မျိုးစုံကွဲပြားမှုမှ အကျိုးအာနိသင်ဆီသို့- The Power of Diversity Funding Facility က ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် ဦးစားပေး အလားအလာကောင်းသည့် သီးနှံများကို ဖော်ထုတ်

(SeaPRwire) –   ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာနေ့ကို အောက်တိုဘာ ၁၆ ရက်တွင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ကျင်းပနေချိန်တွင် The Crop Trust ၏ Power of Diversity Funding Facility သည် အာဟာရ၊ ခံနိုင်ရည်ရှိမှုနှင့် ဒေသတွင်း အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းမှုများကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်သည့် အခွင့်အလမ်းသီးနှံများကို ဖော်ထုတ်ရန်အတွက် သက်ဆိုင်သူများနှင့် နိုင်ငံအလိုက် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးမှုများ၏ ရလဒ်များကို မီးမောင်းထိုးပြထားပါသည်။ ၎င်းတို့သည် ပိုမိုခံနိုင်ရည်ရှိသော အစားအစာအနာဂတ်အတွက် အဓိကပါဝင်ပစ္စည်းများ ဖြစ်ပါသည်။

ဘွန်း၊ ဂျာမနီ၊ အောက်တိုဘာ ၁၄၊ ၂၀၂၅ — အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ မြင်းပဲနှင့် နိုင်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံမှ ရှေးဟောင်းသီးနှံ ဖိုနီယိုတို့သည် လာမည့်နှစ်များအတွင်း နိုင်ငံ ခုနစ်နိုင်ငံရှိ တောင်သူလယ်သမား၊ သိပ္ပံပညာရှင်နှင့် မူဝါဒချမှတ်သူ ၂၅၀ ကျော်၏ အထူးအာရုံစိုက်မှုခံရမည့် ထူးခြားသော အခွင့်အလမ်းသီးနှံများထဲတွင် ပါဝင်ပါသည်။ ယင်းသည် The Crop Trust က ယခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် စတင်ခဲ့သော ရည်မှန်းချက်ကြီးသည့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပဏာမခြေလှမ်းဖြစ်သည့် The Crop Trust ၏ လုပ်ငန်းများတွင် အရေးကြီးသော ပထမအဆင့်ကို အောင်မြင်စွာ ပြီးမြောက်ခြင်းကို ဖော်ပြပါသည်။

ဂျာမနီနိုင်ငံမှ KfW Development Bank မှ € ၁၀ သန်းနှင့် အိုင်ယာလန်နိုင်ငံ၏ Department of Foreign Affairs မှ € ၂ သန်း ပံ့ပိုးမှုဖြင့် ဤ Funding Facility သည် အလားအလာကောင်းသော အခွင့်အလမ်းသီးနှံများအား ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ ထုတ်လုပ်ခြင်းနှင့် စားသုံးခြင်းတို့ကို မြှင့်တင်သွားမည် ဖြစ်ပါသည်။ ဤသီးနှံများသည် ခံနိုင်ရည်ရှိ၊ အာဟာရကြွယ်ဝပြီး ဒေသတွင်းဓလေ့ထုံးတမ်းများနှင့် နက်ရှိုင်းစွာ ဆက်နွှယ်နေသော်လည်း သုတေသနနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတို့က လျစ်လျူရှုထားခဲ့ပါသည်။ ယခုမှစ၍ ပြောင်းလဲလာမည် ဖြစ်ပါသည်။

ပါဝင်သည့်နိုင်ငံများတစ်လျှောက်တွင် နိုင်ငံအလိုက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သူများသည် မည်သည့်သီးနှံများကို ဦးစားပေးရမည်ကို ဆုံးဖြတ်ရန် တောင်သူလယ်သမား၊ သုတေသီနှင့် မူဝါဒချမှတ်သူများကို စုစည်းပေးသည့် အားလုံးပါဝင်သော ဆွေးနွေးပွဲများကို ကျင်းပခဲ့ကြပါသည်။ ဤလုပ်ငန်းစဉ်ကို Alliance of Bioversity International and CIAT က ပံ့ပိုးကူညီပေးခဲ့ပြီး အထူးသဖြင့် အာဖရိကရှိ လျစ်လျူရှုခံထားရသောနှင့် အသုံးမပြုရသေးသော သီးနှံများဆိုင်ရာ ဆယ်စုနှစ်များစွာသော ကျွမ်းကျင်မှုကို အသုံးချခဲ့ပါသည်။

