ယေရုရှလင်—အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်အတိုင်း စတင်အာမခံချိန်တွင် တပ်မတော်ဝတ်စုံဝတ် လက်နက်ကိုင်ထားသော ဟမာ့စ်အကြမ်းဖက်သမားများကို တနင်္ဂနွေနေ့က ဂါဇာတွင် တွေ့မြင်ခဲ့ရသည်။
အစ္စရေးသတင်းဌာန TPS-IL က ဒေါ်အယ်လ်ဘာလာ ဗဟိုဂါဇာဒေသတွင် လက်နက်ကိုင်အမျိုးသားအုပ်စုများ (အကြမ်းဖက်သမားများဟု သံသယရှိရသည်) သည် အပစ်အခတ်ရပ်စဲပြီးနောက် ပျော်ရွှင်စွာ ကျင်းပခဲ့ကြပြီး “ကျွန်ုပ်တို့၏ သန့်ရှင်းသော နိုင်ငံတွင် နောက်ဆုံး ဇိုင်းအိုနစ်စစ်သားကို သတ်ရန် ဘုရားသခင်၏ ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားမည်” ဟု ကြွေးကြော်ကြကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ယင်းအချိန်တွင် ကားများက ဟွန်းတီးပြီး တေးသံများ ကျယ်လောင်စွာ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။
ယင်းသဘောတူညီချက်ကြောင့် ဟမာ့စ်သည် ဂါဇာရှိ ၎င်းတို့၏ အကြမ်းဖက်သမားများကို ပြန်လည် စီစဉ်နိုင်ပြီး အစ္စရေးနယ်စပ်နား ဂါဇာ၏မြောက်ပိုင်းဒေသကို ပြန်လည် လူနေထူထပ်စေနိုင်ကြောင်း အစ္စရေး စစ်ရေး ကျွမ်းကျင်သူအချို့ စိုးရိမ်ကြသည်။
“ အနီးအနားရှိ အီရန်ထောက်ခံ အကြမ်းဖက်အဖွဲ့များစွာအပေါ် စစ်ရေးအရ အောင်မြင်မှုများရရှိခဲ့သော်လည်း အစ္စရေးသည် ဟမာ့စ်ကို အာဏာရအောင် ထားရစ်ခဲ့သော သဘောတူညီချက်ဆိုးကို လက်ခံရန် ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဖိအားပေးခံခဲ့ရသည်။ ဟမာ့စ်ခေါင်းဆောင်များက အပစ်အခတ်ရပ်စဲကြောင်း ကြေညာပြီးနောက်ပင် ထပ်မံပြောကြားခဲ့သည့်အတိုင်း အစ္စရေး လုံးဝ ပျက်စီးသွားသည်အထိ ဟမာ့စ်သည် အစ္စရေးအပေါ် ဂျီဟတ်လမ်းစဉ်ကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်သည်” ဟု အစ္စရေး ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (IDF) ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူဟောင်း ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီး Jonathan Conricus က Digital သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။
သူက ဆက်လက်ပြောကြားရာတွင် “ အစ္စရေးသည် ဟမာ့စ်အကြမ်းဖက်အဖွဲ့ကြောင့် လက်နက်ပြတိုက်ခံနေရပြီး ပြစ်မှုကျူးလွန်ခဲ့သော ပါလက်စတိုင်း အကြမ်းဖက်သမား ၂၀၀၀ နီးပါးကို လွှတ်ပေးရန်၊ ဂါဇာမှ ဆုတ်ခွာရန်နှင့် အစ္စရေး လူသား ၃၃ ဦးကို ပြန်လည်လက်ခံရန်အတွက် ယာယီအပစ်အခတ်ရပ်စဲရန် သဘောတူခဲ့သည်” ဟု ဆိုသည်။
ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က သဘောတူညီချက် ကြေညာပြီးနောက် ဟမာ့စ်အရာရှိကြီး Khalil al-Hayya သည် ၎င်းတို့၏အဖွဲ့အစည်းသည် အစ္စရေးများကို အောက်တိုဘာ ၇ ရက်နေ့ကဲ့သို့သော သတ်ဖြတ်မှုကို ဒုတိယအကြိမ် ကျူးလွန်ရန် စီစဉ်နေကြောင်း MEMRI ၏ ပြောကြားချက် ဘာသာပြန်ချက်အရ ဂုဏ်ယူစွာ ပြောကြားခဲ့သည်။
သူက အောက်တိုဘာ ၇ ရက်၊ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန် ၄၀ ကျော်အပါအဝင် အစ္စရေး ၁၂၀၀ ကျော်ကို ပထမဆုံး သတ်ဖြတ်ခဲ့မှုအကြောင်း ဂုဏ်ယူစွာ ပြောကြားပြီး လူအများအပြား သတ်ဖြတ်မှုများ ပြုလုပ်ရန် စီစဉ်နေကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ “ အောက်တိုဘာ ၇ ရက်သည် ကျွန်ုပ်တို့၏ လူမျိုးနှင့် ကျွန်ုပ်တို့၏ ပြည်သူ့ တော်လှန်ရေးအတွက် ဂုဏ်ယူစရာတစ်ခု ဖြစ်လာပြီး မျိုးဆက်သစ်များသို့ ဆင့်ကဲသွားမည်” ဟု al-Hayya က ကြေညာခဲ့သည်။
သူက ဂျီဟတ်အဖွဲ့အစည်းသည် ပါလက်စတိုင်းနှင့် ယေရုရှလင်မှ အစ္စရေးကို နှင်ထုတ်မည်ဖြစ်ပြီး မကြာမီ ဖြစ်လိမ့်မည်ဟု ဆိုသည်။ “ကျွန်ုပ်တို့ အမြဲမမေ့နိုင်၊ အမြဲ ခွင့်မလွှတ်နိုင်” ဟု ထပ်လောင်းပြောကြားပြီး အစ္စရေး၏ ပြစ်မှုများကို “အချိန်ယူရလျှင်တောင်” ပြစ်ဒဏ်ချမည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။
