ဆူဒန်စစ်လေယာဉ်ပျက်ကျမှုတွင် သေဆုံးသူဦးရေ ၄၆ ဦးအထိ မြင့်တက်လာ

ဆူဒန်စစ်တပ်လေယာဉ်ပျက်ကျမှုကြောင့် အိုမ်ဒူရ်မန်မြို့တွင် သေဆုံးသူဦးရေ ၄၆ ဦးအထိ မြင့်တက်လာခဲ့ပြီး ယင်းတွင် အမျိုးသမီးများနှင့် ကလေးငယ်များလည်း ပါဝင်ကြောင်း အရာရှိများက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်းသည် လွန်ခဲ့သော နှစ် ၂၀ အတွင်း အဆိုးရွားဆုံး လေယာဉ်ပျက်ကျမှုများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။

အန်တိုနော့ဗ် အမျိုးအစား လေယာဉ်သည် အိုမ်ဒူရ်မန်မြို့ရှိ လူနေထူထပ်သော ရပ်ကွက်တစ်ခုပေါ်တွင် အင်္ဂါနေ့က ပျက်ကျခဲ့ပြီး အနည်းဆုံး လူ ၁၀ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း အစိုးရ၏ ခါတွမ်မီဒီယာရုံးက ပြောကြားခဲ့သည်။ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက အစောပိုင်းတွင် သေဆုံးသူ ၁၉ ဦးဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အဆိုပါလေယာဉ်သည် ခါတွမ်မြို့၏ ညီမြို့တော်ဖြစ်သော အိုမ်ဒူရ်မန်မြို့မြောက်ဘက်ရှိ Wadi Sayidna လေတပ်အခြေစိုက်စခန်းမှ ပျံတက်စဉ် ပျက်ကျခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း စစ်တပ်က ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

လေယာဉ်ပျက်ကျမှုကြောင့် အိုမ်ဒူရ်မန်မြို့ရှိ Karrari ခရိုင်ရှိ နေအိမ်အများအပြားလည်း ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း မီဒီယာရုံးက ပြောကြားခဲ့သည်။

စစ်တပ်က အစောပိုင်းတွင် လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် အရပ်သားများ သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သော်လည်း ကိန်းဂဏန်းများကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားခြင်း မရှိပေ။ မည်သည့်အကြောင်းကြောင့် ပျက်ကျခဲ့သည်ကိုလည်း ၎င်းက ပြောကြားခြင်း မရှိပေ။

သေဆုံးသူအချို့ကို အိုမ်ဒူရ်မန်မြို့ရှိ Nau ဆေးရုံသို့ ပို့ဆောင်ခဲ့ကြောင်း ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

သေဆုံးသူများထဲတွင် ဗိုလ်မှူးချုပ် Bahr Ahmed Bahr နှင့် ဒုဗိုလ်မှူးကြီး Awad Ayoub အပါအဝင် အဆင့်မြင့် စစ်အရာရှိများနှင့် လေယာဉ်အမှုထမ်းများ ပါဝင်ကြောင်း စစ်ဘက်အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

အဆိုပါကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ အမည်မဖော်လိုသူ အရာရှိက သေဆုံးသူများတွင် အမျိုးသမီးများနှင့် ကလေးငယ်များအပြင် မောင်နှမငါးဦးလည်း ပါဝင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အဆိုပါလေယာဉ်သည် စစ်တပ်အထောက်အပံ့ပေးထားသော အစိုးရ၏ ရုံးစိုက်ရာ Red Sea မြို့ဖြစ်သော Port Sudan သို့ ဦးတည်နေစဉ် Karrari ခရိုင်ရှိ Al-Thawra ရပ်ကွက်အပေါ် ပျက်ကျခဲ့ကြောင်း ဒေသမီဒီယာများက ဖော်ပြခဲ့သည်။ လေယာဉ်ပျက်ကျမှုကြောင့် ကျယ်လောင်သော ပေါက်ကွဲသံများကို ကြားခဲ့ရပြီး အိုမ်ဒူရ်မန်မြို့ပေါ်တွင် မီးခိုးများနှင့် ဖုန်မှုန့်များ ထူထပ်စွာ ဖုံးလွှမ်းသွားကြောင်း ဒေသခံများက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆူဒန်နိုင်ငံတွင် လေယာဉ်ပျက်ကျမှုများသည် အဖြစ်များပြီး လေကြောင်းလုံခြုံရေး မှတ်တမ်း မကောင်းပါ။ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် ရုရှား Antonov An-12 အမျိုးအစား စစ်ဘက်လေယာဉ်တစ်စင်း ပျက်ကျခဲ့ရာ အနည်းဆုံး လူ ၁၆ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။

၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် အရပ်သား Sudan Airways လေယာဉ်တစ်စင်း အရေးပေါ် ဆင်းသက်ရန် ကြိုးစားစဉ် တောင်ကုန်းတစ်ခုအတွင်းသို့ ပျက်ကျခဲ့ပြီး နိုင်ငံခြားသား ရှစ်ဦးအပါအဝင် လူ ၁၁၆ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ ယင်းလေယာဉ်ပျက်ကျမှုမှ ကလေးတစ်ဦးသာ အသက်ရှင်ခဲ့သည်။

မကြာသေးမီလများအတွင်း ကာလဝမ်းရောဂါကြောင့် လူပေါင်း ၁,၄၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်။

ဆူဒန်နိုင်ငံသည် ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောကြားချက်အရ မကြာသေးမီလများအတွင်း ပြည်နယ် ၁၂ ခုတွင် လူပေါင်း ၁,၄၇၂ ဦး သေဆုံးခဲ့သော ကာလဝမ်းရောဂါကိုလည်း ရင်ဆိုင်နေရသည်။ ယမန်နှစ် ဇူလိုင်လတွင် စတင်တွေ့ရှိချိန်မှစ၍ လူပေါင်း ၅၆,၀၀၀ ခန့် ဖျားနာခဲ့သည်။

အဆိုပါသေဆုံးသူများတွင် ယခုလအစောပိုင်းက White Nile ပြည်နယ်ရှိ မြို့နှစ်မြို့တွင် သေဆုံးခဲ့သော လူ ၇၀ ကျော် ပါဝင်ကြောင်း ဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။ Kosti နှင့် Rabak မြို့များတွင် အခြားလူပေါင်း ၂,၀၀၀ ကျော်ကို ယင်းရောဂါ စတင်တွေ့ရှိခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

အဆိုပါကူးစက်ရောဂါကို ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဇူလိုင်လမှ အောက်တိုဘာလအတွင်း မိုးရာသီတွင် စတင်တွေ့ရှိခဲ့သည်။ မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းခြင်းနှင့် ရေကြီးခြင်းတို့ကြောင့် စစ်ဘေးရှောင် သန်းနှင့်ချီသော ပြည်သူများ ခိုလှုံနေထိုင်သော နိုင်ငံ၏ အရှေ့ပိုင်းဒေသများကို အထူးထိခိုက်ခဲ့သည်။

အဆိုပါကူးစက်ရောဂါသည် နှစ်နှစ်နီးပါးကြာမြင့်သော ဖျက်ဆီးမှုများဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲကြောင့် ဒုက္ခရောက်နေသော နိုင်ငံအတွက် ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးများ ပိုမိုတိုးပွားစေခဲ့သည်။

စစ်တပ်နှင့် နာမည်ဆိုးဖြင့် ကျော်ကြားသော တပ်ဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ဖြစ်သည့် Rapid Support Forces အကြား တင်းမာမှုများ မြင့်တက်လာပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ပွင့်လင်းမြင်သာသော စစ်ပွဲအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲသွားပြီးနောက် ဆူဒန်နိုင်ငံသည် ပြည်တွင်းစစ်၏ အခြေအနေတွင် ရှိနေခဲ့သည်။

အဆိုပါတိုက်ပွဲသည် မြို့ပြဒေသများကို ပျက်စီးစေခဲ့ပြီး အစုလိုက်အပြုံလိုက် မုဒိမ်းမှုနှင့် လူမျိုးရေးအခြေခံသော သတ်ဖြတ်မှုများအပါအဝင် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများဖြင့် မှတ်သားထားပြီး ယင်းအမှုများသည် အထူးသဖြင့် Darfur ဒေသ၏ အနောက်ပိုင်းဒေသတွင် စစ်ရာဇဝတ်မှုများနှင့် လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်သော ရာဇဝတ်မှုများဖြစ်ကြောင်း United Nations နှင့် နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များက ပြောကြားခဲ့သည်။

စစ်တပ်သည် ခါတွမ်မြို့နှင့် နိုင်ငံ၏ အခြားဒေသများတွင် RSF အပေါ် တည်ငြိမ်သော တိုးတက်မှုများ ပြုလုပ်နေသောကြောင့် စစ်ပွဲသည် မကြာသေးမီလများအတွင်း ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့သည်။

Darfur ဒေသအများစုကို ထိန်းချုပ်ထားသည့် RSF က တောင်ဒါဖာပြည်နယ်၏ မြို့တော် Nyala တွင် တနင်္လာနေ့က စစ်ဘက်လေယာဉ်တစ်စင်းကို ပစ်ချခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။