အစ္စရေးနိုင်ငံ၊ တယ်လ်အဗစ်မြို့ – အမေရိကန်ခရစ်ယာန်များ၏ ဩဇာကြီးမားသော အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့သည် ဂျူးလူမျိုးများ၏ ဂျူဒါးနှင့်ဆမာရီးယားဒေသသည် အစ္စရေးနိုင်ငံ၏ ကျမ်းစာလာ အဓိကဒေသဖြစ်သည်ဟု လူသိရှင်ကြား အတည်ပြုပြောကြားခဲ့သည်။ ဂျူဒါးနှင့်ဆမာရီးယားဒေသကို အများအားဖြင့် West Bank ဟု လူသိများကြသည်။
အဆိုပါကြေညာချက်ကို Dallas မြို့တွင်ကျင်းပသော နှစ်ပတ်လည် National Religious Broadcasters Convention တွင် American Christian Leaders for Israel မှထုတ်ဖော်ပြသခဲ့ပြီး ဘာသာရေးခေါင်းဆောင် ၃,၀၀၀ က လက်မှတ်ရေးထိုးပြီးမှ ပေးပို့ရန် မျှော်လင့်ထားသည်။
အဆိုပါဒေသတွင် အစ္စရေး၏ အချုပ်အခြာအာဏာကို အတည်ပြုရန် တွန်းအားပေးခြင်းသည် လာမည့်ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်အတွင်း အဆိုပါကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ အစိုးရအဖွဲ့က ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်မည်ဟု Trump က ပြီးခဲ့သည့်လက ပြောကြားပြီးနောက် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။
Clinton အစိုးရလက်ထက်တွင် ဖော်ဆောင်ခဲ့သော Oslo Accords သည် West Bank ကို ဒေသသုံးခုခွဲခြားခဲ့သည်- ပါလက်စတိုင်းအာဏာပိုင်အဖွဲ့အပြည့်အဝပိုင်ဆိုင်သော Area A; ပါလက်စတိုင်းအရပ်ဘက်အုပ်ချုပ်မှုနှင့် အစ္စရေးလုံခြုံရေးထိန်းချုပ်မှုအောက်ရှိ Area B; အစ္စရေးအာဏာပိုင်အဖွဲ့အပြည့်အဝပိုင်ဆိုင်သော Area C တို့ဖြစ်သည်။
2020 Trump အစီအစဉ်ကို ဂျူဒါးနှင့်ဆမာရီးယားဒေသအချို့ကို အစ္စရေးက သိမ်းယူရန် ရည်ရွယ်ခဲ့သော်လည်း ဂျေရုဆလင်၏ ဆက်ဆံရေးကို အာရပ်နိုင်ငံလေးနိုင်ငံနှင့် ပုံမှန်ဖြစ်စေသည့် Abraham Accords ကိုမျက်နှာသာပေး၍ ဖျက်သိမ်းခဲ့သည်။
” Trump က သမ္မတရာထူးကိုရရှိခဲ့သည်။ သူသည် သမ္မာကျမ်းစာနှင့်ပတ်သက်၍ ကျွန်ုပ်တို့၏ရပ်တည်ချက်ကို ထောက်ခံမည်ဖြစ်ပြီး ထို့ကြောင့်ပင် ဂျူဒါးနှင့်ဆမာရီးယားဒေသအပေါ် အစ္စရေး၏ အချုပ်အခြာအာဏာကို ထောက်ခံသည့် Mike Huckabee ကို [ဂျေရုဆလင်မြို့တော်သို့ သံအမတ်အဖြစ်] ရွေးချယ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်” ဟု အဖွဲ့ဝင် ၃၀ နီးပါးရှိသည့် Friends of Zion ၏ တည်ထောင်သူ Dr. Mike Evans က Digital သို့ပြောကြားခဲ့သည်။
က “ ဂျူးလူမျိုးများသည် အစ္စရေးနိုင်ငံ၏ ကျမ်းစာလာအဓိကဒေသတွင် အခြားသူများမှ ခွဲထုတ်၍မရနိုင်သည့် အခွင့်အရေးရှိကြောင်းကို အတည်ပြုပြောကြားပြီး ဂျူးလူမျိုးများသည် ဂျူဒါးနှင့်ဆမာရီးယားရှိ ဘိုးဘွားပိုင်မြေကို စွန့်လွှတ်ရန် ဖိအားပေးသည့် အမေရိကန်နှင့် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်း နှစ်ဖက်စလုံးမှ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုအားလုံးကို ငြင်းပယ်သည်။”
ကျင့်ဝတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ရှင်းလင်းမှု၊ ကောင်းမကောင်း ခွဲခြားသိမြင်မှုတို့ကို ယုံကြည်သောကြောင့် ဧဝံဂေလိခရစ်ယာန်များသည် အစ္စရေးကို ထောက်ခံကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ၎င်းတို့သည် ဇိအုန်၏ မိတ်ဆွေများဖြစ်ကြောင်း၊ မြေယာကြောင့်မဟုတ်ဘဲ ဂျူးများဖြစ်သောကြောင့် လူသတ်ခံနေရသည်ကို ၎င်းတို့မြင်တွေ့နေရကြောင်း Evans ကပြောကြားခဲ့သည်။
Christians United for Israel ၏ ဩဇာကြီးမားသော တည်ထောင်သူနှင့် ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူ Pastor John Hagee က Digital သို့ ဧဝံဂေလိခရစ်ယာန်များသည် “ အာဗြဟံ၊ ဣဇာက်နှင့် ယာကုပ်တို့၏ ဘုရားသခင်သည် အစ္စရေးအမျိုးအနွယ်အား မိမိ၏စကားတော်ကို အမြဲစောင့်ထိန်းမည်ကို သိရှိကြသည်။ အစအဆုံး သမ္မာကျမ်းစာသည် ယုံကြည်သူအားလုံး အစ္စရေးနှင့် ၎င်း၏လူမျိုးတို့နှင့်အတူ ရပ်တည်ပြီး ကောင်းချီးပေးရန် အမိန့်ပေးထားသည့် ဇိအုန်ဝါဒီစာတမ်းဖြစ်သည်။”
“ အစ္စရေးသည် မြေကို သိမ်းပိုက်ထားခြင်းမဟုတ်ကြောင်း၊ အစ္စရေးသည် မြေကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း၊ အဆိုပါပိုင်ဆိုင်မှုစာချုပ်ကို သမ္မာကျမ်းစာ၏ စာမျက်နှာများတွင် မှတ်တမ်းတင်ထားသည်ဟူသော သတင်းစကားကို နှစ်တစ်ဝက်နီးပါး ဟောပြောခဲ့သည်။ အဆိုပါမြေကို ဘုရားသခင်က ဂျူးလူမျိုးများအား အစဉ်အမြဲအတွက် ပေးအပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်” ဟု Hagee က ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။
ယခုအပတ်အစောပိုင်းတွင် Rep. Claudia Tenney (R-N.Y.) ဦးဆောင်သော အချို့သော Republican လွှတ်တော်အမတ်များသည် ဂျူဒါးနှင့်ဆမာရီးယားဒေသကို အစ္စရေးပိုင်နက်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုရန် သမ္မတကို တိုက်တွန်းခဲ့ကြောင်း Digital က ဖော်ပြခဲ့သည်။ ၎င်းတို့၏သမ္မတထံပေးစာတွင် ဂျေရုဆလင်က အဆိုပါဒေသအပေါ် အချုပ်အခြာအာဏာကို အတည်ပြုခြင်းကို ထောက်ခံကြောင်း ဖော်ပြထားပြီး အဆိုပါလွှတ်တော်အမတ်များက “ ကျွန်ုပ်တို့၏ဘုံဂျူး-ခရစ်ယာန်အမွေအနှစ်၏ အဓိကအချက်အချာဒေသ” ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။
