အိန္ဒိယနဲ့ ပါကစ္စတန်ကြား ကက်ရှမီးယားဒေသ အငြင်းပွားမှု ပြန်လည်ဖြစ်ပွားလာရခြင်းရဲ့ အကြောင်းအရင်း

(SeaPRwire) –   အိန္ဒိယသည် ကက်ရှမီးယားဒေသတွင် အငြင်းပွားမှုများ ပိုမိုပြင်းထန်လာပြီး အိန္ဒိယခရီးသွားအများစု ၂၆ ဦး အစုလိုက်အပြုံလိုက်သတ်ဖြတ်ခံရပြီးနောက် နယူးဒေလီသည် ပါကစ္စတန်နှင့် ဆက်စပ်သည်ဟုဆိုသည်။

ပါကစ္စတန်သည် အင်္ဂါနေ့တွင် ကက်ရှမီးယားရှိ ခရီးသွားအုပ်စုတစ်စုကို သေနတ်သမားများက တိုက်ခိုက်မှုနောက်ကွယ်တွင် ပါဝင်ပတ်သက်ကြောင်း ငြင်းဆိုထားသည်။ နှစ်ဖက်စလုံးသည် တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် သံတမန်ရေးရာနှင့် ကုန်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ အရေးယူပိတ်ဆို့မှုများ ပြုလုပ်ကာ စစ်ရေးပဋိပက္ခဖြစ်ပွားမည်ကို စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်စေခြင်းဖြင့် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်လာစေသည်။

အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်အကြား ပဋိပက္ခများ ပိုမိုပြင်းထန်လာရခြင်းအကြောင်းရင်း ငါးခုကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါသည်။

ပြင်းထန်သော ပြည်တွင်းဖိအားများအောက်တွင် အိန္ဒိယသည် “ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ဆက်သွယ်မှုများ” ပါဝင်သည့် “ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှု” ဟုခေါ်ဆိုသည့်အရာကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် ပါကစ္စတန်အပေါ် အကန့်အသတ်ရှိသော စစ်ရေးအရ တိုက်ခိုက်နိုင်ခြေကို အရိပ်အမြွက်ပြောဆိုခဲ့သည်။ ပါကစ္စတန်ကလည်း တိုက်ခိုက်ခံရပါက စစ်ရေးအရ တုံ့ပြန်မည်ဖြစ်ကြောင်း ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောကြားထားသည်။

ဤသည်က တစ်ဖက်မှ တင်းမာမှုမြင့်တက်လာပါက ပိုမိုကြီးမားသော စစ်ပွဲသို့ ဦးတည်သွားစေနိုင်သည်ဟူသော စိုးရိမ်မှုများကို မြင့်တက်စေသည်။ နှစ်နိုင်ငံ နောက်ဆုံးအကြိမ် ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်ခဲ့သည်မှာ ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အသေခံဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်မှုတစ်ခုကြောင့် အိန္ဒိယစစ်သား ၄၀ သေဆုံးခဲ့သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် နှစ်ဖက်စလုံးသည် ၎င်းတို့၏နယ်စပ်တစ်လျှောက် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ကို သက်တမ်းတိုးခဲ့ပြီး ယင်းသဘောတူညီချက်သည် အများအားဖြင့် တည်မြဲခဲ့သည်။ ကြာသပတေးနေ့တွင် ၎င်းတို့၏တပ်မတော်အကြား အBrief exchange of fireဖြစ်ပွားပြီးနောက် ထိုသို့တည်ငြိမ်မှုသည် ပျက်ပြားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်နှစ်နိုင်ငံစလုံးတွင် နျူကလီးယားလက်နက်များ တပ်ဆင်ထားသည်။ ၎င်းတို့အကြား ဖြစ်ပွားသော သမားရိုးကျစစ်ပွဲ သို့မဟုတ် ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှုသည် နျူကလီးယားအပြန်အလှန်တိုက်ခိုက်မှုအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲသွားနိုင်သည်ဟူသော စိုးရိမ်မှုများရှိသည်။

အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်တို့သည် ၁၉၆၅ ခုနှစ်နှင့် ၁၉၇၁ ခုနှစ်တို့တွင် အဓိကစစ်ပွဲနှစ်ခုကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသော်လည်း ၁၉၇၄ ခုနှစ်တွင် အိန္ဒိယသည် ၎င်း၏ပထမဆုံး နျူကလီးယားစမ်းသပ်မှုများကို ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး စစ်ရေးပဋိပက္ခတစ်ခုတွင် အန္တရာယ်များ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ ယင်းက နျူကလီးယားပြိုင်ပွဲကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့ပြီး ပါကစ္စတန်သည် ၁၉၉၈ ခုနှစ်တွင် အလားတူအဆင့်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။

ထိုအချိန်မှစ၍ အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်တို့သည် ၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင် အနည်းဆုံး စစ်သည်အင်အား ၁,၀၀၀ သေဆုံးခဲ့သော အဓိကနယ်စပ်ထိတွေ့မှုတစ်ခု ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ အမေရိကန်က ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ပြီးနောက်မှသာ တိုက်ပွဲများ ရပ်တန့်သွားခဲ့သည်။

အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်တို့သည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် အငြင်းပွားဖွယ် ဟိမဝန္တာနယ်စပ်တစ်လျှောက်တွင် တပ်မတော်များ ထိပ်တိုက်တွေ့ဆုံခဲ့ကြသော ပထဝီနိုင်ငံရေးပြိုင်ဘက်များဖြစ်သည်။ အာရှအင်အားကြီးနိုင်ငံများအကြား ဆက်ဆံရေး တိုးတက်လာခဲ့သော်လည်း ၎င်းတို့သည် နယ်စပ်များတွင် တပ်ဖွဲ့အများအပြားကို ဆက်လက်ထားရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့၏နယ်စပ်များသည် ပါကစ္စတန်နှင့်လည်း ဆက်စပ်နေသောကြောင့် ၎င်းသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် သုံးဖက်မြင် နျူကလီးယားဆုံမှတ်တစ်ခု ဖြစ်လာစေသည်။

ပေကျင်းသည် နယူးဒေလီက အိန္ဒိယပိုင်သည်ဟုဆိုသော ကက်ရှမီးယားဒေသ၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုကိုလည်း ထိန်းချုပ်ထားသည်။

တစ်ဖက်တွင် တရုတ်သည် ပါကစ္စတန်၏ အဓိကမဟာမိတ်လည်းဖြစ်ပြီး နယူးဒေလီအတွက် နောက်ထပ်စစ်ရေးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်မှုများကို ဖန်တီးကာ ၎င်း၏ ဒုံးကျည်အစီအစဉ်များကို တိုးတက်စေရန် ကူညီပေးခဲ့သည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် အိန္ဒိယသည် အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသတွင် ပေကျင်း၏ ထိုးတက်မှုကို ကန့်သတ်ရန် ကြိုးပမ်းနေသည့် အမေရိကန်နှင့် ခိုင်မာသော ကာကွယ်ရေးဆက်ဆံရေးကို ထိန်းသိမ်းထားသည်။

အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်အကြား ပဋိပက္ခသည် ၎င်းတို့နှစ်ဦးကြားတွင်သာ တင်းတင်းကျပ်ကျပ်ရှိနေနိုင်ဖွယ်မရှိကြောင်း၊ ၎င်းတို့၏ မဟာဗျူဟာမိတ်ဖက်များသည် ပါဝင်ပတ်သက်လာနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက ပြောကြားသည်။

အစုလိုက်အပြုံလိုက်သတ်ဖြတ်မှုကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် အိန္ဒိယသည် ပါကစ္စတန်သို့ မြစ်ရေများ စီးဆင်းမှုကို ထိန်းချုပ်သည့် အရေးကြီးသော စာချုပ်ကို ဆိုင်းငံ့ခဲ့သည်။ ပါကစ္စတန်က အိန္ဒိယမှ ရေစီးဆင်းမှုကို တားဆီးရန် ကြိုးပမ်းမှုမှန်သမျှကို “ စစ်ပွဲဆင်နွှဲခြင်း” အဖြစ် သတ်မှတ်မည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

Indus Water treatyအရ အိန္ဒိယသည် မြစ်ခြောက်စင်းကို ပါကစ္စတန်သို့ လွတ်လပ်စွာ စီးဆင်းစေရန် တာဝန်ရှိသည်။ အိန္ဒိယက ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ပြီး စီးဆင်းမှုကို ကန့်သတ်ပါက ပြင်းထန်သောရေရှားပါးမှုကို ရင်ဆိုင်နေရသော ပါကစ္စတန်၏ စိုက်ပျိုးရေးအပေါ် ဆိုးရွားသောသက်ရောက်မှုများ ရှိနိုင်သည်။

၎င်းသည် အဓိကပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာပြဿနာတစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။ ရေလုံခြုံရေးမရှိခြင်းသည် လျင်မြန်စွာကြီးထွားလာနေသော လူဦးရေနှင့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကြောင့် အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်နှစ်နိုင်ငံစလုံးတွင် ကြီးမားသောစိုးရိမ်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။

လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များ — — သည် အိန္ဒိယထိန်းချုပ်ထားသော ကက်ရှမီးယားတွင် အိန္ဒိယတပ်ဖွဲ့များ၏ ပြင်းထန်သောနှိမ်နင်းမှုကြောင့် အရပ်သားများသေဆုံးမှုနှင့် မတရားဖမ်းဆီးမှုများအပါအဝင် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများအတွက် နယူးဒေလီကို အပြစ်တင်ခဲ့သည်။ ယင်းသည် အိန္ဒိယ၏ လူ့အခွင့်အရေးမှတ်တမ်းကို ထိခိုက်စေပြီး ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံများသည် နယူးဒေလီကို ဖိအားပေးရန်နှင့် တာဝန်ခံမှုရှိစေရန် လုံလောက်စွာ လုပ်ဆောင်ခြင်းမရှိဟူသော စိုးရိမ်မှုများကို မြင့်တက်စေခဲ့သည်။

အိန္ဒိယအုပ်ချုပ်မှုကို ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်နေသော စစ်သွေးကြွများသည် ဟိန္ဒူဘုရားဖူးများအပါအဝင် အရပ်သားများစွာကိုလည်း သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။

အိန္ဒိယသည် ဒေသတွင်းတည်ငြိမ်မှုကို ခြိမ်းခြောက်နေသည်ဟုဆိုကာ “ အကြမ်းဖက်ဝါဒ” ကို ချေမှုန်းရန် ကြိုးပမ်းမှု၏အစိတ်အပိုင်းအဖြစ် စစ်သွေးကြွများအပေါ် စစ်ရေးတုံ့ပြန်မှုကို အသုံးပြုခဲ့သည်။