ရိုမီ ဂိုနင်၊ ဒိုရွန် စတိန်းဘရက်ချာနှင့် အီမီလီ ဒမာရီတို့ ဟားမတ်စ်၏ ကြာရှည် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းမှု ခံရပြီးနောက် တနင်္ဂနွေနေ့တွင် အစ္စရေး ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့သို့ လွှတ်ပေးခြင်း၏ ပထမဆုံး ပုံရိပ်များတွင် သူတို့၏ မျက်နှာများက ခုခံကြံ့ကြံ့ ဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ်ကို ပြောပြနေသည်။ ရက်ပေါင်း ၄၇၁ ကြာ လူသားအဖြစ် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရပြီးနောက် အမျိုးသမီးသုံးဦးစလုံးသည် Red Cross ယာဉ်များမှ အစ္စရေး တပ်ဖွဲ့ဝင်များထံသို့ တစ်ဦးတည်း လမ်းလျှောက် သွားနိုင်ခဲ့ပြီး အစ္စရေးနှင့် ဟားမတ်စ်တို့အကြား သမိုင်းဝင် အပစ်ရပ် နှင့် လူသားလဲလှယ်ရေး သဘောတူညီချက်၏ ပထမခြေလှမ်းကို ဖော်ပြခဲ့သည်။
အမျိုးသမီးသုံးဦး ပြန်လည်ရောက်ရှိလာမှုသည်… ဗြိတိသျှ – အစ္စရေး အီမီလီ ဒမာရီ၏ မိခင် မန်းဒီ ဒမာရီက ကြေညာချက်တစ်ခုတွင် “ ရက်ပေါင်း ၄၇၁ ကြာပြီးနောက် အီမီလီ နောက်ဆုံးတော့ အိမ်ပြန်ရောက်ပါပြီ။ ဒီကြောက်မက်ဖွယ် ကိစ္စတစ်လျှောက် အီမီလီအတွက် ရုန်းကန် တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ကြသူများနှင့် အီမီလီ နာမည်ကို ရပ်တည်ပြောဆိုခဲ့ကြသူများအားလုံးကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ အစ္စရေး၊ ဗြိတိန်၊ အမေရိကန် နှင့် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှာပါ။ အီမီလီကို အိမ်ပြန်ခေါ်ဆောင်ပေးလို့ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ အီမီလီရဲ့ ဂါဇာမှာ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ကြောက်မက်ဖွယ်ရာက ပြီးဆုံးသွားပြီဖြစ်ပေမယ့် အခြားမိသားစု အများအတွက်တော့ မဖြစ်နိုင်တဲ့ စောင့်ဆိုင်းမှုက ဆက်ရှိနေတယ်။ ကျန်ရစ်သူတွေကို လွှတ်ပေးရမယ်၊ နောက်ပြီး အိမ်ပြန်လာဖို့ စောင့်ဆိုင်းနေတဲ့ လူသားတွေကို လူသား ကူညီရမယ်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
တိုက်ရိုက် ထုတ်လွှင့်မှုတစ်ခုတွင် ရိုမီ ဂိုနင်၏ ဖခင် အီတန်က သူ့သမီး ဘေးလွတ်စွာ ပြန်လာခြင်းအတွက် ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ဖော်ပြသည့် ယုဒသာသနာပြု “ Shehecheyanu” ကို ရွတ်ဆိုခဲ့သည်။ တစ်ဖက်တွင်မူ သူ့အဖွား ဒီဘိုရာက သက်ပြင်းချကာ “ ဒီနေ့ကို ငါ စောင့်ဆိုင်းခဲ့တယ်၊ ဒါက ငါ နေထိုင်ရတဲ့ အကြောင်းရင်းပဲ၊ ငါ့မြေးမလေး အိမ်ပြန်ရောက်တာ တွေ့ချင်လို့ပဲ။ ဒါပေမယ့် ငါ့ရဲ့နှလုံးသားက စောင့်ဆိုင်းနေတဲ့ မိသားစုတွေနဲ့ အတူရှိတယ်။ သူတို့အားလုံးကို အိမ်ပြန်ခေါ်ရမယ်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
