နေတန်ယာဟူ ဟူသီများကို သတိပေး၊ နာစရာလားနှင့် စင်ဝါးတို့အား တိုက်ခိုက်ခဲ့သကဲ့သို့ အကြမ်းဖက်ခေါင်းဆောင်များကို လုံးဝ ဖျက်ဆီးရန် တိုက်တွန်းချက်များထွက်ပေါ် “ `

တယ်အဗစ် – အစ္စရေးနှင့် ဂါဇာရှိ ဟမာစ်တို့အကြား လူသားချင်းစာနာမှုအတွက် 停戦 သဘောတူညီချက်ရရှိရေး ညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်နေချိန်နှင့် လက်ဘနွန်ရှိ ဟီဇ်ဘိုလ်လာနှင့် 停戦 သည် အဓိကအားဖြင့် တည်တံ့နေသောကြောင့် ယေရုရှလင်သည် ယီမင်နိုင်ငံရှိ ဟူသီခေါင်းဆောင်များကို ထိန်းချုပ်ရန် စစ်ရေးအရင်းအမြစ်များ ထပ်မံ လွှဲပြောင်းပေးရန် အခွင့်အရေးရှိသည်ဟု အစ္စရေးအရာရှိဟောင်းများက ပြောကြားသည်။

“ အစ္စရေးသည် ယီမင်ရှိ တိုက်ခိုက်မှုများကို မြန်ဆန်စွာ တိုးချဲ့ရမည်ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတော် အခြေခံအဆောက်အအုံများတွင်သာမက နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်များကိုပါ တိုက်ခိုက်ရမည်” ဟု အစ္စရေးစစ်ထောက်လှမ်းရေးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးဟောင်းနှင့် MIND Israel ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး (အငြိမ်းစား) Amos Yadlin က Digital သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ 

“ ကောင်းမွန်သော ထောက်လှမ်းရေး အချက်အလက်များရှိပါက ပစ်မှတ် သတ်ဖြတ်ခြင်းသည် ရွေးချယ်စရာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဟူသီခေါင်းဆောင်များသည် Sinwar နှင့် Nasrallah တို့နှင့် တွေ့ဆုံသင့်ပြီး càng sớm càng tốt ဖြစ်သည်” ဟု ၎င်းက ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေး ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ တိုက်ခိုက်မှုက စက်တင်ဘာ ၂၈ ရက်တွင် လက်ဘနွန်နိုင်ငံ၊ ဘေရွတ်မြို့တွင် သေဆုံးခဲ့ပြီး အောက်တိုဘာ ၁၇ ရက်တွင် အစ္စရေး မြေပြင်တပ်ဖွဲ့များက ဂါဇာတောင်ပိုင်းရှိ Rafah မြို့တွင် ဟမာစ်ခေါင်းဆောင် Yahya Sinwar ကို သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး ပြီးခဲ့သည့် နွေရာသီတွင် အီရန်တွင် Hamas’ Ismail Haniyeh ကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။

ဟူသီများကို Abdul Malik Badruddin Al-Houthi (Abu Jibril) က ဦးဆောင်ပြီး အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဌာနက ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာ့အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။

Foundation for Defense of Democracies (FDD) အရ အခြားထိပ်တန်းအရာရှိများတွင် သမ္မတ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ ကွပ်ကဲရေးမှူး Abdul Khaliq Badruddin Al-Houthi (Abu Yunis) ပါဝင်ပြီး အမေရိကန်ကလည်း ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ပိတ်ပင်ထားသည်။ Muhammad Ali Al-Houthi (Abu Ahmad)၊ နိုင်ငံရေးအကြီးအကဲကောင်စီဝင်နှင့် Abdul Karim Amiruddin Husayn Al-Houthi၊ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးနှင့် Ansar Allah ၏ အမှုဆောင်ရုံး ညွှန်ကြားရေးမှူးတို့ ပါဝင်သည်။

