ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုများ တိုးလာသည်နှင့်အမျှ အနောက်နိုင်ငံများတွင် တစ်ကိုယ်တော် တိုက်ခိုက်မှုများ မြင့်တက်လာသည်။

ကမ္ဘာတစ်ဝန်း အကြမ်းဖက်မှုတွေ ပျံ့နှံ့လာတာနဲ့အမျှ 2024 ခုနှစ်အတွင်း အနောက်နိုင်ငံတွေမှာ တစ်ကိုယ်တော် အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုတွေဟာ ယခင်ကထက် ပိုအဖြစ်များလာတယ်လို့ Global Terrorism Index (GTI) ရဲ့ အစီရင်ခံစာအသစ်တစ်ခုအရ သိရပါတယ်။

GTI က 2025 ခုနှစ် အစီရင်ခံစာကို ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံအရေအတွက်ဟာ 2023 ခုနှစ်မှာ 58 နိုင်ငံကနေပြီး ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်မှာ 66 နိုင်ငံအထိ တိုးလာတာကို တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ ဆယ်စုနှစ်နီးပါး တိုးတက်မှုကို ပြောင်းပြန်လှန်လိုက်တာဖြစ်တယ်လို့ GTI က ဆိုပါတယ်။

အနောက်နိုင်ငံတွေမှာ သေစေနိုင်တဲ့ တိုက်ခိုက်မှု 93% ကို တစ်ကိုယ်တော် အကြမ်းဖက်သမားတွေက လုပ်ဆောင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

GTI ရဲ့ အစီရင်ခံစာမှာ “ အနောက်နိုင်ငံတွေရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုအများစုကို အဖွဲ့အစည်းနဲ့ တရားဝင် ဆက်နွယ်မှုမရှိတဲ့၊ လူမှုမီဒီယာ၊ ဂိမ်းဆော့တဲ့ပလက်ဖောင်းနဲ့ ကုဒ်ဝှက်ထားတဲ့ မက်ဆေ့ချ်အက်ပ်တွေကနေတစ်ဆင့် အစွန်းရောက်တဲ့ တစ်ကိုယ်တော်တွေက လုပ်ဆောင်နေကြတာဖြစ်ပါတယ်” လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။

“ အွန်လိုင်းအစွန်းရောက်မှုဆီကို ပြောင်းလဲလာတာဟာ အလားအလာရှိတဲ့ အကြမ်းဖက်သမားတွေကို အစွန်းရောက်အကြောင်းအရာတွေကို ရယူနိုင်စေပြီး အနည်းဆုံး ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိတွေ့မှုနဲ့ စုစည်းနိုင်စေပါတယ်။ လူကြိုက်များတဲ့ လူမှုမီဒီယာဆိုက်တွေမှာ အယ်လဂိုရီသမ် အစွန်းရောက်မှုဟာ သုံးစွဲသူတွေကို အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ ပိုမိုပြင်းထန်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေဆီ တွန်းပို့နိုင်ပါတယ်” လို့ အစီရင်ခံစာမှာ ဆက်လက်ဖော်ပြထားပါတယ်။

ဒီအစီရင်ခံစာဟာ အမေရိကန်အာဏာပိုင်တွေက 2021 ခုနှစ်အတွင်းက တိုက်ခိုက်မှုလမ်းကြောင်းကို ထောက်လှမ်းခဲ့တယ်လို့ ဝန်ခံခဲ့တဲ့ တရားခံတစ်ဦးကို တရားရေးဌာနက ဖမ်းဆီးခဲ့တဲ့နေ့မှာ ထွက်ပေါ်လာတာဖြစ်ပြီး အဲဒီတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် စစ်မှုထမ်း 13 ဦး သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။

ISIS-K အဖွဲ့ဝင် Mohammad Sharifullah ဟာ ဗာဂျီးနီးယားပြည်နယ်မှာရှိတဲ့ ဖက်ဒရယ်တရားရုံးမှာ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် အမေရိကန်ရဲ့ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုကို ထောက်ပံ့ပေးမှုနဲ့ ပူးပေါင်းကြံစည်မှု၊ လူသေဆုံးမှုဖြစ်စေတဲ့ ရန်ပုံငွေတွေ ထောက်ပံ့ပေးမှုစတဲ့ စွဲချက်တွေနဲ့ ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပါတယ်။

Sharifullah ကို “ အမေရိကန်တရားဥပဒေနဲ့ ရင်ဆိုင်ဖို့” အင်္ဂါနေ့ညမှာ အမေရိကန်ကို ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးခဲ့တယ်လို့ FBI Director Kash Patel က ပြောပါတယ်။

“ 3 နှစ်ခွဲအကြာမှာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ 13 ယောက်အတွက် တရားမျှတမှုကို ရရှိခဲ့ပါပြီ” လို့ Patel က X မှာ ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

သမ္မတ က အင်္ဂါနေ့ညက ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ ကွန်ဂရက်လွှတ်တော်အစည်းအဝေးမှာ Sharifullah ကို ဖမ်းဆီးရမိကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြီး “ အဲဒီ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုအတွက် တာဝန်ရှိတဲ့ ထိပ်တန်းအကြမ်းဖက်သမားကို ကျွန်တော်တို့ ဖမ်းဆီးရမိကြောင်း ကြေညာရတာကို ဝမ်းမြောက်မိပါတယ်” လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။