အာဂမ် ဘာဂါ (ကျန်ရစ်သော လူငယ် စစ်သည်တစ်ဦး) ၏ ဆွေမျိုး အက်ရှလေ ဝက်စ်မန်း ဘက်ချီက ထိုနေ့၏ ရောနှောထားသော ခံစားချက်များကို ဖမ်းယူခဲ့သည်။ “ ငရဲကို ခံစားပြီးနောက် ကျွန်တော်တို့ လေတိုက်ခံစားပြီး ပြုံးရတဲ့ အချိန်ကို အလွန်လိုအပ်ခဲ့တယ်” ဟု ဘက်ချီက တယ်အာဗစ်မြို့ရှိ လူသားလဲလှယ်ရေး စခန်းတွင် ထောင်ပေါင်းများစွာ စုရုံးလာကြသည့် သဘောတူညီချက်၏ ပထမအဆင့်ကို ကြည့်ရှုရန် လာရောက်ခဲ့သူများနှင့်အတူ Fox News Digital သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ “ ဒါပေမယ့် ဒါက စပြီးပဲရှိသေးတယ်။ လူတိုင်း အိမ်ပြန်ရောက်တဲ့အထိ ဆက်လုပ်ရမယ်”
IDF ညှိနှိုင်းရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ်ကြီး (Res.) Gal Hirsch ထံမှ တိုက်ရိုက် အပ်ဒိတ်များ ရရှိခဲ့သော နယ်တန်ယာချူက ထိုအချိန်ကို လွန်စွာ စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ် ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ “ ဒီအမျိုးသမီးသုံးဦးဟာ စိတ်မထင်မရှားတဲ့ မှောင်မိုက်မှုကို ခံစားခဲ့ရတယ်” ဟု နယ်တန်ယာချူက Hirsch နှင့် ဖုန်းပြောဆိုရာတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ “ ဒီနေ့မှာ သူတို့ဟာ အလင်းထဲကို ခြေလှမ်း ကျော်လွန်သွားကြပြီ၊ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ စစ်သည်တွေရဲ့ သူရဲကောင်း ပူဇော်မှုကြောင့် နောက်ဆုံးတော့ လွတ်မြောက်သွားကြပြီ။ လူသားတစ်ယောက်မှ မကျန်တဲ့အထိ ကျွန်တော်တို့ ရပ်မည်မဟုတ်”
အစ္စရေး သမ္မတ အိုက်ဆက် ဟာဇော့ဂ်က အမျိုးသမီးသုံးဦးကို မျှော်လင့်ချက် သတင်းစကားဖြင့် ကြိုဆိုခဲ့သည်- “ ရိုမီ၊ အီမီလီနှင့် ဒိုရွန် – ချစ်ခြင်းခံရပြီး လွမ်းဆွတ်ခံရသူများ – တစ်နိုင်ငံလုံးသည် သင်တို့ပြန်လာခြင်းကို ပီတိဖြစ်ကြသည်။ ဒါက ပျော်ရွှင်မှုနှင့် သက်တောင့်သက်သာရှိသော နေ့တစ်နေ့ဖြစ်ပြီး ပြန်လည်ကောင်းမွန်ရေးနှင့် ကျန်းမာရေး ခရီးရှည်ကြီး၏ စတင်ခြင်းဖြစ်သည်” ဟာဇော့ဂ်က သူတို့ရဲ့ ချစ်ရသူတွေရဲ့ သတင်းကို စောင့်ဆိုင်းနေတဲ့ မိသားစုတွေရဲ့ နာကျင်မှုကိုလည်း ထောက်ပြပြီး လူသားအားလုံးကို အိမ်ပြန်ခေါ်လာတဲ့အထိ အစ္စရေးက အနားမယူဘူးလို့ ကတိပြုခဲ့သည်။
