ဆွေးနွေးပွဲများဆက်လက်ပြုလုပ်နေချိန်တွင် အီရန်၏လှည့်စားမှုလမ်းကြောင်းရှည်သည် နျူကလီးယားသဘောတူညီချက်အသစ်အပေါ် သံသယများဖြစ်စေ

(SeaPRwire) –   အီရန်အစ္စလာမ္မစ်သမ္မတနိုင်ငံသည် ၎င်း၏တရားမဝင် နျူကလီးယားလက်နက် အစီအစဉ်ကို ဖျက်သိမ်းရန် ပျက်ကွက်မှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ရောမမြို့၌ စနေနေ့က ကျင်းပခဲ့သည့် အမေရိကန်နှင့် အီရန်အကြား ဆွေးနွေးပွဲသည် တီဟီရန်သည် သဘောတူညီချက်အသစ်ကို လိုက်နာမည်လားဆိုသည်နှင့်ပတ်သက်ပြီး အရေးကြီးသော မေးခွန်းများ ပေါ်ပေါက်စေခဲ့သည်။

Martha MacCallum နှင့်အတူ “ The Story” တွင် စစ်မှုထမ်းဟောင်း ဗိုလ်ချုပ် Jack Keane, a Fox News ၏ အကြီးတန်း မဟာဗျူဟာ လေ့လာသုံးသပ်သူက အီရန်သည် အိုဘားမားထံမှ JCPOA ကို ရယူရန် အသုံးပြုခဲ့သော “ ကစားကွက်” ကို ပြန်လည်မိတ်ဆက်နေပြီး ၎င်း၏ မဟာဗျူဟာကို “ မျက်နှာပြောင်တိုက်သော လိမ်လည်မှု” ဟုခေါ်ပြီး “ ၂၀၁၅ ခုနှစ်၏ ဆိုးရွားသော” သဘောတူညီချက်ကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

Keane က အီရန်သည် ယူရေနီယမ်ကို ရာခိုင်နှုန်းနည်းသော ပမာဏသို့ လျှော့ချမည်ဖြစ်ပြီး နျူကလီးယားလက်နက်အတွက် အသုံးမပြုဟု လိမ်လည်မှုကို ပြန်လည်ထုပ်ပိုးနေကြောင်း၊ ယင်းအစား အရပ်ဘက်သုံး စီးပွားဖြစ် နျူကလီးယားစွမ်းအင်အတွက် အသုံးပြုမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ Kean က အီရန်လူမျိုးများသည် “ Trump အစိုးရသည် ယင်းကို ဝယ်ယူမည်ဟု ထင်ကြသည်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ထရမ့်သည် ယင်းသဘောတူညီချက်မှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။”

၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် သမ္မတ ထရမ့်သည် Obama အစိုးရမှ ကြားဝင်ညှိနှိုင်းပေးခဲ့သော ၂၀၁၅ နျူကလီးယားသဘောတူညီချက်အတွက် တရားဝင်အမည်ဖြစ်သော Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) မှ နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။ အကြောင်းမှာ ၎င်းသည် အီရန်၏ အဏုမြူဗုံး တည်ဆောက်ရန် ရည်မှန်းချက်များကို ရပ်တန့်ရန် ပျက်ကွက်သောကြောင့်ဟု သူက ပြောဆိုခဲ့သည်။

Fox News Digital သည် အစ္စလာမ္မစ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နျူကလီးယားလက်နက် မတည်ဆောက်ရန် ယခင်ကတိကဝတ်များကို ကိုင်တွယ်ရာတွင် လိမ်လည်လှည့်ဖျားခဲ့သော သမိုင်းကြောင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနသို့ အသေးစိတ် စုံစမ်းမေးမြန်းမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက Fox News Digital သို့ “ အခြားပြဿနာများစွာနှင့်အတူ ဤပြဿနာကို ညှိနှိုင်းစားပွဲ၌ ဆုံးဖြတ်ပါလိမ့်မည်။ သမ္မတကြီးက ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောကြားပြီးဖြစ်သည်- အီရန်သည် နျူကလီးယားလက်နက် သို့မဟုတ် သန့်စင်ရေး အစီအစဉ်ကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်မည် မဟုတ်ပါ။ ကျွန်ုပ်တို့ ဆက်လက်ပြောဆိုနေစဉ် သမ္မတ၏ ရည်မှန်းချက်များကို ငြိမ်းချမ်းစွာ အောင်မြင်စေမည့် သဘောတူညီချက်အတွက် လုပ်ဆောင်ရန် အချိန်ဇယားနှင့် မူဘောင်တစ်ခုကို ပြန်လည် သတ်မှတ်နိုင်ရန် မျှော်လင့်ပါသည်။”