Conricus (Foundation for Defense of Democracies ၏ အကြီးတန်း လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်) က “ ပြီးခဲ့သည့် လ ၁၅ လအတွင်း အစ္စရေးအပေါ် နိုင်ငံတကာက ဖိအားပေးခဲ့ခြင်းကြောင့် အစ္စရေးသည် ဂါဇာရှိ ဟမာ့စ်အပေါ် လိုအပ်သော ဖိအားပေးမှုကို လုပ်ဆောင်ရန် ကန့်သတ်ခဲ့ရပြီး ဤညှဉ်းပန်း ချုပ်ချယ်သည့် သဘောတူညီချက်သည် အစ္စရေး လူသားများကို ကယ်တင်ရန် အကောင်းဆုံး နည်းလမ်းဖြစ်လိမ့်မည်” ဟု ဆိုသည်။
တပ်မတော် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး (Res) တစ်ဦး က Digital သို့ ယခုအချိန်တွင် အစိုးရသည် လူသားများကို ပြန်လည်ရယူရန် ဦးစားပေးနေကြောင်း၊ ထိုအခြေအနေသည် အလွန်အရေးပေါ်နေကြောင်း၊ ၎င်းတို့၏ အခြေအနေ အလွန်ဆိုးရွားနေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ သူက ဆက်လက်ပြောကြားရာတွင် “ အစိုးရသည် ပထမအဆင့်ပြီးနောက် လူသားအားလုံးကို ရရှိသည်အထိ ထပ်မံ အပစ်အခတ်ရပ်စဲမှုမရှိပါက တိုက်ခိုက်မှုကို ပြန်လည် လုပ်ဆောင်သွားမည် ဖြစ်သည်။ သို့သော် ဟမာ့စ်ကို ဖျက်ဆီးပြီး ဂါဇာတွင် အသစ်အသစ်သော အခြေအနေကို ဖန်တီးရန် ရည်ရွယ်ချက် မရှိပါ” ဟု ဆိုသည်။
ဟမာ့စ်ကို အနိုင်ယူရန် အစ္စရေး၏ စစ်ရေးမဟာဗျူဟာကို ကျွမ်းကျင်သော ထင်ရှားသော အစ္စရေး သုံးသပ်သူ ကာရိုလင်း ဂလစ်က “ ကျွန်ုပ်တို့ ယခု ရင်ဆိုင်နေရသည်မှာ အနိုင်ရခွင့်မပြုသော အနေအထားတွင် အပြီးတိုင် ဖိအားပေးခံနေရခြင်းဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် အပစ်အခတ်ရပ်စဲမှုက အစ္စရေးအပေါ် ထိရောက်စွာ ပြုလုပ်သော ကိစ္စဖြစ်သည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
အစ္စရေးသည် ဟမာ့စ်၏ စစ်ရေးအင်အားကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လျှော့ချနိုင်ခဲ့ပြီး ဟမာ့စ်သည် ယခုအခါ ယိုင်နဲ့နေသည်။ ဒေသတွင်းရှိ ဟမာ့စ်၏ အဓိက မဟာမိတ်ဖြစ်သော ဟီဇ်ဘိုလာသည် အစ္စရေးနှင့် တိုက်ပွဲဝင်ပြီး အီရန်ထောက်ခံသော အစ္စရေး တိုက်ခိုက်ရေး တပ်ဖွဲ့တစ်ခုကို ဖယ်ရှားပေးခဲ့သည်။
ယေရုရှလင်က အောက်တိုဘာလ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကို တုံ့ပြန်ပြီးနောက် အီရန်အစိုးရသည် အစ္စရေးအပေါ် တိုက်ခိုက်မှုအသစ်များ ပြုလုပ်ခြင်းမရှိတော့ပေ။
ယင်းသဘောတူညီချက်တွင် အစ္စရေးအတွက် လျော်ကြေးပေးရမည့် အချက်များ ပါဝင်သည်။ ဂျူးနိုင်ငံသည် တစ်သက်တာ ထောင်ဒဏ်ကျခံနေရသူ ၁၀၀ ကျော်အပါအဝင် ပါလက်စတိုင်း အကြမ်းဖက်သမား ၂၀၀၀ အထိ လွှတ်ပေးမည်ဖြစ်သည်။
အစ္စရေးလူသားများအတွက် ပါလက်စတိုင်း အကြမ်းဖက်သမားများ လွှတ်ပေးမှုများတွင် ပါဝင်ခဲ့သော ပါလက်စတိုင်း လူသတ်သမားများ ပြန်လည်တိုက်ခိုက်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ မျှော်လင့်ချက်များ ရှိသည်။
TPS-IL က တနင်္လာနေ့တွင် ဟမာ့စ်၊ ပါလက်စတိုင်း ဣစ္စလာမ် ဂျီဟတ်နှင့် အခြားအကြမ်းဖက်အဖွဲ့များမှ အကြမ်းဖက်သမား ၂၀၀၀၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ဟမာ့စ်၏ မြောက်ပိုင်းတပ်ဖွဲ့ ကွပ်ကဲသူ Izz al-Din Haddad သည် တနင်္ဂနွေနေ့က အစ္စရေး လူသား ၃ ဦးကို နီရဲကြက်ခြေခွပ်သို့ လွှဲပြောင်းပေးခဲ့ပြီး ဟမာ့စ်အဖွဲ့အစည်းကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန် ဟမာ့စ်ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ရွေးချယ်ခံခဲ့ရကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
“ `