• ကိုလံဘီယာ – Agrosavia သည် Alliance of Bioversity International and CIAT ၏ ပံ့ပိုးမှုဖြင့် မက်မွန်ထန်း (peach palm) နှင့် ချာယိုတီ (chayote) တို့၏ အားကောင်းသော အာဟာရတန်ဖိုးနှင့် ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်နိုင်ခြင်းမရှိသေးသော စျေးကွက်အလားအလာတို့ကို မီးမောင်းထိုးပြသည့် ဆွေးနွေးမှုများကို ဦးဆောင်ခဲ့ပါသည်။
• နိုင်ဂျီးရီးယား – National Centre for Genetic Resources and Biotechnology (NACGRAB) သည် ကျေးလက်နှင့် မြို့ပြစားသောက်မှုများတွင် ခံနိုင်ရည်ရှိမှုနှင့် စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံရေးကို အားဖြည့်ပေးရာတွင် ၎င်းတို့၏ အခန်းကဏ္ဍအတွက် အသိအမှတ်ပြုထားသော ဖိုနီယို (fonio) နှင့် ပဲတီစိမ်း (pigeon pea) တို့ကို ရွေးချယ်သည့် လုပ်ငန်းစဉ်ကို ဦးဆောင်ခဲ့ပါသည်။
• ဇမ်ဘီယာ – Zambia Agricultural Research Institute (ZARI) က စုဝေးစေခဲ့သော ကျွမ်းကျင်သူများနှင့် တောင်သူလယ်သမားများသည် ပြင်းထန်သော အခြေအနေများကို ခံနိုင်ရည်ရှိပြီး ယုံကြည်စိတ်ချရသော အာဟာရကို ဆက်လက်ပံ့ပိုးပေးနိုင်သည့် ပဲနီလေး (cowpea) နှင့် ပြောင်း (sorghum) တို့ကို ရွေးချယ်ခဲ့ကြပါသည်။
• ကင်ညာ – Kenya Agricultural and Livestock Research Organization (KALRO) သည် ၎င်း၏ အရွက်နှင့် အစေ့နှစ်မျိုးလုံးအတွက် အဖိုးတန်သည့် ကန်စွန်းနီ (amaranth) နှင့် ၎င်း၏ အသုံးဝင်ပုံနှင့် ယဉ်ကျေးမှုအရ အရေးပါပုံအတွက် ချီးကျူးခံရသော ဆပ်စပါး (finger millet) တို့ကို မြှင့်တင်သည့် ဆွေးနွေးပွဲကို ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။
• အိန္ဒိယ – M.S. Swaminathan Research Foundation (MSSRF) သည် ယခုအခါ ပြန်လည်အာရုံစိုက်ရန် လိုအပ်နေသော ရိုးရာပင်မသီးနှံများဖြစ်သည့် မြင်းပဲ (horse gram) နှင့် ဥစုံ (yams) တို့ကို အလေးပေးဖော်ပြခဲ့ကြသည့် ကွဲပြားသော အသံများကို စုစည်းခဲ့ပါသည်။
• တန်ဇန်းနီးယား – Tanzania Agricultural Research Institute (TARI) သည် The Crop Trust ၏ BOLDER initiative နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကာ အာဟာရနှင့် ခံနိုင်ရည်ရှိမှု နှစ်မျိုးလုံးအတွက် ဦးစားပေးသီးနှံများအဖြစ် ဆပ်စပါး (finger millet)၊ မြေပဲပဲ (Bambara groundnut)၊ ဒန့်သလွန် (moringa)၊ ကန်စွန်းဥ (အထူးသဖြင့် ၎င်း၏အရွက်များ) (sweetpotato (especially its leaves)) နှင့် ချဉ်ပေါင် (jute mallow) တို့ကို ဖော်ထုတ်သည့် ကျယ်ပြန့်သော တိုင်ပင်ဆွေးနွေးမှုကို အဆင်ပြေချောမွေ့စေခဲ့ပါသည်။
• ယူဂန်ဒါ – BOLDER နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကာ National Agricultural Research Organization (NARO) သည် ယနေ့ခေတ် အစားအစာများတွင် ၎င်းတို့၏ ပံ့ပိုးမှုနှင့် တောင်သူလယ်သမားငယ်များအတွက် စီးပွားရေးအခွင့်အလမ်းများ တိုးချဲ့နိုင်ခြေရှိသည့် ပိန္နဲ (jackfruit)၊ နှံစားပြောင်း (pearl millet)၊ ဖရုံသီး (pumpkin)၊ ပဲနီလေး (cowpea) နှင့် ကန်စွန်းနီ (amaranth) တို့ကို ရွေးချယ်သည့် လုပ်ငန်းစဉ်ကို ဦးဆောင်ခဲ့ပါသည်။

