အစိုးရက National Liberation Army (ELN) နဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲတွေ ပျက်ပြယ်ခဲ့ပြီးနောက် တနင်္လာနေ့က နိုင်ငံရဲ့ မြောက် ဖျားဒေသမှာ လူ ၈၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ ကိုလံဘီယာ အရာရှိတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
အကြမ်းဖက်မှုတွေကြောင့် လူ ၂၀ ကျော် ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပြီး ထောင်ပေါင်းများစွာ ထွက်ပြေးခဲ့ရတာကြောင့် တနင်္လာနေ့မှာ ကိုလံဘီယာ တပ်မတော်က လူတွေကို ဘေးလွတ်ရာ ပြောင်းရွှေ့ပေးဖို့ ကြိုးစားခဲ့ရတယ်လို့ သေဆုံးမှု အများစု ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ North Santander ပြည်နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး William Villamizar က ပြောပါတယ်။
သေဆုံးသူတွေထဲမှာ လူထုခေါင်းဆောင် Carmelo Guerrero နဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက် လက်မှတ်ထိုးဖို့ ကြိုးစားခဲ့သူ ၇ ဦး ပါဝင်တယ်လို့ အစိုးရ တိုင်ကြားရေး အေဂျင်စီက စနေနေ့ နောက်ပိုင်းမှာ ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ သတင်းထဲမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
တာဝန်ရှိသူတွေက တောင်ကြီးနယ်စပ်နားက Catatumbo ဒေသမှာရှိတဲ့ မြို့တွေမှာ တိုက်ခိုက်မှုတွေ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲမှာ ပါဝင်သူ အနည်းဆုံး ၃ ဦးကို 綁架 ခံခဲ့ရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
လူထောင်ပေါင်းများစွာ ဒေသအတွင်းက ထွက်ပြေးနေကြပြီး တချို့က ใกล้เคียง တောင်တန်းတွေမှာ 숨어နေကြပြီး တချို့က အစိုးရ ခိုလှုံရာ စခန်းတွေမှာ ကူညီမှု ရှာဖွေနေကြပါတယ်။
“ ကျွန်တော်တို့ ပစ်ခတ်မှုတွေကြားမှာ ติดอยู่ပါတယ်” လို့ Juan Gutiérrez က ပြောပါတယ်။ သူနဲ့ သူ့မိသားစုက တိရိစ္ဆာန်တွေနဲ့ ပစ္စည်းတွေ ထားခဲ့ပြီး Tibú မြို့မှာရှိတဲ့ ယာယီ ခိုလှုံရာ စခန်းကို ထွက်ပြေးခဲ့ရတာပါ။ “ ကျွန်တော်တို့မှာ ပစ္စည်းတွေ ယူဖို့ အချိန်မရှိဘူး… အစိုးရက ကျွန်တော်တို့ကို သတိရမယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်… ကျွန်တော်တို့ ဒီမှာ အကူအညီမဲ့နေပါတယ်”
ကိုလံဘီယာ တပ်မတော်က တနင်္လာနေ့မှာ လူအမြောက်အများကို ကယ်တင်ခဲ့ပြီး မိသားစုတစ်စုနဲ့ သူတို့ရဲ့ အိမ်မွေး ခွေးတစ်ကောင် ပါဝင်ပါတယ်။ ခွေးပိုင်ရှင်က ခွေးရဲ့ ရင်ဘတ်ကို ရေအေးခွက်နဲ့ ထိန်းပြီး 헬리콥터 နဲ့ ပြောင်းရွှေ့ ကယ်တင်ခဲ့တာပါ။
က တနင်္လာနေ့မှာ Cúcuta မြို့ကို ရောက်ရှိခဲ့ပြီး လုံခြုံရေး ဆွေးနွေးပွဲတွေ လုပ်ခဲ့ပြီး လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တွေကို လက်နက်ချဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
“ အရေးကြီးဆုံး က လူသက်တွေ ကယ်တင်ဖို့နဲ့ လူထုရဲ့ လုံခြုံရေး သေချာစေဖို့ပါ” လို့ သူက ပြောပါတယ်။ “ ကျွန်တော်တို့ တပ်တွေကို ဒေသတစ်ခုလုံးမှာ တပ်ချထားပါတယ်”
တာဝန်ရှိသူတွေက Ocaña နဲ့ Tibú မြို့တွေမှာ လူ ၅၀၀၀ လောက်အတွက် စားနပ်ရိက္ခာ ၁၀ တန်နဲ့ သန့်ရှင်းရေး ပစ္စည်းတွေ ပို့ဖို့ ပြင်ဆင်နေပါတယ်။ သူတို့အများစုက အကြမ်းဖက်မှုကြောင့် ထွက်ပြေးလာကြတာပါ။
“ Catatumbo က အကူအညီ လိုအပ်ပါတယ်” လို့ Villamizar က စနေနေ့ ပြည်သူသို့ ပြောကြားချက်မှာ ပြောပါတယ်။ “ ယောက်ျားလေးတွေ၊ မိန်းကလေးတွေ၊ လူငယ်တွေ၊ လူလတ်တွေ၊ မိသားစုတွေ အကုန်လုံး ဘာမှမပါဘဲ ရောက်လာကြပြီး ထရပ်ကားတွေ၊ ကုန်တင်ကားတွေ၊ ဆိုင်ကယ်တွေ၊ လမ်းလျှောက်ပြီး ဒီ ပြိုင်ဘက် တိုက်ပွဲရဲ့ 희생양 ဖြစ်မှာကို ရှောင်ရှားဖို့ ကြိုးစားနေကြတယ်”
