အမေရိကန် လွှတ်တော်က တရားရုံးကို ဒဏ်ခတ်မယ့် အကြောင်း ဆုံးဖြတ်ချက် ချမယ့် အချိန်မှာ ICC လူမှုရေး တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေက အံ့အားသင့်စရာ တရားစွဲဆိုမှု တင်သွင်း “ `

အချို့သော လူများက ထရမ့်အစိုးရနှင့် ကွန်ဂရက်ကို လွှမ်းမိုးရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ပြုလုပ်ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ဝေဖန်သည့် အနေအထားတွင် နိုင်ငံတကာ ကျူးလွန်မှု တရားရုံး (ICC) ၏ ကွက်ကွက်ကွင်းကွင်း လူသိများသော လျှို့ဝှက် တရားလို ကာရင် ချန်သည် လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်သော ပြစ်မှုများကြောင့် တာလီဘန် ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင် ဟိုင်ဘတ်တူလာ အာခွန်ဇာဒါနှင့် တာလီဘန် တရားသူကြီးချုပ် အဘ္ဒူလ် ဟာကင် ဟက်ကာနီတို့အား ဖမ်းဝရမ်း ထုတ်ပြန်ရန် လျှောက်ထားခဲ့သည်။

ယင်းလုပ်ရပ်၏ အချိန်ကာလသည် အမေရိကန် စီနိတ်က ဣသရေလ ၀န်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟူးနှင့် ၎င်း၏ ယခင် ကာကွယ်ရေး ၀န်ကြီး ယိုအက်ဗ် ဂလန့်တို့အား ဖမ်းဝရမ်း ထုတ်ပြန်ရန် တောင်းဆိုမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ICC ကို ဒဏ်ခတ်ရန် ဥပဒေကြမ်းကို မဲပေးရန် ပြင်ဆင်နေချိန်နှင့် တိုက်ဆိုင်နေသည်။ နှစ်ဖက်စလုံး ထောက်ခံသော လွှတ်တော် ဥပဒေကြမ်း ဖြစ်သည်။

ချန်၏ “ လုပ်ရပ်သည် စီနိတ် မဲပေးမှုကို ဟန့်တားရန် ရည်ရွယ်သည့် နောက်ဆုံးအားထုတ်မှု တစ်ခုမှာ သံသယရှိစရာ မရှိပါ” ဟု Foundation for Defense of Democracies ၏ အကြီးတန်း အကြံပေး ရစ်ချတ် ဂိုးလ်ဘတ်က Digital သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ ၀ါရှင်တန်ရှိ အချို့သော လူများသည် “ အရုပ်အကြမ်းအရုပ် ကို ယုံကြည်လိမ့်မည်… ချန်နှင့် ICC တို့သည် လုပ်ဆောင်နေသည်များနှင့် ဘာတွေဖြစ်နေသည်ကို သိရှိထားသည်။ ၎င်းတို့သည် အမေရိကန်များကို ဆက်လက် စုံစမ်းစစ်ဆေးနေဆဲဖြစ်ပြီး၊ ဣသရေလလူမျိုးများကို ဖမ်းဆီးရန် ကြိုးစားနေဆဲဖြစ်ပြီး၊ နီးစပ်သော ကန့်သတ်ချက်များကို ကျော်ဖြတ်ပြီး ဆိုးရွားသော အကျိုးဆက်များကို ရှောင်ရှားနိုင်မည် မဟုတ်ပါ” ဟု ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Illegitimate Court Counteraction Act သည် အမေရိကန် နိုင်ငံသားများ သို့မဟုတ် ၎င်း၏ မဟာမိတ်များ (ဣသရေလ ပါဝင်သည်) ကို ဖမ်းဆီးခြင်း၊ ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ တရားစွဲဆိုခြင်း သို့မဟုတ် စုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်း ပြုလုပ်ရန် ကြိုးပမ်းသော နိုင်ငံခြားသားများကို ဒဏ်ခတ်မည်ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ICC သို့ ခွဲဝေထားသော ရန်ပုံငွေများကို ပြန်လည်ရယူရန်နှင့် တရားရုံး ထပ်မံ ကူညီထောက်ပံ့မှုများကို ရပ်တန့်ရန် ကြိုးပမ်းမည်ဖြစ်သည်။ အမေရိကန်သည် ရိုမ် စည်းမျဉ်း ဥပဒေ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း မဟုတ်ပါ။

