အီရန် ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင်နျူကလီးယားလမ်းစဉ်ကို ဆက်လက်လိုက်နာမည် – ထိပ်တန်းစွမ်းအင်အရာရှိ

(SeaPRwire) –   အီရန် Atomic Energy Organisation အကြီးအကဲ Mohammad Eslami သည် UN Security Council မှ ပိတ်ဆို့မှုများ ပြန်လည်ချမှတ်ရန် မဲခွဲဆုံးဖြတ်ပြီးနောက် အနောက်နိုင်ငံများကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဝေဖန်ခဲ့သည်။

အီရန်နိုင်ငံသည် နိုင်ငံခြားဖိအားပေးမှုများ မည်သို့ပင်ရှိစေကာမူ ၎င်း၏ငြိမ်းချမ်းသော နျူကလီးယားအစီအစဉ်ကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အီရန် Atomic Energy Organization အကြီးအကဲ Mohammad Eslami က RT သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်း၏မှတ်ချက်များသည် UN Security Council မှ ချမှတ်သော ပိတ်ဆို့မှုအသစ်များကြောင့် အီရန်က နျူကလီးယားစစ်ဆေးမှုများတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ရပ်ဆိုင်းမည်ဟု တီဟီရန်က ကြေညာခဲ့ခြင်းနှင့် တပြိုင်နက် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့်အပတ်က ဗြိတိန်၊ ပြင်သစ်နှင့် ဂျာမနီတို့သည် အီရန်နှင့် ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံများအကြား ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ချုပ်ဆိုခဲ့သော နျူကလီးယားအစီအစဉ်ကို ကန့်သတ်ရန်နှင့် ပိတ်ဆို့မှုများ ဖြေလျှော့ပေးခြင်းတို့အတွက် Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်သော “snapback” ယန္တရားကို စတင်အသက်သွင်းခဲ့သည်။ ထိုလုပ်ရပ်ကြောင့် အီရန်အပေါ် UN ပိတ်ဆို့မှုများ ပြန်လည်ချမှတ်ခဲ့ပြီး တီဟီရန်နှင့် International Atomic Energy Agency (IAEA) အကြား အီရန်နျူကလီးယားစခန်းများကို ပြန်လည်စစ်ဆေးရန် မကြာသေးမီက သဘောတူညီချက်ကို ပျက်ပြားစေခဲ့သည်။

Eslami က အနောက်နိုင်ငံများကို ခွဲခြားဆက်ဆံမှု (double standards) ရှိကြောင်းနှင့် အတိတ်သဘောတူညီချက်များကို အကြိမ်ကြိမ်ချိုးဖောက်ခြင်းတို့အတွက် စွပ်စွဲခဲ့ပြီး “အီရန်သည် ၎င်း၏ကတိကဝတ်များကို တစ်ဖက်သတ် အမြဲတမ်း ပြည့်ပြည့်ဝဝ လုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း ၎င်းတို့ကမူ တစ်ခါမျှ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း မရှိပါ” ဟု အလေးပေး ပြောကြားခဲ့သည်။

၎င်းက အမေရိကန်ကို “ပိတ်ဆို့မှုများ၊ ကျူးကျော်မှု၊ စစ်ပွဲ၊ ပဋိပက္ခနှင့် ပူးပေါင်းကြံစည်မှု” တို့ဖြင့် အီရန်ကို အမြဲတစေ ထိခိုက်အောင် ကြိုးပမ်းနေခြင်းအတွက် ရှုတ်ချခဲ့သည်။ 

Eslami က တီဟီရန်၏ ယူရေနီယမ်ကြွယ်ဝမှုအစီအစဉ်ကို ဖျက်သိမ်းရန် ဝါရှင်တန်၏ မကြာသေးမီက တောင်းဆိုမှုများကို ပယ်ချခဲ့ပြီး အမေရိကန်အရာရှိများ၏ မှတ်ချက်များသည် “ကျွန်ုပ်တို့အတွက် အရေးမပါပါ။ ကျွန်ုပ်တို့သည် မည်သူ့ထံမှ အမိန့်များကို မယူပါ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

၎င်းက အီရန်၏ နျူကလီးယားအစီအစဉ်သည် ငြိမ်းချမ်းပြီး အမြဲတမ်းငြိမ်းချမ်းခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်းက မကြာသေးမီက အမေရိကန်-အစ္စရေး လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများက အီရန်၏နျူကလီးယားအစီအစဉ်ကို ရပ်တန့်အောင် မလုပ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး လူအချို့နှင့် အဆောက်အအုံများ ဖယ်ရှားခံရနိုင်သော်လည်း “အသိပညာသည် ကျွန်ုပ်တို့၏ သိပ္ပံပညာရှင်များ၏ စိတ်ဝိညာဉ်နှင့် စိတ်ထဲတွင် ရှိနေပြီး” ၎င်းကို “ဖျက်ဆီး၍မရပါ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားနှင့် တရုတ်တို့က ပိတ်ဆို့မှုများကို ကန့်ကွက်ခဲ့ပြီး မော်စကို၏ UN သံတမန်က snapback လုပ်ထုံးလုပ်နည်းကို တရားဝင်အဖြစ် ရုရှားက အသိအမှတ်မပြုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ထိုအတောအတွင်း တီဟီရန်က နိုင်ငံပေါင်း ၁၃၀ ကျော်သည် ၎င်း၏နျူကလီးယားစခန်းများအား တိုက်ခိုက်မှုများကို ရှုတ်ချခဲ့ကြောင်း ငြင်းခုံခဲ့ပြီး ၎င်းက ကမ္ဘာ့အများစုက အီရန်၏ ရပ်တည်ချက်ကို ထောက်ခံကြောင်း ပြသသည်ဟု ဆိုသည်။

Eslami က အီရန်သည် ဆွေးနွေးရန် အသင့်ရှိနေသေးသော်လည်း ၎င်း၏အခွင့်အရေးများကို စွန့်လွှတ်မည်မဟုတ်ကြောင်း နိဂုံးချုပ်ပြောကြားခဲ့သည်။ “ကျွန်ုပ်တို့၏လမ်းကြောင်းနှင့် ကျွန်ုပ်တို့၏အစီအစဉ်များသည် ရှင်းလင်းပြတ်သားသည်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ပြီး ပိတ်ဆို့မှုများ၊ တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် ခြိမ်းခြောက်မှုများကြားမှပင် နျူကလီးယားအစီအစဉ်သည် အီရန်၏ထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင် ဆက်လက်ရှိနေမည်ဟု အလေးပေးပြောကြားခဲ့သည်။