ကိုလံဘီယာက National Liberation Army (ELN) နဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲတွေကို သောကြာနေ့မှာ ရပ်ဆိုင်းခဲ့ပြီး တနှစ် မပြည့်ခင်မှာ ဒုတိယအကြိမ် ရပ်ဆိုင်းခဲ့တာပါ။
ကိုလံဘီယာ အစိုးရက ELN ကို တိုက်ခိုက်မှုတွေ ရပ်တန့်ဖို့နဲ့ အာဏာပိုင်တွေကို ဒေသထဲ ဝင်ခွင့်ပြုပြီး လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီတွေ ပေးဖို့ တောင်းဆိုထားပါတယ်။
“ ဒီဒေသမှာ နေရာရွှေ့ပြောင်းမှုက ကျွန်တော်တို့ကို သတ်နေတယ်” လို့ North Santander ဒေသမှာရှိတဲ့ Convención မြို့ရဲ့ မြို့တော်ဝန် José Trinidad က ပြောပါတယ်။ “ အကျပ်အတည်းက ပိုဆိုးလာမှာကို ကျွန်တော်တို့ ကြောက်ပါတယ်”
Trinidad က လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တွေကို ထိုင်ပြီး သဘောတူညီချက်သစ် ချုပ်ဆိုဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့ပြီး “ ကျွန်တော်တို့ တရားမဝင် ပြည်သူတွေက ခုလို ဒုက္ခရောက်နေရတဲ့ အကျိုးဆက်တွေကို ခံစားနေရတာ မဟုတ်တော့ဘူး” လို့ ပြောပါတယ်။
ELN က ၂၀၁၆ ခုနှစ်မှာ ကိုလံဘီယာ အစိုးရနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက် လက်မှတ်ထိုးပြီး ဖျက်သိမ်းခဲ့တဲ့ Revolutionary Armed Forces of Colombia (FARC) တပ်ဖွဲ့ရဲ့ ယခင် တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ Catatumbo မှာ တိုက်ပွဲ ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒီနှစ်ဖွဲ့က ကိုကာ စိုက်ခင်းတွေ ရှိတဲ့ နယ်စပ်ဒေသ အရေးပါတဲ့ နေရာကို ထိန်းချုပ်ဖို့ တိုက်ပွဲ ဖြစ်နေကြတာပါ။
စနေနေ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ELN က ယခင် FARC တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေကို “ လူထုကို ဆက်တိုက် တိုက်ခိုက်နေရင်… လက်နက်ကိုင် ပြိုင်ဘက် တိုက်ပွဲ ကလွဲပြီး နည်းလမ်း မရှိဘူး” လို့ သတိပေးခဲ့တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ELN က ယခင် FARC တပ်သားတွေက ဒေသအတွင်း လူသတ်မှု အများအပြား ကျူးလွန်ခဲ့တယ်လို့ စွပ်စွဲထားပြီး ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်မှာ လင်မယားနဲ့ သူတို့ရဲ့ ၉ လသား ကလေးငယ် သတ်ဖြတ်ခံရမှု ပါဝင်ပါတယ်။
တပ်မတော် ကွပ်ကဲရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ် Luis Emilio Cardozo Santamaría က စနေနေ့မှာ အာဏာပိုင်တွေက Tibú နဲ့ Cúcuta ကြားမှာ လူတွေ ဘေးလွတ်ရာ ပြောင်းရွှေ့နိုင်ဖို့ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု လမ်းကြောင်းကို တိုးချဲ့နေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ သူက မြို့တော်တွေမှာ “ အန္တရာယ်ရှိပြီး ကြောက်ရွံ့မှု အများကြီး ရှိတဲ့” နေရာတွေမှာ အထူးမြို့ပြ တပ်ဖွဲ့တွေ တပ်ချထားတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
ELN က သမ္မတ Gustavo Petro ရဲ့ အစိုးရ အုပ်ချုပ်ရေး လက်ထက်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေး သဘောတူညီချက် ၅ ကြိမ် ကြိုးစားခဲ့ပြီး အကြမ်းဖက်မှုတွေ ပြီးနောက် ဆွေးနွေးပွဲတွေ ပျက်ပြယ်ခဲ့ပါတယ်။ ELN ရဲ့ တောင်းဆိုချက်တွေထဲမှာ နိုင်ငံရေး လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခံရဖို့ ပါဝင်ပြီး သုံးသပ်သူတွေက အန္တရာယ်ရှိတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ `