ထရမ့်သည် ဟူသီများအပေါ် စစ်ရေးအရ တိုက်ခိုက်မှုကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်သော်လည်း ကျွမ်းကျင်သူများက အီရန်ကျောထောက်နောက်ခံပြုထားသော အကြမ်းဖက်အဖွဲ့သည် ကြီးမားသော ခြိမ်းခြောက်မှုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေသည်ဟု သတိပေး

(SeaPRwire) –   သမ္မတသည် ရက်သတ္တပတ်အတော်ကြာ ပြင်းထန်သော တိုက်ခိုက်မှုများအပြီး အမေရိကန်သည် ယီမင်ရှိ ဟူသီများကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုအားလုံးကို ရပ်တန့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ယခုအပတ်တွင် အံ့အားသင့်ဖွယ် ကြေညာခဲ့သည်။ သို့သော် ကျွမ်းကျင်သူများက အီရန်၏ အားပေးကူညီမှုဖြင့် အဆိုပါအဖွဲ့သည် လက်ပိုက်ကြည့်နေမည်မဟုတ်ကြောင်း သတိပေးပြောကြားခဲ့သည်။

အင်္ဂါနေ့က Oval Office မှ ထွက်ပေါ်လာသော ထရမ့်၏ ကြေညာချက်တွင် ဟူသီများသည် “ တိုက်ခိုက်လိုစိတ်မရှိ…ထိုအချက်ကို ကျွန်ုပ်တို့ လေးစားလိုက်နာပါမည်။ ကျွန်ုပ်တို့သည် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုများကို ရပ်တန့်ပါမည်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

အဆိုပါ အကြမ်းဖက်ကွန်ရက်မှ မည်သူက အတည်ပြုကြောင်း သမ္မတက ပြောကြားခြင်းမရှိပေ။ အဆိုပါအဖွဲ့သည် နှစ်ပေါင်းများစွာ အမေရိကန်နှင့် မဟာမိတ်သင်္ဘောများကို ပင်လယ်နီတွင် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ သို့သော် အဆိုပါမေးခွန်းအပြီး ရယ်မောရင်း ၎င်းက “ အလွန်ကောင်းမွန်သော ရင်းမြစ်” မှ ရရှိခဲ့ကြောင်း ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့သည်။

နှစ်နာရီမပြည့်မီ Badr bin Hamad Al Busaidi က “ အိုမန်နိုင်ငံ၏ အမေရိကန်နှင့် ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်သောကြောင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက် ရရှိခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အနာဂတ်တွင် အမေရိကန်သင်္ဘောများအပါအဝင် ပင်လယ်နီနှင့် Bab al-Mandab ရေလက်ကြားရှိ လွတ်လပ်စွာသွားလာခွင့်နှင့် နိုင်ငံတကာ ကုန်သွယ်ရေကြောင်းပို့ဆောင်မှု ချောမွေ့စေမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

အဆိုပါပို့စ်တွင် အမေရိကန်-အီရန် နျူကလီးယားဆွေးနွေးပွဲတွင် ကြားဝင်ညှိနှိုင်းပေးခဲ့သော အိုမန်သည် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို ရရှိရန်အတွက် အဓိကပါဝင်ပတ်သက်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

သို့သော် သမ္မတ၏ ရုတ်တရက်ကြေညာချက်မတိုင်မီ Digital မှ ရရှိထားသော အစီရင်ခံစာအသစ်တွင် ထရမ့်အစိုးရသည် ဟူသီများနှင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အားပေးကူညီနေသူများမှ ပေါ်ပေါက်လာသော လုံခြုံရေးခြိမ်းခြောက်မှုများအပေါ် အထူးဂရုပြုစောင့်ကြည့်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း သတိပေးထားသည်။

Foundation for Defense of Democracies (FDD) မှ Ari Heistein နှင့် Jerusalem Institute for Strategy and Security မှ သုတေသနအဖွဲ့ဝင်ရေးသားသော “ The Houthi Challenge: Forging a Strategy to Defeat the Iran-Backed Terror Group in Yemen” အစီရင်ခံစာတွင် အီရန်နိုင်ငံတစ်ခုတည်းကသာ ဟူသီတို့၏ စစ်ဆင်ရေးစွမ်းရည်ကို အထောက်အကူမပြုခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

တီဟီရန်သည် အနည်းဆုံး ၂၀၁၄ ခုနှစ်မှစ၍ ဟူသီများကို လေ့ကျင့်ပေးခြင်းနှင့် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်များကဲ့သို့သော အဆင့်မြင့်လက်နက်များဖြင့် အားပေးကူညီခဲ့သည်။ အိုမန်သည်လည်း အဆိုပါအဖွဲ့အား ၎င်း၏နယ်မြေမှ လုပ်ဆောင်ခွင့်ပေးခြင်းနှင့် အီရန်လက်နက်များအတွက် အဓိက မှောင်ခိုလမ်းကြောင်းအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် ပါဝင်ခဲ့သည်။

အမေရိကန် ဘဏ္ဍာရေးဌာနမှ အကြမ်းဖက်မှုဆိုင်ရာ ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ သုံးသပ်သူဟောင်းနှင့် လက်ရှိ FDD ၏ အမှုဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူးဖြစ်သူ Jonathan Schanzer က ဝါရှင်တန်နှင့် ရန်သူများအကြား ညှိနှိုင်းမှုများတွင် အိုမန်၏အခန်းကဏ္ဍသည် “ မိုက်မဲရာရောက်သည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

