သက်ရှိထင်ရှားရှိနေသေးသော Holocaust မှ လွတ်မြောက်ခဲ့သူများထဲတွင် သက်တမ်းအရင့်ဆုံးဟု ယူဆရပြီး အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူများ၏ အကြောင်းများကို မျှဝေခြင်းကို အားပေးတိုက်တွန်းခဲ့သူ Rose Girone သည် ကွယ်လွန်သွားခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ သူမသည် အသက် ၁၁၃ နှစ်ရှိပြီဖြစ်သည်။
သူမသည် တနင်္လာနေ့တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့ကြောင်း ဂျာမနီနိုင်ငံအပေါ် ဂျူးလူမျိုးများ၏ ပစ္စည်းတောင်းဆိုမှုဆိုင်ရာ နယူးယောက်မြို့အခြေစိုက် ညီလာခံဖြစ်သော Claims Conference က ပြောကြားခဲ့သည်။
Claims Conference ၏ အမှုဆောင်ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ Greg Schneider က ကြာသပတေးနေ့တွင် ထုတ်ပြန်သော ကြေညာချက်တွင် “ Rose သည် ခွန်အား၏ နမူနာတစ်ခုဖြစ်ခဲ့ပြီး ယခုအခါတွင် သူမ၏ အမှတ်တရများကို ကျွန်ုပ်တို့ ဆက်လက်သယ်ဆောင်ရန် တာဝန်ရှိသည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ Holocaust ၏ သင်ခန်းစာများသည် ဒုက္ခဝေဒနာကို ခံစားခဲ့ရသူများနှင့်အတူ ပျောက်ကွယ်မသွားသင့်ပေ။
Girone ကို ၁၉၁၂ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် ပိုလန်နိုင်ငံ Janow တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ သူမနှင့် မိသားစုသည် သူမ အသက် ၆ နှစ်အရွယ်တွင် ဂျာမနီနိုင်ငံ Hamburg သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ကြောင်း ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် USC Shoah Foundation နှင့် ရိုက်ကူးထားသော အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
ဟစ်တလာမတိုင်မီ အထူးအသက်မွေးဝမ်းကျောင်း အစီအစဉ်များရှိခဲ့ပါသလားဟု အင်တာဗျူးသူက မေးသောအခါ “ ဟစ်တလာသည် ၁၉၃၃ ခုနှစ်တွင် ရောက်ရှိလာပြီး ထိုအချိန်မှစ၍ လူတိုင်းအတွက် ပြီးဆုံးသွားပြီ” ဟု သူမက ပြောကြားခဲ့သည်။
ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က Claims Conference က ထုတ်ပြန်ခဲ့သော လေ့လာမှုတစ်ခုအရ Girone သည် နိုင်ငံပေါင်း ၉၀ ကျော်တွင် အသက်ရှင်လျက်ရှိသော အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူ ၂၄၅,၀၀၀ ခန့်ထဲမှ တစ်ဦးဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့၏ အရေအတွက်မှာ အလွန်လျင်မြန်စွာ လျော့နည်းလာနေပြီး အများစုမှာ အလွန်အိုမင်းနေပြီး ကျန်းမာရေးချို့တဲ့လေ့ရှိကာ ပျမ်းမျှအသက်မှာ ၈၆ နှစ်ဖြစ်သည်။