ICC ၏ တရားလို ဌာနတွင် ယခင် တရားရှေ့နေ ဖြစ်ခဲ့သော ရီဘက်ကာ ဟမ်မီလ်တန်သည် တာလီဘန် ဖမ်းဝရမ်းများ ထွက်ပြန်ပြီးနောက် ICC ကို ဆန့်ကျင်ခြင်းကြောင့် အမေရိကန် ကြုံတွေ့ရသော နှစ်မျိုး စံနှုန်းနှင့် ပတ်သက်၍ ရေးသားခဲ့သည်။ “ ICC ၏ အस्तित्वကို ခြိမ်းခြောက်နိုင်သော” ဥပဒေကြမ်းကို စီနိတ်က မဲပေးရန် လုပ်ဆောင်နေသော အချိန်နှင့် တိုက်ဆိုင်နေသောကြောင့် ဟမ်မီလ်တန်က “ တစ်ဖက်က ကြည့်လျှင် ICC တရားလို၏ ကြာသပတေးနေ့ ကြေညာချက်သည် ၎င်း၏ တာဝန်ကို လိုက်နာခြင်းထက် ၎င်း၏ အလုပ်ကို ကယ်တင်ရန် ပိုမို ကြိုးပမ်းခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ငြင်းခုံနိုင်သည်” ဟု ရေးသားခဲ့သည်။

ထိုကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ ၎င်းက ထပ်လောင်းပြောကြားရာတွင် “ ICC တရားလိုသည် ဖမ်းဝရမ်း လျှောက်လွှာ ကြေညာချက်ကို ဘယ်အချိန် ထုတ်ပြန်ရမည် ဆုံးဖြတ်ရာတွင် အလွန် ကျွမ်းကျင်စွာ အသုံးပြုလေ့ရှိပြီး ဤကိစ္စတွင်လည်း သေချာပေါက် အသုံးပြုခဲ့သည်။ သို့သော် နိုင်ငံတကာ ပြစ်မှုများ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများကို တစ်ညတည်း စုစည်း၍ မရပါ” ဟု ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဣသရေလနိုင်ငံ၏ ကုလသမဂ္ဂ သံအမတ် ဒန်နီ ဒါနွန်က Digital သို့ “ တရားလို ကာရင် ချန်သည် ဣသရေလနိုင်ငံအပေါ် စစ်ရာဇ၀တ်မှု စွပ်စွဲချက်များနှင့်အတူ ဣသရေလ၏ ဒီမိုကရေစီ နည်းလမ်းဖြင့် ရွေးချယ် တင်မြှောက်ထားသော ၀န်ကြီးချုပ်နှင့် ယခင် ကာကွယ်ရေး ၀န်ကြီးတို့ကို တွယ်ကပ်နေသည်။ ဒီမိုကရေစီ ခေါင်းဆောင်များနှင့် ဟမာစ် ကြောက်ရွံ့ရသော အဖွဲ့အစည်းခေါင်းဆောင်များ – နောက်ပိုင်းတွင် တာလီဘန် ခေါင်းဆောင်များ – တို့ကို တန်းတူထားခြင်းသည် တရားမျှတမှု နိယာမများအပေါ် ပြစ်တင်ရှုတ်ချခြင်း ဖြစ်သည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒါနွန်က “ ICC သည် ၎င်း၏ ယုံကြည်စိတ်ချရမှု ဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး ICC – နှင့် တရားလို ချန် – တို့၏ ဣသရေလအပေါ် အလွန်အမင်း အာရုံစိုက်မှု – နှင့် ယိုးမယ်မှု – ၏ နောက်ကွယ်မှ အမှန်တကယ် ရည်ရွယ်ချက်များကို ပြန်လည် သုံးသပ်ရန် အချိန်တန်ပြီ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

Digital သည် တာလီဘန် ခေါင်းဆောင်များအပေါ် ဖမ်းဝရမ်းများ ထုတ်ပြန်ရန် ကြာမြင့်ခဲ့ခြင်းအကြောင်း အကြောင်းရင်းနှင့် ICC က တာလီဘန် ခေါင်းဆောင်များကို စွပ်စွဲရန် ကြိုးပမ်းသည့် ပြစ်မှုများနှင့် ICC က စွပ်စွဲထားသော ပြစ်မှုများ တူညီမှု ရှိမရှိ အကြောင်း ICC သို့ ဆက်သွယ် မေးမြန်းခဲ့သည်။