“ ကျွန်ုပ်တို့ ဖျက်သိမ်းရန် ကြိုးစားနေသော အဖွဲ့ကို လက်ခံကျင်းပနေချိန်တွင် ၎င်းတို့ကို တာဝန်သိသော ကြားဝင်ညှိနှိုင်းသူများအဖြစ် သတ်မှတ်ခြင်းသည် ယုတ္တိမရှိသလောက်ပင်” ဟု ၎င်းက Digital သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

အီရန်လက်နက်များသည် ယီမင်သို့ Hodeidah ဆိပ်ကမ်းမှတစ်ဆင့် မှောင်ခိုသွင်းယူနေကြောင်း အစီရင်ခံစာတွင် တွေ့ရှိရသည်။ အဆိုပါဆိပ်ကမ်းကို ယခုအပတ်တွင် ဆော်ဒီလေကြောင်းမှ ဟူသီထိန်းချုပ်ထားသော Sana’a မြို့တော်နှင့် ဝန်းကျင်ရှိ အဓိကအခြေခံအဆောက်အအုံများကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ သို့သော် သေးငယ်သော ဆိပ်ကမ်းများ သို့မဟုတ် အိုမန်မှတစ်ဆင့် ကုန်းလမ်းမှလည်း သွင်းယူနေကြောင်း သိရသည်။

အိုမန် ပုဂ္ဂလိကဘဏ်လုပ်ငန်းများနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည်လည်း “ ဟူသီစီးပွားရေးကို ဝန်ဆောင်မှုပေးပြီး လက်နက်များပင် ထောက်ပံ့ပေးနေကြောင်း” သိရသည်။

“ အိုမန်နှင့် ယီမင်နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ငွေသားအမြောက်အမြား မှောင်ခိုသွင်းယူမှုကို တားဆီးရန် များစွာလုပ်ဆောင်ရမည်” ဟု Heistein က တွေ့ရှိခဲ့သည်။ “ Muscat သည် ခြိမ်းခြောက်မှုကို ရင်ဆိုင်ရန် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်း၏ ဖိအားကို ခံစားရမည်ဖြစ်ပြီး ယင်းသည် ကြာမြင့်စွာ ထိန်းချုပ်မထားနိုင်ခဲ့ပေ။”

ဟူသီများကို ထိရောက်စွာ ဖျက်ဆီးရန်နှင့် တန်ပြန်တိုက်ခိုက်ရန် လိုအပ်သည့် လုပ်ဆောင်ချက်အမျိုးမျိုးကို အဆိုပါအစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။ ဆော်ဒီအာရေဗျ ဦးဆောင်သော စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ၊ နောက်ပိုင်းတွင် အမေရိကန်နှင့် အစ္စရေးတို့၏ တိုက်ခိုက်မှုများသည် အကြမ်းဖက်အဖွဲ့ကို သိသိသာသာ မထိခိုက်စေခဲ့ပေ။

အဆိုပါအဆင့်များတွင် စစ်ရေးအရ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ခြင်း ပါဝင်သည်။ ယီမင်နိုင်ငံ Hodeidah ဆိပ်ကမ်းနှင့် Sana’a အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်ကို အစ္စရေး၏ မကြာသေးမီက တိုက်ခိုက်မှုများကဲ့သို့ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများသည် ကြီးမားသော စီးပွားရေးသက်ရောက်မှုများ ရှိလာရန်နှင့် ဟူသီများအပေါ် ပြည်တွင်းဖိအားများ တိုးလာရန် မျှော်လင့်ရသည်။ သို့သော် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုတစ်ခုတည်းနှင့် မလုံလောက်ပါ။ အစီရင်ခံစာအရ စီးပွားရေး၊ သံတမန်ရေးနှင့် အခြားသော soft power နည်းဗျူဟာများလည်း လိုအပ်သည်။

ယခင်က ဆော်ဒီအာရေဗျ၊ အမေရိကန်နှင့် အစ္စရေးကဲ့သို့သော နိုင်ငံများနှင့် တိုက်ခိုက်မှုများ လျော့ပါးသွားချိန်တွင် ဟူသီများသည် အုပ်စုဖွဲ့ပြီး ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန် အသုံးပြုခဲ့ကြောင်း အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

“ သင်္ဘောများအား တိုက်ခိုက်မှုများကို ရပ်တန့်ရန် ဟူသီများကို တွန်းအားပေးခြင်းသည် ရေရှည်ဗျူဟာ၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်မှသာ အဓိပ္ပာယ်ရှိသော အောင်မြင်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်” ဟု Heistein က Digital သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ “ သို့သော် ပင်လယ်နီအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးသည် အမေရိကန်၏ ဟူသီများအပေါ် မူဝါဒ၏ အဓိကအချက်အချာဖြစ်လာပါက၊ ၎င်းသည် ပိုမိုအန္တရာယ်များလာသော အစိုးရတစ်ရပ်ကို လိုသလို မြှင့်တင်နိုင်ပြီး လျှော့ချနိုင်မည့် အန္တရာယ်ရှိသည်။”

“ ဟူသီခြိမ်းခြောက်မှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် ဘက်စုံချဉ်းကပ်မှုမရှိပါက အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏မဟာမိတ်များသည် မကြာမီအချိန်အတွင်း ပိုမိုအန္တရာယ်များပြီး လက်နက်ပိုမိုကောင်းမွန်သော အကြမ်းဖက်အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ကို ရင်ဆိုင်ရဖွယ်ရှိသည်” ဟု Heinstein က သတိပေးပြောကြားခဲ့သည်။