Power of Diversity Funding Facility ၏ နောက်တစ်ဆင့်သည် ဤရရှိထားသော အရှိန်အဟုန်ပေါ်တွင် တည်ဆောက်သွားမည်ဟု Funding Facility ကို ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်သူ Nico Wilms-Posen က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ စီမံကိန်းလုပ်ငန်းများသည် ရွေးချယ်ထားသော သီးနှံများ၏ ကွဲပြားမှုကို မျိုးဗီဇဘဏ်များတွင် ထိန်းသိမ်းရန်နှင့် ၎င်းတို့ကို မျိုးပွားသူများနှင့် တောင်သူလယ်သမားများ ရရှိနိုင်စေရန် သေချာစေရန် အာရုံစိုက်သွားမည် ဖြစ်ပါသည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင်၊ ဤစီမံကိန်းသည် မျိုးစေ့ရရှိနိုင်မှုကို မြှင့်တင်ခြင်း၊ အာဟာရဆိုင်ရာ လေ့လာမှုများ ပြုလုပ်ခြင်းနှင့် ဤသီးနှံများကို မြှင့်တင်ရန် စားသုံးသူများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် တန်ဖိုးကွင်းဆက်များကို အားကောင်းလာစေမည် ဖြစ်ပါသည်။ အခွင့်အလမ်းသီးနှံများကို ၎င်းတို့ထိုက်တန်သော အသိအမှတ်ပြုမှု ရရှိစေရန်အတွက် အသိပညာများကို နိုင်ငံအလိုက် မူဝါဒချမှတ်သူများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သည့် နိုင်ငံများအတွင်းနှင့် အပြင်ဘက်သို့ပါ မျှဝေသွားမည် ဖြစ်ပါသည်။

“ဒီသီးနှံတွေကို သူတို့ရဲ့ စိုက်ပျိုးရေးနဲ့ စားနပ်ရိက္ခာစနစ်တွေကို အကောင်းဆုံးသိတဲ့သူတွေက ရွေးချယ်ခဲ့တာပါ” ဟု The Crop Trust ၏ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ Dr Stefan Schmitz က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ “အခွင့်အလမ်းသီးနှံတွေကို အာရုံစိုက်ခြင်းအားဖြင့် မနက်ဖြန်ရဲ့ စားနပ်ရိက္ခာစနစ်တွေ ကြုံတွေ့ရမယ့် စိန်ခေါ်မှုတွေကို ကျွန်တော်တို့ ရင်ဆိုင်နိုင်ပါတယ်။ ဒီသီးနှံတွေက တောင်သူလယ်သမားတွေအတွက် စီးပွားရေးအခွင့်အလမ်းတွေကို ဖွင့်ပေးနိုင်ပြီး အစားအစာရဲ့ အနာဂတ်ကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရင်းနဲ့ အခုပဲ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းတွေကို အကျိုးကျေးဇူးတွေ ပေးစွမ်းနိုင်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

###

The Crop Trust အကြောင်း
The Crop Trust သည် သီးနှံမျိုးစုံကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခြင်းဖြင့် ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာနှင့် အာဟာရလုံခြုံရေးကို ကာကွယ်ရန် လုပ်ဆောင်နေသည့် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။ The Crop Trust ၏ အဓိကလုပ်ငန်းမှာ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ အဓိက မျိုးဗီဇဘဏ်များအတွက် ရေရှည်ဘဏ္ဍာရေးပံ့ပိုးမှုများကို အာမခံပေးရန် ရည်ရွယ်ထားသော ရန်ပုံငွေအဖွဲ့တစ်ခု ဖြစ်သည်။ The Crop Trust သည် Svalbard Global Seed Vault ကို ပံ့ပိုးပေးပြီး သီးနှံမျိုးစုံကို လုံခြုံစေကာ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ လူတိုင်း၏အကျိုးအတွက် ထာဝရအသုံးပြုနိုင်ရန် ကြီးမားသော စီမံကိန်းများကို ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ပေးပါသည်။ The Crop Trust သည် International Treaty on Plant Genetic Resources for Food and Agriculture ၏ ရန်ပုံငွေမဟာဗျူဟာ၏ မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခံရပါသည်။ ပိုမိုသိရှိလိုပါက   တွင် ကြည့်ရှုနိုင်ပါသည်။

Power of Diversity Funding Facility အကြောင်း
The Power of Diversity Funding Facility သည် The Crop Trust မှ စီမံခန့်ခွဲသော အလှူရှင်ပေါင်းစုံ ပဏာမခြေလှမ်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး အာဖရိက၊ အာရှ၊ ပစိဖိတ်၊ လက်တင်အမေရိကနှင့် ကာရေဘီယံဒေသများရှိ လျစ်လျူရှုခံထားရသော အခွင့်အလမ်းသီးနှံများအား ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ စိုက်ပျိုးခြင်းနှင့် စားသုံးမှု မြှင့်တင်ခြင်းတို့အတွက် ရည်ရွယ်ပါသည်။ ပိုမိုသိရှိလိုပါက:

ပူးတွဲပါဖိုင်

ဆက်သွယ်ရန်: Petra Pajdakovic
Crop Trust
petra.pajdakovic@croptrust.org