တနင်္ဂနွေနေ့က ပနားမားသမ္မတ José Raúl Mulino က အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Marco Rubio နဲ့ တွေ့ဆုံပြီးနောက် ပနားမားရဲ့ အဓိက သင်္ဘောကြောင်းကို တရုတ်နိုင်ငံကို ထိန်းချုပ်ခွင့်ပေးလိုက်တယ်လို့ သမ္မတ Donald Trump က တိုင်ကြားပြီးနောက် အဓိက သဘောတူညီချက်ကို ဖျက်သိမ်းမယ်လို့ ကတိပြုခဲ့ပါတယ်။
ပနားမားသမ္မတ José Raúl Mulino က ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာနဲ့ ကာရစ်ဘီယံပင်လယ်ကို ဆက်သွယ်ထားတဲ့ မိုင် ၅၁ အရှည်ရှိ ကျော်လွန်ရေလမ်းရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာကို ပြောင်းလဲမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ပြောပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ၂၀၁၇ ခုနှစ်က တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ Belt and Road ကမ္ဘာ့ဖွံ့ဖြိုးရေး စီမံချက်မှာ ပါဝင်ဖို့ သဘောတူညီချက်ကို သူက သက်တမ်းမတိုးတော့ဘူးလို့လည်း ပြောပါတယ်။ ပနားမားက အမေရိကန်နဲ့ ပိုပြီး နီးစပ်စွာ လုပ်ဆောင်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
“ ကျွန်တော်ထင်တယ်၊ ဒီခရီးစဉ်က အသစ်တွေ ဆက်ဆံရေးတည်ဆောက်ဖို့ တံခါးဖွင့်ပေးတယ်… ပနားမားမှာ အမေရိကန်ရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ တတ်နိုင်သလောက် တိုးမြှင့်ဖို့ ကြိုးစားကြတယ်” လို့ Rubio နဲ့ တွေ့ဆုံပြီးနောက် Mulino က သတင်းထောက်တွေကို ပြောပါတယ်။
Trump က အမေရိကန်ရဲ့ အကြီးမားဆုံး သံတမန်အဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းမခံရခင်က Rubio က သူ့အဖွဲ့ဟာ အမေရိကန်ရဲ့ အစီအစဉ်ကို တွန်းအားပေးဖို့ အသင့်ဖြစ်နေပြီလို့ ပြောပါတယ်။
“ ကျွန်တော်ရဲ့ အသစ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးအဖြစ် ပထမဆုံး သံရုံး တွေ့ဆုံပွဲမှာ @USEmbPAN အဖွဲ့က ထူးခြားတဲ့သူတွေနဲ့ တွေ့ဆုံခွင့်ရတာ ကျေနပ်ပါတယ်!” လို့ Rubio က X ပေါ်မှာ ရေးသားထားပါတယ်။ “ သမ္မတ Trump ရဲ့ America First နိုင်ငံခြားရေး ပြည်တွင်းမူဝါဒကို တိုးတက်အောင် လုပ်ဆောင်ရာမှာ သူတို့ရဲ့ စွမ်းရည်နဲ့ ကြိုးပမ်းမှုတွေအတွက် ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။”
သူ့ရဲ့ ခရီးစဉ်အတွင်း Rubio က X ပေါ်မှာ “ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီကို ပနားမားကျော်လွန်ရေလမ်း ဒေသကို ထိရောက်ပြီး တိုးတက်လာတဲ့ ထိန်းချုပ်မှုနဲ့ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခွင့် မပေးနိုင်ဘူး၊ မပေးဘူး” လို့ ရေးသားခဲ့ပါတယ်။
Trump က တရုတ်က ကျော်လွန်ရေလမ်းကို ထိန်းချုပ်ထားပြီး အမေရိကန်သင်္ဘောတွေ ပနားမားကျွန်းဆွယ်ကို ဖြတ်သန်းဖို့ ဒေါ်လာ ခြောက်လုံးပေါင်း ကြေးတွေ ကောက်ခံနေတယ်လို့ တိုင်ကြားခဲ့ပါတယ်။ ကျော်လွန်ရေလမ်းကို အမေရိကန်က ဆယ်စုနှစ်များစွာ တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး ၁၉၁၄ ခုနှစ်မှာ ပြီးစီးခဲ့ပေမယ့် Carter အုပ်ချုပ်ရေးလက်ထက်မှာ ပနားမားကို လွှဲပြောင်းပေးခဲ့ပါတယ်။
Trump က ပနားမားကျော်လွန်ရေလမ်းကို ပြန်လည် ပိုင်ဆိုင်ရေးကို သူ့အစိုးရလက်ထက်မှာ ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ Trump က အဓိကကျတဲ့ ရေလမ်းဟာ တရုတ်ရဲ့ ထိန်းချုပ်မှုအောက်မှာ ရှိနေတယ်လို့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်လာပြီးနောက် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ပနားမားကျော်လွန်ရေလမ်းကို ပြန်လည်ဝယ်ယူဖို့ ဥပဒေတစ်ခု တင်သွင်းခဲ့ပါတယ်။