သမ္မတ ထရမ့်က သတင်းထောက်များကို ပြောကြားရာတွင် “ အီရန်ကို နျူကလီးယားလက်နက် မရရှိအောင် အလွယ်တကူ တားဆီးရန် ကျွန်တော် လိုလားပါသည်။ သူတို့သည် နျူကလီးယားလက်နက်ကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်မည် မဟုတ်ပါ။”

ယူရေနီယမ် သန့်စင်ခြင်းသည် အီရန်အစိုးရ၏ ပို့ဆောင်နိုင်သော နျူကလီးယားလက်နက်အပေါ် လုပ်ဆောင်မှုကို တိုးမြှင့်နိုင်စေမည့် အဓိက လုပ်ငန်းစဉ်ဖြစ်သည်။

“ အီရန်၏ သန့်စင်မှုသည် အမှန်တကယ် လက်ခံထားသော ကိစ္စရပ်တစ်ခုဖြစ်သည်” ဟု အီရန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အဘတ်စ် အာရက်ခ်ချီက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ “ ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော စိုးရိမ်မှုများကို တုံ့ပြန်ရာတွင် ယုံကြည်မှုကို တည်ဆောက်ရန် ကျွန်ုပ်တို့ အဆင်သင့်ရှိသော်လည်း သန့်စင်ရေးကိစ္စသည် ညှိနှိုင်း၍ မရနိုင်ပါ။”

United Against Nuclear Iran (UANI) ၏ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ်နှင့် ဂျော့ချ်ဒဗလျူဘုရှ် သမ္မတလက်ထက် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ်ဟောင်း မာ့ခ် ဝေါလေ့စ်က Fox News Digital သို့ “ ဘုရှ်အစိုးရလက်ထက်တွင် သုညသန့်စင်မှုကို ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ ဆုံးဖြတ်ချက်များတွင် ထည့်သွင်းထားသည်။ အိုဘားမားအစိုးရက ထိုအခြေအနေကို ပြောင်းလဲခဲ့ပြီး ၃.၆၇% အထိ သန့်စင်ခွင့်ပေးခဲ့ပြီး ၎င်းသည် အီရန်အား နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းကို အမြတ်ထုတ်ခွင့်ပေးခဲ့သော ပျက်ကွက်သည့် JCPOA အတွက် လမ်းခင်းပေးခဲ့သည်။”

အိုဘားမားအစိုးရ၏ အီရန်အား ယူရေနီယမ်ကို ၃.၆၇% သန့်စင်ခွင့်ပြုသည့် လျှော့ပေါ့ပေးမှုသည် ထရမ့်အနေဖြင့် တီဟီရန်၏ လက်နက်တည်ဆောက်ရေးကို ရပ်တန့်ရန်အတွက် ပြဿနာအသစ်များကို ဖန်တီးပေးခဲ့သည်။ အီရန်သည် ယူရေနီယမ် သန့်စင်ခွင့်ကို အသုံးချပြီး ၎င်း၏ လက်နက်အစီအစဉ်ကို အရှိန်မြှင့်ခဲ့သည်။ ကုလသမဂ္ဂ၏ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဏုမြူစွမ်းအင်အေဂျင်စီက ဖေဖော်ဝါရီလတွင် အီရန်သည် အဏုမြူဗုံး ၆ လုံးတွင် အသုံးပြုနိုင်သည့် ယူရေနီယမ်ကို အဆမတန် ထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး တီဟီရန်သည် မပြီးပြတ်သေးသော ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရာတွင် တိုးတက်မှုမရှိကြောင်း အလေးအနက်ထား ပြောကြားခဲ့သည်။