နာဇီများနှင့် ၎င်းတို့၏ ပူးပေါင်းကြံစည်သူများကြောင့် Holocaust အတွင်း ဥရောပဂျူးလူမျိုး ခြောက်သန်းနှင့် အခြားလူနည်းစုများ သေဆုံးခဲ့ကြရသည်။
Schneider က “ ဤဆုံးပါးသွားခြင်းသည် ကျွန်ုပ်တို့တွင် ကိုယ်တွေ့သက်သေများ ရှိနေသေးချိန်တွင် Holocaust ၏ သင်ခန်းစာများကို မျှဝေရန် အရေးတကြီး လိုအပ်ကြောင်း သတိပေးနေသည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ “ သည် မှတ်ဉာဏ်မှ သမိုင်းသို့ လျှောကျသွားနေပြီး ၎င်း၏ သင်ခန်းစာများသည် အထူးသဖြင့် ယနေ့ကမ္ဘာတွင် မေ့ပျောက်မသွားသင့်ပါ။”
Girone သည် ၁၉၃၇ ခုနှစ်တွင် Julius Mannheim နှင့် လက်ထပ်ခဲ့ပြီး မိဘသဘောတူ လက်ထပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
သူမသည် ကိုယ်ဝန် ၉ လရှိသောအခါ Breslau တွင်နေထိုင်ခဲ့ပြီး ယခုအခါ Wroclaw, Poland ဖြစ်ပြီး နာဇီများသည် Mannheim ကို Buchenwald အာရုံစူးစိုက်ရာစခန်းသို့ ခေါ်ဆောင်ရန် ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ သူတို့မိသားစုတွင် ကားနှစ်စီးရှိသောကြောင့် သူမက သူမ၏ခင်ပွန်းအား သော့များကို ထားခဲ့ရန် ပြောခဲ့သည်။
နာဇီတစ်ဦးက “ ထိုအမျိုးသမီးကိုလည်း ခေါ်သွား” ဟု ပြောသည်ကို သူမ မှတ်မိသည်။
အခြားနာဇီတစ်ဦးက “ သူမက ကိုယ်ဝန်ရှိနေတယ်၊ သူ့ကို ထားလိုက်ပါ” ဟု ပြန်ပြောခဲ့သည်။
နောက်တစ်နေ့မနက်တွင် သူမ၏ ယောက္ခမလည်း ခေါ်ဆောင်ခြင်းခံခဲ့ရပြီး အိမ်အကူနှင့်အတူ သူမ တစ်ယောက်တည်း ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။
သူမ၏သမီး Reha ကို ၁၉၃၈ ခုနှစ်တွင် မွေးဖွားပြီးနောက် Girone သည် လန်ဒန်ရှိ ဆွေမျိုးများထံမှ တရုတ်ဗီဇာများရရှိခဲ့ပြီး သူမ၏ခင်ပွန်းကို ပြန်လွှတ်ပေးရန် စီစဉ်နိုင်ခဲ့သည်။
အီတလီနိုင်ငံ Genoa တွင် Reha သည် အသက် ၆ လသာရှိသေးသောအခါ အဝတ်အထည်များနှင့် အိပ်ယာခင်းအနည်းငယ်သာပါရှိသော သင်္ဘောဖြင့် ဂျပန်သိမ်းပိုက်ထားသော ရှန်ဟိုင်းသို့ သွားခဲ့ကြသည်။
သူမ၏ခင်ပွန်းသည် ပထမဦးစွာ လက်တလောပစ္စည်းများကို ဝယ်ယူရောင်းချခြင်းဖြင့် ငွေရှာခဲ့သည်။ သူသည် ကားတစ်စီးဝယ်ရန် ငွေစုဆောင်းခဲ့ပြီး တက္ကစီလုပ်ငန်းကို စတင်ခဲ့ပြီး Girone ကမူ ဆွယ်တာအင်္ကျီများကို ရက်လုပ်ရောင်းချခဲ့သည်။
သို့သော် ၁၉၄၁ ခုနှစ်တွင် ဂျူးဒုက္ခသည်များကို ဂျူးဂက်တိုတစ်ခုထဲသို့ စုစည်းခဲ့သည်။ သုံးယောက်ပါဝင်သော မိသားစုသည် အိမ်တစ်လုံးရှိ ရေချိုးခန်းတစ်ခုထဲတွင် ပိုးဟပ်များနှင့် သန်းကောင်များက ၎င်းတို့၏ပစ္စည်းများကြားတွင် တွားသွားနေချိန်၌ အတင်းအကျပ် နေထိုင်ခဲ့ရသည်။