FDD’s Long War Journal ရှိ သုတေသန ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာသူ Joe Truzman က Digital သို့ ထောက်လှမ်းရေးအခြေပြု လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုများသည် ကြာမြင့်ပြီး ယခုအချိန်အထိ အစ္စရေးများသည် ဂါဇာနှင့် လက်ဘနွန်တို့တွင် အလုပ်များနေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ သို့သော် လုပ်နိုင်သည်။ အစ္စရေးသည် အီရန်ရှိ နျူကလီးယား သိပ္ပံပညာရှင်များနှင့် စစ်တပ်ဝန်ထမ်းများကို ပစ်မှတ်ထားသည်ကို ကျွန်ုပ်တို့ တွေ့မြင်ခဲ့ရသည်။ ယီမင်တွင် ဤအရာကို ထပ်မံ လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။ ဟူသီများက ဤတိုက်ခိုက်မှုများကို ဆက်လက် ပြုလုပ်ပါက အစ္စရေး၏ အာရုံစူးစိုက်မှု ပိုမို ပြောင်းလဲသွားမည်” ဟု Truzman က ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေး အမျိုးသား လုံခြုံရေးအကြံပေးဟောင်းနှင့် ၀ါရှင်တန်အခြေစိုက် JINSA တွေးခေါ်ရေးဌာန၏ အကြီးတန်း လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး (အငြိမ်းစား) Yaakov Amidror က Digital သို့ ယင်းကြိုးပမ်းမှုများ၏ ခက်ခဲမှုကို ဖော်ပြခဲ့သည်။

“ ပစ်မှတ်သည် သင်ဗုံးပေါက်ကွဲသည့် နေရာတွင် ရှိကြောင်း သင်သေချာရမည်။ ၎င်းတွင် နေအိမ်သုံးလုံးရှိပါက ၎င်းသည် ဘယ်နေရာတွင် ရှိကြောင်း သင်မည်သို့ သိနိုင်မည်နည်း။ သင်သည် တိုက်ရိုက် ထောက်လှမ်းရေး အချက်အလက်များ လိုအပ်သည်” ဟု Amidror က ပြောကြားခဲ့ပြီး ၎င်း၏တိကျသော နေရာကို သိရှိသည်နှင့် တပြိုင်နက် Nasrallah ကို အစ္စရေး လွယ်လွယ်ကူကူ တိုက်ခိုက်နိုင်ခြင်းကို သတိပြုမိခဲ့သည်။

“ [ဟီဇ်ဘိုလ်လာဌာနချုပ်] ကို ဘေရွတ်တွင် တိုက်ခိုက်ရန် ၁၅-၂၀ မိနစ် ကြာသည်၊ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အစ္စရေးနှင့် အလွန်နီးနေသောကြောင့် ဖြစ်သည်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။ “ ယီမင်သည် ကြီးမားသော ထောက်ပံ့ရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး လေယာဉ်များကို လောင်စာဖြည့်ရန် လိုအပ်သည်၊ မြေပြင်ရှိ တပ်ချတပ်ဆင်မှုဆိုင်ရာ ပြဿနာများကိုပါ ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမည်။ လုံးဝကွဲပြားသော ထောက်လှမ်းရေးအမျိုးအစား လိုအပ်သည်။

“ Nasrallah နှင့် Sinwar နှစ်ဦးစလုံးသည် လူသိများသော ရန်သူများဖြစ်ပြီး ကျွန်ုပ်တို့သည် နှစ်ပေါင်းများစွာ သတင်းအချက်အလက်များ စုဆောင်းခဲ့ကြသည်၊ သို့သော် ဟူသီများသည် ဦးစားပေးမဟုတ်ပါ” ဟု Amidror က ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။ “ ရှေ့ဆက်သွားမည့် နည်းလမ်းမှာ ထောက်လှမ်းရေး စုဆောင်းမှုကို တိုးမြှင့်ရန် တံတားများ တည်ဆောက်ခြင်းဖြင့် ဖြစ်သည်။”  

ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ ညအချိန်တွင် တယ်အဗစ် အရှေ့ဘက်ရှိ Ramat Gan တွင် ဟူသီဒုံးတစ်လုံး ကျောင်းတစ်ကျောင်းကို ထိမှန်ပြီးနောက် ယီမင်ရှိ ၁၂၀၀ မိုင်ခန့် ကွာဝေးသော နေရာများတွင် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