မတ်လနှောင်းပိုင်းတွင် ထရမ့်က နျူကလီးယားသဘောတူညီချက်အသစ်အတွက် ၎င်း၏တောင်းဆိုချက်များကို သဘောတူညီရန် ပျက်ကွက်ပါက အီရန်ကို စစ်ရေးအရ တိုက်ခိုက်သွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် JCPOA မှ နုတ်ထွက်ခြင်းမပြုမီ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် အီရန်သည် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ နျူကလီးယားနှင့် တာဝေးပစ်ဒုံးကျည်အစီအစဉ်များအတွက် အသုံးပြုနိုင်သည့် တရားမဝင်နည်းပညာကို ရယူရန် ကြိုးစားခဲ့ပြီး တီဟီရန်၏ အဏုမြူလက်နက်ကိုင် နိုင်ငံဖြစ်လာရန် တွန်းအားကို ရပ်တန့်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည့် ၂၀၁၅ သဘောတူညီချက်ကို ချိုးဖောက်နိုင်ခြေရှိကြောင်း မေးခွန်းထုတ်ခဲ့သည်ဟု ဂျာမန်ထောက်လှမ်းရေး အစီရင်ခံစာ ၃ စောင်အရ သိရသည်။

JINSA မှ အကြီးတန်း အဖွဲ့ဝင် ဂျွန် ဟန္နာက အီရန်၏ နျူကလီးယားလက်နက်အစီအစဉ်နှင့်ပတ်သက်သည့် ကြာသပတေးနေ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ထရမ့်အစိုးရသည် အီရန်နှင့် သဘောတူညီချက်ရရှိရန် နှစ်လတာကာလကို သတ်မှတ်ထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟန္နာသည် ဒုတိယသမ္မတဟောင်း ဒစ်ချင်နီနှင့် အကြံပေးအရာရှိချုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး အာဖဂန်နစ္စတန်၊ အီရတ်နှင့် အီရန်အစ္စလာမ္မစ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ နျူကလီးယားအစီအစဉ်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ဂျော့ချ်ဒဗလျူဘုရှ် သမ္မတ၏ သက်တမ်းနှစ်ခုလုံးတွင် အမေရိကန်၏ မဟာဗျူဟာကို ရေးဆွဲရာတွင် အနီးကပ်ပါဝင်ခဲ့သည်။

ရိုးရာဓလေ့အရ စစ်ရေးဖိအားသည် အီရန်အစ္စလာမ္မစ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ ခေါင်းမာပြီး အမေရိကန်ဆန့်ကျင်ရေး ခေါင်းဆောင်များကို လျှော့ပေါ့ပေးရန် လွှမ်းမိုးခဲ့သည်။ ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်၏ အီရတ်ကို ကျူးကျော်မှုသည် ဘာသာရေးခေါင်းဆောင် အလီ ခါမေနီကို နျူကလီးယားလက်နက်များအပေါ် စွန့်လွှတ်ရန် ဖိအားပေးခဲ့သည်ဟု သိရသည်။

ခါမေနီသည် ထိုအချိန်က အမေရိကန်စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုကို ကြောက်ရွံ့ခဲ့သည်။