သူမ၏ ယောက္ခမသည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်မစတင်မီ အချိန်အနည်းငယ်အလိုတွင် ရောက်ရှိလာခဲ့သော်လည်း ဖျားနာပြီး သေဆုံးသွားခဲ့သည်။ ၎င်းတို့သည် အစားအစာအတွက် တန်းစီစောင့်ဆိုင်းခဲ့ရပြီး မိမိကိုယ်ကို “ ဂျူးဘုရင်” ဟုခေါ်သော ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သော ဂျပန်လူမျိုးတစ်ဦး၏ အုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင် နေထိုင်ခဲ့ရသည်။
ဂျပန်စစ်တပ်ထရပ်ကားများသည် လမ်းများပေါ်တွင် ကင်းလှည့်နေပြီး “ သူတို့သည် လူများကို တကယ်ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းသော အရာများကို လုပ်ခဲ့ကြသည်” ဟု Girone က ပြောကြားခဲ့သည်။ “ ကျွန်တော်တို့ သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်ဟာ လုံလောက်အောင် မြန်မြန်မရွေ့နိုင်လို့ သေသွားခဲ့တယ်။”
ဗြိတိသျှရေဒီယိုများကို ခွင့်မပြုသောကြောင့် ဥရောပရှိ စစ်ပွဲအကြောင်း သတင်းအချက်အလက်များသည် ကောလဟာလများအသွင်ဖြင့်သာ ပျံ့နှံ့ခဲ့သည်။
စစ်ပွဲပြီးဆုံးသောအခါ Girone ၏မိခင်၊ အဘွားနှင့် အခြားဆွေမျိုးများထံမှ စာများ စတင်ရရှိခဲ့သည်။ ၎င်းတို့၏အကူအညီဖြင့် ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် ဆန်ဖရန်စစ္စကိုသို့ သင်္ဘောဖြင့် ဒေါ်လာ ၈၀ သာ ယူဆောင်သွားခဲ့ပြီး Girone က ခလုတ်များအတွင်း၌ ဝှက်ထားခဲ့သည်။
၎င်းတို့သည် ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် နယူးယောက်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ သူမသည် နောက်ပိုင်းတွင် သူမ၏မိခင်၏အကူအညီဖြင့် အထည်ဆိုင်တစ်ဆိုင်ကို စတင်ခဲ့သည်။
Girone သည် ပြင်သစ်သို့ ကျောင်းသွားခဲ့ပြီး အမေရိကန်စစ်တပ်သို့ ဝင်ရောက်ခြင်းဖြင့် အမေရိကန်နိုင်ငံသားဖြစ်လာခဲ့သော သူမ၏အစ်ကိုနှင့်လည်း ပြန်လည်ဆုံစည်းခဲ့သည်။ နယူးယောက်တွင် သူမကို လာကြိုရန် လေဆိပ်သို့ သွားသောအခါ ၁၇ နှစ်အတွင်း သူ့ကို ပထမဆုံးအကြိမ် တွေ့မြင်ခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်။
Girone သည် နောက်ပိုင်းတွင် Mannheim နှင့် ကွာရှင်းခဲ့သည်။ ၁၉၆၈ ခုနှစ်တွင် သူမ၏မြေးမွေးဖွားသည့်နေ့တွင်ပင် Jack Girone နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ နောက်နှစ်တွင်ပင် ၎င်းတို့ လက်ထပ်ခဲ့ကြသည်။ သူသည် ၁၉၉၀ ခုနှစ်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။
၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် သူမ၏သမီးနှင့် မြေးအတွက် ထားရစ်ခဲ့လိုသော သတင်းစကားအတွက် မေးမြန်းသောအခါ “ ဘယ်အရာမှ မကောင်းဘူးဆိုတာ မရှိဘူး၊ အဲဒီကနေ ကောင်းတာတစ်ခု မထွက်လာသင့်ဘူး။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်ပါ” ဟု သူမက ပြောကြားခဲ့သည်။