လူသားများ လွှတ်ပေးခြင်းသည် အစ္စရေးမှ ပါလက်စတိုင်း လူသား ၉၀ ကို လွှတ်ပေးမည့် (အချို့မှာ လူသတ်မှု ပြစ်မှုကျူးလွန်ခဲ့သူများ ဖြစ်သည်) အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအနေဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်သည်။ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုများတွင် ပါဝင်ခဲ့သူများကို လွှတ်ပေးခြင်း၏ လုံခြုံရေး စိုးရိမ်မှုများကို ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး အစ္စရေး ကာ့ဇ်က ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡပြီး “ ဒါက မျှော်လင့်ချက်ရှိတဲ့ အချိန်ဖြစ်ပေမယ့် ကျွန်တော်တို့ သတိထားရမယ်။ လူသားအားလုံး အိမ်ပြန်ရောက်တဲ့အထိ ကျွန်တော်တို့ အနားမယူဘူး” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
သမ္မတ Joe Biden က အစ္စရေးကို ထောက်ပံ့ပေးခြင်းနှင့် သဘောတူညီချက် အောင်မြင်မှုရရှိရေး တည်ဆောက်ရာတွင် သူ၏ အစိုးရ၏ ကတိကဝတ်ကို ထပ်မံ ပြောကြားခဲ့ပြီး ၎င်း၏ ပြင်းထန်မှုကိုလည်း ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡသည်။ “ ဒီသဘောတူညီချက်ကို နိဂုံးချုပ်အောင် လုပ်ရမယ်။ နောက်တစ်ခု အစိုးရအုပ်စုက ဒီလုပ်ငန်းကို ဆက်လုပ်ရမယ်၊ ဒါပေမယ့် ဒီနေ့က တိုးတက်မှု တစ်ခုပဲ”
သဘောတူညီချက်က မျှော်လင့်ချက်ကို လှုံ့ဆော်ပေးသော်လည်း ၎င်း၏ တည်တံ့မှုနှင့် အကျိုးဆက်များအပေါ် စိုးရိမ်ပူပန်မှုကိုလည်း ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ ပြင်းထန်သော ပြစ်မှုကျူးလွန်သူများ လွတ်မြောက်လာခြင်းက အကြမ်းဖက်မှုများ ပြန်လည် ပေါ်ပေါက်လာနိုင်သည်ဟု စိုးရိမ်ပူပန်မှုများ ဖြစ်ပေါ်စေသည်။
သဘောတူညီချက်၏ ပထမအဆင့်သည် ငါးပတ်ကြာမည်ဖြစ်ပြီး လူသားများနှင့် တရားခံများကို ဂရုတစိုက် စီစဉ်ထားသော အဆင့်များဖြင့် လဲလှယ်မည်ဖြစ်သည်။ ၁၆ ရက်မြောက်နေ့တွင် ဒုတိယအဆင့်အတွက် ညှိနှိုင်းမှုများ စတင်မည်ဖြစ်ပြီး စစ်သည်များနှင့် လူငယ်များ လွှတ်ပေးခြင်းအပြင် ရုပ်အလောင်းများ ပြန်လည်ရရှိရေးကို ဦးတည်မည်ဖြစ်သည်။ IDF သည် ဤကာလအတွင်း ဂါဇာတွင် တပ်ဖွဲ့များ ထားရှိမည်ဖြစ်ပြီး သဘောတူညီချက် လုပ်ဆောင်မှုကို ကြီးကြပ်ရန် လုံခြုံရေးဇုန်သစ်သို့ တပ်များ ပြောင်းရွှေ့မည်ဖြစ်သည်။
ဟားမတ်စ်က ဖမ်းဆီးထားသော လူသား ၉၈ ဦး၏ မိသားစုများအတွက် တနင်္ဂနွေနေ့ ဖြစ်ရပ်များသည် နာကျင်မှုအကြား မျှော်လင့်ချက် တစ်ခု ပေးခဲ့သည်။ “ ကျွန်တော်တို့ ဒီနေ့ ပြန်လည် ပေါင်းစည်းခဲ့တဲ့ မိသားစုတွေအတွက် ပီတိဖြစ်ကြတယ်” ဟု ဘက်ချီက ပြောကြားခဲ့သည်။ “ ဒါပေမယ့် ဒါက လုံးဝ မပြီးသေးဘူး။ လူတိုင်း အိမ်ပြန်ရောက်အောင် ခရီးရှည် စတင်ရဦးမယ်”
“ `