အစ္စရေးပါလီမန်၏ ဥက္ကဋ္ဌ Amir Ohana က ဖေဖော်ဝါရီ ၂၃ ရက်တွင် အစိုးရအား အချုပ်အခြာအာဏာကို တိုးချဲ့ရန် တိုက်တွန်းခဲ့ပြီး ဒေသအပေါ်အပြည့်အဝထိန်းချုပ်နိုင်မှသာ တည်တံ့ခိုင်မြဲသော ငြိမ်းချမ်းရေးကို ရရှိနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
နောက်ထပ် Likud လွှတ်တော်အမတ်တစ်ဦးဖြစ်သော Dan Illouz က Hamas ၏ ၂၀၂၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၇ ရက် အစုလိုက်အပြုံလိုက်သတ်ဖြတ်မှုသည် “ မည်သည့်ဆုတ်ခွာမှု၊ မည်သည့်လျှော့ပေါ့ပေးမှု၊ ကျွန်ုပ်တို့ကို ဖျက်ဆီးရန်ရှာဖွေသူများနှင့် အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ရန် မည်သည့်ထင်ယောင်ထင်မှားဖြစ်မှုမဆို ရိုးအလွန်းသည်သာမက မိမိကိုယ်ကို သတ်သေခြင်းနှင့်တူသည်ကို သက်သေပြခဲ့သည်။ ကျွန်ုပ်တို့သည် ဂါဇာမှ ဆုတ်ခွာခဲ့ပြီး အပြန်အလှန်အားဖြင့် Hamas နှင့် ကျွန်ုပ်တို့လူမျိုးများအစုလိုက်အပြုံလိုက်သတ်ဖြတ်ခံရခြင်းကို ရရှိခဲ့သည်။ ဂျူဒါးနှင့်ဆမာရီးယားဒေသသည် နောက်ထပ်အကြမ်းဖက်နိုင်ငံဖြစ်လာ၍မရပါ။”
“ ဂျူဒါးနှင့်ဆမာရီးယားဒေသတွင် အချုပ်အခြာအာဏာအတွက် တွန်းအားပေးခြင်းသည် အစ္စရေး၏အဆုံးသတ်ဖြစ်လိမ့်မည်” ဟု အစ္စရေးလွှတ်တော်အမတ်ဟောင်းနှင့် ပါလက်စတိုင်းများနှင့် ၁၉၉၃ ခုနှစ် Oslo Accords ၏ ဗိသုကာပညာရှင် Yossi Beilin က Digital သို့ပြောကြားခဲ့သည်။ “ အစ္စရေးသည် ပါလက်စတိုင်းအများစုကို လွှမ်းမိုးထားသည့် ဂျူးလူနည်းစုဖြစ်လာပါက ဂျူးလည်းမဟုတ်၊ ဒီမိုကရေစီလည်း မဖြစ်တော့ပါ။ ဒါဖြစ်နိုင်မယ်လို့ ကျွန်တော်မယုံကြည်ဘူး၊ ဒါပေမယ့် ဒီ [အကြံဉာဏ်] ကို လွှင့်ပစ်လိုက်ရုံနဲ့ မလုံလောက်သေးဘူး” ဟု ၎င်းကဆိုသည်။
“ အစ္စရေးရှိ ညာသမားများသည် Trump သည် ၎င်းတို့တောင်းဆိုသမျှကို ထောက်ခံလိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်ကြသည်။ သို့သော် လွန်ခဲ့သော ငါးနှစ်က နှစ်နိုင်ငံအဖြေတစ်ခု ဖြစ်နိုင်ကြောင်း သူက အကြံပြုခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် အရာအားလုံးသည် ထင်သလောက် မရှင်းလင်းပါ” ဟု ၎င်းက ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။
ပြီးခဲ့သည့်လနှောင်းပိုင်းတွင် Netanyahu သည် Tel Aviv အနီးတွင် ပေါက်ကွဲခဲ့ပြီး အခြားနှစ်ခုတွင် ဗုံးများတွေ့ရှိသောကြောင့် IDF (Israeli Defense Forces) အား ဂျူဒါးနှင့်ဆမာရီးယားဒေသတွင် “ အကြီးအကျယ်” အကြမ်းဖက်မှုတန်ပြန်ရေးစစ်ဆင်ရေးကို ဆောင်ရွက်ရန် အမိန့်ပေးခဲ့သည်။ အဆိုပါဖြစ်ရပ်ကို ညှိနှိုင်းတိုက်ခိုက်မှုအဖြစ် စုံစမ်းစစ်ဆေးနေသည်။
“ West Bank ရှိ အရပ်သားများအား ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်စွာ အင်အားသုံး၍ ရွှေ့ပြောင်းခြင်းသည် မိမိကိုယ်ကို ကာကွယ်ခြင်းနှင့်မသက်ဆိုင်ဘဲ ကိုလိုနီနယ်ချဲ့ချဲ့ထွင်သည့်အစီအစဉ်နှင့် လူမျိုးရေးအရ သန့်စင်ရေးလှုပ်ရှားမှုသာဖြစ်သည်” ဟု ပါလက်စတိုင်းအာဏာပိုင် သမ္မတ Mahmoud Abbas ၏ အဓိကအဖွဲ့ဖြစ်သော Fatah ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Ahmad Fattouh က Digital သို့ပြောကြားခဲ့သည်။
“ West Bank ကို သိမ်းပိုက်ခြင်းသည် ကျွန်ုပ်တို့ကို ၁၉၄၈ ခုနှစ်သို့ ပြန်ပို့ပြီး အနာဂတ်တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး သို့မဟုတ် ငြိမ်းချမ်းရေးရရှိရန် မျှော်လင့်ချက်အားလုံးကို ဖျက်ဆီးပစ်လိမ့်မည်။ နှစ်နိုင်ငံအဖြေတစ်ခုမှလွဲ၍ ရှေ့ဆက်ရန်နည်းလမ်းမရှိကြောင်းကို အသိဉာဏ်ရှိသူတိုင်း ကောင်းစွာနားလည်ကြသည်၊ သို့မဟုတ်ပါက အဆုံးမရှိသော ပျက်စီးခြင်းဆီသို့ ဦးတည်သွားလိမ့်မည်” ဟု ၎င်းက ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။
ဂျူဒါးနှင့်ဆမာရီးယားဒေသရှိ အစ္စရေးလူ့အဖွဲ့အစည်းများကို ကိုယ်စားပြုသည့် ထိပ်တန်းအဖွဲ့အစည်းဖြစ်သော Yesha Council ၏ အကြီးအကဲ Israel Ganz သည် အချုပ်အခြာအာဏာအတွက် တွန်းအားပေးရန် ဂျေရုဆလင်ရှိ အစိုးရနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေသည်။
“ ကျွန်တော်တို့က တွန်းအားပေးဖို့ လှုံ့ဆော်မှုကို စတင်ခဲ့ပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် အမေရိကန်ရဲ့ အထောက်အပံ့မပါဘဲ မလုပ်ပါဘူး” ဟု Digital သို့ ၎င်းကပြောကြားခဲ့သည်။ “ Trump အစိုးရအဖွဲ့ထဲက လူအတော်များများက ဆက်သွယ်မှုရှိပြီး ဒီဒေသကိုသိကြသလို ဒီနေရာမှာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့အခွင့်အရေးကို ယုံကြည်ကြတယ်။ အခြေအနေကို တည်ငြိမ်စေချင်ရင် ဂျူဒါးနဲ့ဆမာရီးယားဒေသမှာ အချုပ်အခြာအာဏာရှိရမယ်ဆိုတာ သူတို့နားလည်တယ်” ။
“ အစ္စရေးနိုင်ငံအနေနဲ့ နိုင်ငံရဲ့ GDP ၈၀% လောက်ကို ထုတ်လုပ်ပေးနေတဲ့ ကမ်းရိုးတန်းဒေသတစ်လျှောက်မှာ ဆက်လက်ရှင်သန်ပြီး ကြီးပွားတိုးတက်နိုင်ဖို့အတွက် ဂျူဒါးနဲ့ဆမာရီးယားဒေသက မြင့်မားတဲ့နေရာတွေကို ဆက်လက်ထိန်းချုပ်ထားရမယ်” ဟု IDF (Israeli Defense Forces) ၏ နိုင်ငံတကာပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူဟောင်းနှင့် ယခုအခါ Foundation for Defense of Democracies မှ အကြီးတန်းအဖွဲ့ဝင် Lt. Col. Jonathan Conricus (ret.) က Digital သို့ပြောကြားခဲ့သည်။