အစီရင်ခံစာများအရ နံနက်စောစော တိုက်ခိုက်မှုများကို နှစ်ကြိမ် ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး နီလပြင်ပင်လယ်ရှိ Ras Isa 석유 터미널၊ Hodeidah နှင့် Salif ဆိပ်ကမ်းများအပြင် Sana’a ရှိ D’Habban နှင့် Haziz လျှပ်စစ်ဓာတ်အား စက်ရုံများကို ပစ်မှတ်ထားခဲ့သည်။

ဇူလိုင်လတွင် ဟူသီ ဒရုန်းတစ်စင်းက တယ်အဗစ်တွင် ပြည်သူတစ်ဦးကို သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး ယီမင်၏ Hodeidah ဆိပ်ကမ်းကို IAF က တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ အစ္စရေး တိုက်လေယာဉ်များသည် စက်တင်ဘာလတွင် Hodeidah ဒေသတွင် တိုက်ခိုက်မှု ဒါဇင်များစွာ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

အားလုံးပေါင်း ဟမာစ်၏ ၂၀၂၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၇ ရက် လူ ၁၂၀၀ သတ်ဖြတ်မှု ပြီးနောက် ဟူသီများက အစ္စရေးကို ဒုံးပျံ ၂၀၀ ကျော်နှင့် ဒရုန်း ၁၇၀ ကျော် ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ ဟူသီများသည် ကုန်တင်သင်္ဘော ခြောက်ဒါဇင်ကျော်ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး အထူးသဖြင့် အီဂျစ်၏ Suez Canal ၏ တောင်ပိုင်း ပင်လယ် တံခါးပေါက်ဖြစ်သော Bab-el-Mandeb တွင် ဖြစ်သည်။

“ ယီမင်သို့ ကွာဝေးမှုသည် IAF က လေယာဉ်များ ပျံသန်းခဲ့သမျှ အကွာအဝေး အရှည်ဆုံး ဖြစ်သော်လည်း လောင်စာဖြည့် ပိုမို ပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် တိုးချဲ့နိုင်သည်” ဟု ၁၉၈၁ ခုနှစ် ဇွန် ၇ ရက်တွင် အီရတ်၏ Osirak နျူကလီးယား ဓာတ်ပေါင်းစက်ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သော Operation Opera တွင် ပါဝင်ခဲ့သည့် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး (အငြိမ်းစား) Relik Shafir က Digital သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ 

“ F-15၊ F-16 သို့မဟုတ် F-35 တွင် ခုနစ်နာရီ ထိုင်နေရခြင်းသည် ပို့လွှတ်သူအတွက် မသက်သာပါ။ သင်သည် ပြည့်ပြည့်စုံစုံ သတိထားရမည် ဖြစ်ပြီး သင်၏ ထိပ်တန်း အာရုံစူးစိုက်မှု အဆင့်တွင် ရှိနေရမည်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။ “ အစ္စရေးသည် ရှိပြီးသော ရန်သူတိုင်းအတွက် လုံလောက်စွာ တိုက်ခိုက်နိုင်ပြီး လေတပ်သည် တိကျမှု နှစ်ပေ သုံးပေခန့်ဖြင့် ပစ်ခတ်သော လမ်းကြောင်းပြ ဒုံးပျံများကို အသုံးပြုသည်။”

တနင်္လာနေ့တွင် အစ္စရေး ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး Israel Katz က ဟူသီများကို သတိပေးခဲ့ပြီး “ ကျွန်ုပ်တို့သည် ၎င်းတို့၏ ဗျူဟာ ကြီးမားသော အခြေခံအဆောက်အအုံများကို တိုက်ခိုက်မည် ဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့၏ ခေါင်းဆောင်များကို ခေါင်းဖြတ်မည် ဖြစ်သည်။ [ဟမာစ်ခေါင်းဆောင်ဟောင်း Ismail] Haniyeh၊ Sinwar နှင့် Nasrallah တို့ကို တီဟီရန်၊ ဂါဇာနှင့် လက်ဘနွန်တို့တွင် လုပ်ဆောင်ခဲ့သကဲ့သို့ Hodeidah နှင့် Sana’a တို့တွင် လုပ်ဆောင်မည်”  ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။ 

