစ်ဆင်ရေးကို တိုးမြှင့်ခဲ့ပြီး ဂါဇာစီးတီးအပေါ် အကြီးစားမြေပြင်ထိုးစစ်ကို စတင်ခဲ့သည်။ ယင်းလုပ်ရပ်သည် စစ်သွေးကြွအဖွဲ့၏ ကျန်ရှိနေသော ကွန်ရက်များကို ဖျက်သိမ်းရန်နှင့် ကျန်ရှိနေသော အစ္စရေးဓားစာခံများကို ပြန်လည်ခေါ်ဆောင်ရန် ရည်ရွယ်သည်ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟားမတ်စ်ဦးဆောင်သော တိုက်ခိုက်သူများသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၇ ရက်နေ့တွင် အစ္စရေးအပေါ် ရုတ်တရက်တိုက်ခိုက်မှုတစ်ခုတွင် ဓားစာခံ ၂၅၀ ကျော်ကို ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး လူ ၁,၂၀၀ ခန့်ကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။ အစ္စရေးစစ်တပ်က အဆိုပါအဖွဲ့သည် ဓားစာခံ ၄၈ ဦးခန့်ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားဆဲဖြစ်သည်ဟု ပြောသည်။ မည်မျှသောသူများ အသက်ရှင်လျက်ရှိနေသေးကြောင်းကို လူသိရှင်ကြား မသိရှိရသေးပေ။