“ ပါလက်စတိုင်းပဲဖြစ်ဖြစ် တခြားအဖွဲ့အစည်းပဲဖြစ်ဖြစ် အဲဒီမြေကို ထိန်းချုပ်ထားမယ်ဆိုရင် အစ္စရေးရဲ့လုံခြုံရေးကို ခြိမ်းခြောက်ဖို့နည်းလမ်းတစ်ခုအဖြစ် အသုံးပြုမှာဖြစ်သလို Haifa [မြောက်ပိုင်း] နဲ့ Ashdod [တောင်ပိုင်း] ကြားက ကျဉ်းမြောင်းတဲ့ဒေသမှာ အာရုံစိုက်ထားတဲ့ Ben-Gurion လေဆိပ်အပါအဝင် အခြေခံအဆောက်အအုံနဲ့ လူဦးရေကိုပါ ခြိမ်းခြောက်မှာဖြစ်ပါတယ်” ဟု ၎င်းကဆိုသည်။
နောက်ထပ်အချက်တစ်ခုမှာ ဂျူဒါးနှင့်ဆမာရီးယားဒေသတွင် လက်ရှိနေထိုင်နေသော အစ္စရေးလူမျိုး ၅၀၀,၀၀၀ ခန့်ရှိပြီး ၎င်းတို့ကို ကာကွယ်ရန်လိုအပ်ကြောင်း Conricus ကရှင်းပြခဲ့သည်။
“ ဂျူဒါးနဲ့ဆမာရီးယားဒေသနဲ့ ဂျေရုဆလင်မြို့မှာ တင်းမာမှုတွေ မြင့်တက်လာတဲ့လမ်းကြောင်းတွေဟာ အောက်တိုဘာ ၇ ရက်ကတည်းက အမြင့်ဆုံးအခြေအနေမှာရှိနေပါတယ်။ ပါလက်စတိုင်းမြို့တော်အားလုံးနီးပါးမှာ အကြမ်းဖက်လုပ်ဆောင်မှုတွေကို သိသိသာသာတွေ့မြင်နေရပြီး P.A. က ထိန်းချုပ်ဆောင်ရွက်ရာမှာ ဆက်လက်အားနည်းနေတာကို တွေ့မြင်နေရပါတယ်” ဟု ၎င်းကဆိုသည်။
ဂျေရုဆလင်အခြေစိုက် Ze’ev Orenstein က ဂျူးလူမျိုးများသည် အစ္စရေးမြေနှင့် ထောင်စုနှစ်များစွာကြာ ဆက်နွှယ်နေခြင်းက ၎င်းတို့အား ဂျူဒါးနှင့်ဆမာရီးယားဒေသကို ပိုင်ဆိုင်ရန် မွေးရာပါအခွင့်အရေးကို ချီးမြှင့်ပေးသည်ဟု Digital သို့ပြောကြားခဲ့သည်။
“ အဖြစ်မှန်ကတော့ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ဂျူးလူမျိုးတွေနဲ့ အစ္စရေးမြေ၊ အထူးသဖြင့် ဂျူဒါး၊ ဆမာရီးယားနဲ့ ဂျေရုဆလင်မြို့တို့လောက် ဘယ်မြေနဲ့မှ မနက်ရှိုင်းဆုံးနဲ့ အကြာရှည်ဆုံး ဆက်သွယ်မှုရှိတဲ့ တခြားလူမျိုးမရှိလောက်ဘူးဆိုတာပါပဲ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အဲဒီဒေသတွေမှာနေထိုင်သူတွေဟာ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ထောင်ပေါင်းများစွာက သူတို့ရဲ့ဘိုးဘေးတွေနဲ့အတူ တူညီတဲ့ဘုရားကို ကိုးကွယ်နေဆဲဖြစ်ပြီး တူညီတဲ့ဘာသာစကားကို ပြောဆိုနေဆဲဖြစ်ကာ တူညီတဲ့ယုံကြည်ခြင်းကို ကျင့်သုံးနေဆဲဖြစ်သလို တူညီတဲ့ပွဲတော်တွေကို ကျင်းပနေပြီး တူညီတဲ့ကျောက်တုံးတွေကို လျှောက်လှမ်းနေကြတုန်းပါပဲ” ဟု Orenstein က ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။