ထရမ့်၏ “ စစ်ရေးခြိမ်းခြောက်မှုသည် ခါမေနီကို စားပွဲပေါ်သို့ ခေါ်ဆောင်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်” ဟု ဟန္နာက ပြောကြားခဲ့သည်။ အကြောင်းမှာ ၎င်းသည် “ သူ၏အစိုးရကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေသောကြောင့်” ဟု ဆိုသည်။ ဟန္နာက အီရန်အတွက် “ D အရင်းအနှီးဖြင့် ဖျက်သိမ်းခြင်း” သည် ဘာကိုဆိုလိုမည်နည်းဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။ သူက “ သူတို့၏ သန့်စင်ထားသော ယူရေနီယမ်အားလုံး နိုင်ငံမှ ထွက်ခွာသွားပြီး” အစက်အပြောက်များသည် ဖျက်ဆီးခံရပြီး နိုင်ငံမှ ဖယ်ရှားခံရမည်ဟု ဆိုသည်။ ဟန္နာက အီရန်၏ လျှို့ဝှက် မြေအောက် Fordow နျူကလီးယားလောင်စာ သန့်စင်စက်ရုံနှင့် Natanz နျူကလီးယားစက်ရုံတို့သည် အီရန်တောင်များတွင် ဥမင်လှိုဏ်ခေါင်းများ တူးနေသည်ကို ဖမ်းမိခဲ့သည့်နေရာများဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။

Hannah ၏အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သော JINSA က ထရမ့်အစိုးရအရာရှိများ၏ အတည်ပြုခြင်းနှင့် ဖျက်သိမ်းခြင်းဆိုင်ရာ မှတ်ချက်များကို အာရုံစိုက်ထားသည့် အစီရင်ခံစာကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

Reuters အရ အီရန်အကြီးတန်းအရာရှိတစ်ဦးက ပြီးခဲ့သည့်အပတ်က အမေရိကန်နှင့် ဆွေးနွေးရာတွင် ၎င်း၏ ယူရေနီယမ်သန့်စင်မှုအပေါ် အကန့်အသတ်အချို့ကို လက်ခံရန် အီရန်က အဆင်သင့်ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်ကို ပြောကြားခဲ့သော်လည်း သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် နျူကလီးယားသဘောတူညီချက်ကို ထပ်မံစွန့်လွှတ်မည်မဟုတ်ကြောင်း ရေလုံလေလုံ အာမခံချက်များ လိုအပ်သည်ဟု ဆိုသည်။

အီရန်၏ မျဉ်းနီများသည် “ ခေါင်းဆောင် အယာတိုလာ အလီ ခါမေနီက အမိန့်ပေးထားသည်” ဖြစ်ပြီး ဆွေးနွေးပွဲများတွင် လျှော့ပေါ့၍မရနိုင်ကြောင်း အဆိုပါအရာရှိက ရိုက်တာကို အမည်မဖော်လိုဘဲ ပြောကြားခဲ့သည်။

၎င်းမျဉ်းနီများအရ အီရန်သည် ၎င်း၏ ယူရေနီယမ် သန့်စင်စက်များကို ဖျက်သိမ်းရန်၊ သန့်စင်မှုကို လုံးဝရပ်တန့်ရန် သို့မဟုတ် ထရမ့်စွန့်ပစ်ခဲ့သော ၂၀၁၅ သဘောတူညီချက်တွင် သဘောတူထားသည်ထက် နည်းသောပမာဏအထိ သန့်စင်ထားသော ယူရေနီယမ်ကို သိုလှောင်ထားသည့် ပမာဏကို လျှော့ချရန် သဘောတူမည်မဟုတ်ဟု ဆိုသည်။

၎င်းသည် မည်သည့် နျူကလီးယားသဘောတူညီချက်၏ အတိုင်းအတာပြင်ပတွင် တီဟီရန်က ရှုမြင်သည့် ၎င်း၏ ဒုံးကျည်အစီအစဉ်နှင့်ပတ်သက်ပြီးလည်း ညှိနှိုင်းမည်မဟုတ်ပေ။

ထိပ်တန်း အမေရိကန် ညှိနှိုင်းရေးမှူး စတိဗ် ဝစ်ကော့ဖ်က အင်္ဂါနေ့တွင် X တွင် ပို့စ်တင်ရာ၌ အီရန်သည် ဝါရှင်တန်နှင့် သဘောတူညီချက်ရရှိရန်အတွက် “ ၎င်း၏ နျူကလီးယားသန့်စင်မှုကို ရပ်တန့်ပြီး ဖယ်ရှားပစ်ရမည်” ဟု ရေးသားခဲ့သည်။

Reuters မှ ဤအစီရင်ခံစာတွင် ပါဝင်ရေးသားခဲ့သည်။