သမ္မတက ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင်အား ယူကရိန်းနှင့် စစ်ပွဲ “ ရယ်စရာကောင်းတဲ့” စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ဖို့ “ သဘောတူညီချက်တစ်ခုချုပ်ဆိုရန်” တိုက်တွန်းလျက်ရှိသည်။ ယင်းစစ်ပွဲသည် နှစ်သုံးနီးပါးကြာမြင့်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲကာလအတွင်း ထရမ့်သည် ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲအပါအဝင် ကမ္ဘာ့အဓိကပြဿနာများကို အဆုံးသတ်ရန် မကြာခဏပြောဆိုခဲ့ပြီး သမ္မတဟောင်း ရော်နယ် လ်ရီးဂင်၏ “ အင်အားကြောင့် ငြိမ်းချမ်းရေး” သီအိုရီကို ကိုးကားခဲ့သည်။ ယခု သူအာဏာရပြီးသည်နှင့် ပူတင်သည် စားပွဲသို့ရောက်ရန် အချိန်တန်ပြီဟု ထရမ့်က ထင်ရှားစွာပြောကြားလိုက်သည်။
“ ကျွန်တော် ရုရှားကို ထိခိုက်အောင် လုပ်ချင်တာ မဟုတ်ပါဘူး” ဟု ထရမ့်က သူ၏ Truth Social platform ပေါ်တွင် ရေးသားခဲ့သည်။ ထိုမှတ်တမ်းတွင် ထရမ့်က ရုရှားမှ အမေရိကန်သို့ ရောင်းချသော ပစ္စည်းများအားလုံးအပေါ် “ အခွန်မြင့်မားခြင်း၊ တင်သွင်းကြေးများနှင့် ဒဏ်ကြေးများ” ချမည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ထားသည်။ ယူကရိန်းနှင့် စစ်ပွဲကြာမြင့်လာသည်နှင့်အမျှ သူ့နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးအပေါ် ပူတင်စိုးရိမ်လာနေသည်ဟု သတင်းများထွက်ပေါ်လာသည်နှင့် တပြိုင်နက် ဤခြိမ်းခြောက်မှု ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။
ယူကရိန်းလူ့အခွင့်အရေးရှေ့နေနှင့် နိုဘယ်လ်ငြိမ်းချမ်းရေးဆုရှင် Oleksandra Matviichuk သည် ယခုအချိန်သည် ထရမ့်အတွက် အင်အားပြသပြီး စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ရန် အချိန်တန်ပြီဟု ယုံကြည်သည်။
“ ရုရှား၏ တိုက်ခိုက်မှုမြဲမြံမှုကြောင့် နိုင်ငံတကာ လုံခြုံရေးအာမခံချက်များ လိုအပ်လျက်ရှိသည်။ ယူကရိန်းနှင့် လွတ်လပ်ခြင်းနှင့် ဒီမိုကရေစီ၏ အခြေခံများကို ကာကွယ်ရန် ရုရှား၏ရန်လိုမှုကို တွန်းလှန်ရမည့် ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက်မှာ လိုအပ်ပါသည်” ဟု Matviichuk က ကြေညာချက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
Digital နှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုတွင် Matviichuk က ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် စတင်ခဲ့သော စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ရုံသာမက ပူတင်၏ “ မဟာဗျူဟာမြောက် ရည်မှန်းချက်” ကို ပျက်ပြယ်စေရန်လည်း လိုအပ်ကြောင်း အလေးပေးပြောကြားခဲ့သည်။ သူမသည် ရုရှားခေါင်းဆောင်သည် ငြိမ်းချမ်းရေးကို စိတ်မဝင်စားကြောင်း ယုံကြည်သည်။
“ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကို ကျွန်ုပ်တို့ တီထွင်သောအခါ ပူတင်အတွက် ဤ [မဟာဗျူဟာမြောက်] ရည်မှန်းချက်ကို မဖြစ်နိုင်အောင် လုပ်ပေးမည့် လုံခြုံရေးအာမခံချက်များကို တီထွင်ရမည်” ဟု Matviichuk က ပြောကြားခဲ့သည်။
ကြာသပတေးနေ့က ထရမ့်သည် သမ္မတအိမ်ဖြူတွင် သတင်းထောက်များအား ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမာ ဇီလန်စကီးသည် စစ်ပွဲအဆုံးသတ်ရန် ညှိနှိုင်းရန် ပြင်ဆင်နေပြီဟု ပြောပြခဲ့သည်။
သမ္မတအိမ်ဖြူသို့ ပြန်လာပြီးနောက် ပထမဆုံး တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုတွင် ထရမ့်က ဇီလန်စကီးသည် “ လုံလောက်ပြီ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ သို့သော် ထရမ့်က ပူတင်ကို ကြိုတင်ရှုတ်ချသော်လည်း ဇီလန်စကီးသည် “ ကောင်းမွန်သူမဟုတ်” ဟု ပြောကြားပြီး သဘောတူညီချက်ချုပ်ဆိုရန်အစား တိုက်ပွဲဝင်နေသော ယူကရိန်းခေါင်းဆောင်ကို ပြစ်တင်ခဲ့သည်။
Reuters သည် နိုဝင်ဘာလတွင် ပူတင်သည် ငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဉ်ကို ဆွေးနွေးရန် ပွင့်လင်းနေကြောင်း သတင်းပေးပို့ခဲ့သည်။ သူသည် လက်ရှိနယ်နိမိတ်များတွင် ပဋိပက္ခကို ရပ်တန့်ရန် သဘောတူနိုင်သည်ဟု သတင်းများက ဖော်ပြသည်။
အချိန်ကြာမြင့်လာသည်နှင့်အမျှ ယူကရိန်းရှိ ပြည်သူများသည် စစ်ပွဲအတွင်း ဘဝကို လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် ပြုလုပ်ခဲ့ရသည်။ ကိယက်ဗ်မြို့တွင် အခြေချနေထိုင်သော Matviichuk က “ မသေချာမှု အပြည့်” ဖြင့် နေထိုင်ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ သို့သော် သူမ၏ အာရုံစိုက်မှုမှာ ရုရှား၏ ယုတ်မာမှုများကို ဖော်ထုတ်ရန် ဖြစ်သည်။ စစ်ပွဲ နှစ်သုံးနီးပါးအတွင်း သူမသည် ရုရှား၏ ရာဇဝတ်မှု ၈၀,၀၀၀ ခန့်ကို မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သည်။
“ ကျွန်ုပ်တို့ ပူတင်၏ ကမ္ဘာတွင် နေထိုင်ချင်ကြခြင်း မဟုတ်ပါ” ဟု Matviichuk က ပြောကြားခဲ့သည်။ “ ကျွန်ုပ်တို့ ဒီမိုကရေစီ၊ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးနှင့် လွတ်လပ်ခြင်းတို့ကို လေးစားသော ကမ္ဘာတွင် နေထိုင်လိုပါသည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
Ashley Carnahan နှင့် Caitlin McFall တို့က ဤသတင်းအစီရင်ခံစာကို ပံ့ပိုးပေးခဲ့ကြသည်။
“ `