တရားလိုရုံးသည် Digital သို့ အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် ကြေညာချက်များသည် “ အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် ကျူးလွန်သော စွပ်စွဲချက်များအတွက် တာဝန်ခံမှု ရှာဖွေရန် ရုံးနှင့် ထိခိုက်ခံရသော လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းများကြား ပြုလုပ်ခဲ့သော အလုပ်များ၏ အောင်မြင်မှု” ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ရုံးသည် အာဖဂန်နစ္စတန်နှင့် ပတ်သက်သော စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို “ အာဖဂန်နစ္စတန် ယခင်အစိုးရ၏ ခွင့်ပြုချက် စိန်ခေါ်မှု” ကြောင့် ရွှေ့ဆိုင်းထားပြီးနောက် ၂၀၂၂ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၃၁ ရက်တွင် ပြန်လည် စတင်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ချန်၏ ရုံးသည် အာဖဂန်နစ္စတန်နှင့် ပါလက်စတိုင်းများအတွက် ဖမ်းဝရမ်းများအပါအဝင် ဖမ်းဝရမ်းအားလုံး တင်သွင်းရာတွင် တူညီသော လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများကို လိုက်နာကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ပြီးခဲ့သော တစ်နှစ်အတွင်း ICC သည် “ အာဖဂန်နစ္စတန်၊ ယူကရိန်း၊ မြန်မာ/ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ ပါလက်စတိုင်း နိုင်ငံ၊ လစ်ဗျားနှင့် မာလီ စသည့် အခြေအနေများတွင် ဖမ်းဝရမ်းများ တောင်းဆိုခြင်း သို့မဟုတ် ရရှိခြင်းအပြင် မာလီ၊ ဗဟိုအာဖရိကသမ္မတနိုင်ငံနှင့် ဒါဖူးတို့တွင် တရားစွဲဆိုမှုများ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်” ဟု သတိပြုမိခဲ့သည်။

ဥရောပသမဂ္ဂမှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးမှ “ EU သည် တရားရုံး၏ လွတ်လပ်မှုနှင့် ကြားနေမှုကို လေးစားသည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူသည် ဣသရေလ အရာရှိများအပေါ် စွပ်စွဲချက်များနှင့် ပတ်သက်၍ မပြောကြားသော်လည်း “ EU နှင့် ၎င်း၏ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသည် တာဝန်ခံမှု သေချာစေသော လုပ်ဆောင်မှုများကို ထောက်ခံပြီး အာဖဂန်နစ္စတန်ရှိ အမျိုးသမီးများနှင့် ကောင်မလေးများအပေါ် ကျင့်သုံးသော စနစ်တကျ နှင့် စနစ်ကျ ချိုးဖောက်မှုများသည် အာဖဂန်နစ္စတန် ပြည်ထောင်စု၏ ICC ရိုမ် စည်းမျဉ်းဥပဒေအရ လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်သော ပြစ်မှုတစ်ရပ် ဖြစ်သော လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှု ဖြစ်နိုင်သည်ဟု အမြဲ သတိပေးလေ့ရှိသည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

Antonio Guterres ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးသည် တာလီဘန်နှင့် ဣသရေလ ခေါင်းဆောင်များအတွက် ဖမ်းဝရမ်းများအကြား တူညီမှုနှင့် ပတ်သက်သော Digital ၏ မေးခွန်းများကို ပြန်လည် ဖြေကြားခြင်း မရှိပါ။

Pennsylvania ပြည်နယ်မှ ဒီမိုကရက် ကိုယ်စားလှယ် John Fetterman သည် ဇန်န၀ါရီ ၂၄ ရက်တွင် ICCA ကို မဲပေးရန် စီစဉ်နေကြောင်း Twitter တွင် တင်ခဲ့ပြီး “ ICC သည် ဣသရေလကို ဆက်ဆံပုံနှင့် ဟမာစ်နှင့် တန်းတူ ထားခြင်းသည် လက်မခံနိုင်ပါ။ ICC ကို ဒဏ်ခတ်သင့်ပါသည်” ဟု ရှင်းပြခဲ့သည်။

သမ္မတ Donald Trump ၏ ပထမ သက်တမ်းတွင် နိုင်ငံတကာ လုံခြုံရေး အကြံပေး ဟောင်း ဂိုးလ်ဘတ်က “ ကွန်ဂရက်မှ ထွက်ပေါ်လာသော ဒဏ်ခတ်မှုများက ကျွန်တော်တို့ကို ဥပဒေအရ တိုက်ခိုက်နေသော အရာရှိများနှင့် အဖွဲ့အစည်းများအတွက် အသက်ရှင်ရပ်တည်ရေး ခက်ခဲစေမည် ဖြစ်သော်လည်း ICC လုပ်ငန်းများကို တကယ် ပျက်စီးစေရန်နှင့် ဥပဒေအရ တိုက်ခိုက်မှုကို ပြီးဆုံးစေရန် ထရမ့် အစိုးရသည် ICC ကို တိုက်ရိုက် ဒဏ်ခတ်ရန် လိုအပ်မည် ဖြစ်သည်။ အမေရိကန် တပ်မတော်ဝင်များ ဘေးလွတ်မည် မဟုတ်မချင်း ထိုကဲ့သို့ ဖြစ်လာမည် မဟုတ်ဟု ကျွန်တော် မသေချာပါ” ဟု သတိပေးခဲ့သည်။

“ `