ပနားမားကျော်လွန်ရေလမ်း ပြန်လည်ဝယ်ယူရေး ဥပဒေလို့ အမည်ပေးထားတဲ့ ဥပဒေကို တရုတ်ဆိုင်ရာ ရွေးချယ်ရေး ကော်မတီနဲ့ လွှတ်တော် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနှင့် အခြေခံအဆောက်အအုံ ကော်မတီတို့မှာ အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ကိုယ်စားလှယ် Dusty Johnson, R-S.D. က တင်သွင်းခဲ့ပါတယ်။
“ သမ္မတ Trump က ပနားမားကျော်လွန်ရေလမ်းကို ပြန်လည်ဝယ်ယူဖို့ စဉ်းစားတာ မှန်ပါတယ်” လို့ Johnson က ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ “ တရုတ်ရဲ့ စိတ်ဝင်စားမှုနဲ့ ကျော်လွန်ရေလမ်းအနီးမှာ ရှိနေမှုက စိုးရိမ်စရာ ဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်က နိုင်ငံခြားမှာ ခွန်အားပြရမယ် – ပနားမားကျော်လွန်ရေလမ်းကို ပိုင်ဆိုင်ပြီး လည်ပတ်တာက အမေရိကန်ပိုပြီး ခိုင်မာလာစေပြီး ကမ္ဘာကြီး ပိုပြီး လုံခြုံလာစေမယ့် အရေးကြီးတဲ့ ခြေလှမ်းတစ်ခု ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။”
ဥပဒေအဖြစ် ပြဌာန်းလာရင် ဥပဒေက သမ္မတကို နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနဲ့ ပူးပေါင်းပြီး “ …” ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုတွေ စတင်ပြီး လုပ်ဆောင်ဖို့ အာဏာပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဌာနက ပနားမားကျော်လွန်ရေလမ်းကို ဖြတ်သန်းသွားလာတဲ့ သင်္ဘောအားလုံးရဲ့ ၇၂% လောက်က အမေရိကန်ဆိပ်ကမ်းက လာတာ ဒါမှမဟုတ် အမေရိကန်ဆိပ်ကမ်းကို သွားတာလို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်။
အမေရိကန်အတွက် ကျော်လွန်ရေလမ်းရဲ့ ဗျူဟာကြီးမားမှုကို သတိပြုပြီး Johnson ရဲ့ရုံးခန်းက ရေလမ်းဟာ အမေရိကန် ကမ်းခြေ ကင်းလှည့် စစ်တပ်နဲ့ ကာကွယ်ရေးဌာန သင်္ဘောတွေအတွက် အဓိက သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး နေရာလည်း ဖြစ်တယ်လို့ သတိပြုမိပါတယ်။
ကျော်လွန်ရေလမ်းကို အသုံးမပြုနိုင်ရင် သင်္ဘောတွေက တောင်အမေရိက ပတ်ပြီး ထပ်မံ မိုင် ၈၀၀၀ ခရီးသွားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
“ တစ်နှစ်ကို သင်္ဘော ၁၀၀၀၀ ကျော်က ပနားမားကျော်လွန်ရေလမ်းကို အသုံးပြုပြီး ဒေါ်လာ ဘီလီယံနဲ့ချီတဲ့ ကြေးတွေ ထွက်ရှိပြီး အမေရိကန် စီးပွားရေးအတွက် အကျိုးရှိမှာ ဖြစ်ပါတယ်” လို့ Johnson ရဲ့ရုံးခန်းက ပြောပါတယ်။
ကျော်လွန်ရေလမ်းနဲ့ ဒေသမှာ တရုတ်ရဲ့ ပါဝင်ပတ်သက်မှုက အစီအစဉ်ရဲ့ အဓိက အချက်အလက် ဖြစ်ပေမယ့် Rubio က တခြားအချက်အလက်တွေကိုလည်း ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။
“ ကျွန်တော်တို့က ကမ္ဘာ့ခြမ်းတစ်ခြမ်းရဲ့ လူစုလူဝေး ပြောင်းရွှေ့မှု အကျပ်အတည်းကို ပြီးဆုံးဖို့ ကြိုးပမ်းမှုတွေနဲ့ အမေရိကန် ကုမ္ပဏီတွေအတွက် တရားမျှတတဲ့ ယှဉ်ပြိုင်မှုကို သေချာစေဖို့ ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်” လို့ Rubio က ထပ်ပြောပါတယ်။
Digital က နိုင်ငံခြားရေးဌာနကို ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမယ့် ချက်ချင်း တုံ့ပြန်မှု မရခဲ့ပါဘူး။
Digital ရဲ့ Danielle Wallace က ဒီသတင်းကို ပံ့ပိုးပေးခဲ့ပါတယ်။