ယေရုရှလင်သည် ဇူလိုင် ၃၁ ရက်တွင် သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရသော Haniyeh ကို တာဝန်ယူရန် ယခင်က တားမြစ်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံ၏ သမ္မတ ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုပွဲအတွက် အီရန်မြို့တော်သို့ ခရီးသွားခဲ့သည်။

သောကြာနေ့တွင် အမေရိကန် ကာကွယ်ရေးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး Pat Ryder က အစ္စရေးများသည် “ သူတို့ကိုယ်သူတို့ ကာကွယ်ခွင့် အမှန်တကယ် ရှိသည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဟူသီများသည် “ အလယ်ပိုင်းအရှေ့တွင် လူတိုင်းအတွက် အန္တရာယ်ရှိသည်” ဟု Mossad ညွှန်ကြားရေးမှူးဟောင်း Efraim Halevy က Digital သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ “ နောက်ဆုံးတွင် ဒေသရှိ နိုင်ငံအများစုသည် ဤတိုက်ခိုက်မှုများကို ပြီးဆုံးရန် ကူညီပေးရန် စိတ်ဝင်စားပြီး လိုလားကြမည်ဖြစ်ပြီး ဤတိုက်ခိုက်မှုများသည် အကြောင်းပြချက်မရှိပါ။”

Halevy က “ အမျိုးအစားတိုင်းရှိ အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်များသည် သင့်လျော်သော တုံ့ပြန်မှုဖြင့် တွေ့ကြုံရမည့် စိန်ခေါ်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဟူသီများသည် ဆုံးရှုံးမှုများ ခံစားခဲ့ရပြီး ၎င်းတို့က ကျွန်ုပ်တို့ကို ဆက်လက် လှုံ့ဆော်ပါက ကျွန်ုပ်တို့ ပိုမိုလုပ်ဆောင်ရမည်” ဟု တင်းတင်းကြပ်ကြပ် ပြောကြားခဲ့သည်။

၂၀၁၅ ခုနှစ် မတ်လတွင် ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား ဦးဆောင်သော ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့တစ်ခုက ယီမင်သမ္မတ Abdrabbuh Mansur Hadi ၏ တောင်းဆိုမှုအရ ဟူသီများအား စစ်ရေး ကြားဝင်တိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ယခင် စက်တင်ဘာလတွင် Sana’a မှ ဖယ်ရှားခံခဲ့ရသည်။ ယီမင်၏ ပြည်တွင်းစစ်သည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှစ၍ သမ္မတ ခေါင်းဆောင် ကောင်စီက ဦးဆောင်သော နိုင်ငံတကာက အသိအမှတ်ပြုထားသော အစိုးရသည် ၂၀၁၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလမှစ၍ နိုင်ငံတောင်ပိုင်းရှိ Aden တွင် တည်ရှိနေသောကြောင့် ပိတ်ဆို့နေဆဲဖြစ်သည်။

ထိုအစိုးရနှင့်နီးစပ်သော အရင်းအမြစ်တစ်ခုက စနေနေ့တွင် အစ္စရေး၏ Kan ပြည်သူ့ရုပ်မြင်သံကြား ဌာနသို့ ယေရုရှလင်သည် ဟူသီခေါင်းဆောင်များကို လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ရန် စတင်သင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး ဆော်ဒီအာရေဗီးယား၏ Al-Arabiya သတင်းဌာနက ဟူသီအရာရှိကြီးများသည် ပစ်မှတ်ထားခံရမည်ကို စိုးရိမ်သောကြောင့် Sana’a မှ ထွက်ပြေးသွားကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

“ ဟူသီများ၏ လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းကို ဘာက ထိခိုက်စေသည်ကို ကျွန်ုပ်တို့ ပိုမိုနက်ရှိုင်းစွာ နားလည်ရန် လိုအပ်သည်” ဟု အစ္စရေး အမျိုးသားလုံခြုံရေး အကြံပေးဟောင်း Eyal Hulata က Digital သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ “ ဤအတွက် ကျွန်ုပ်တို့သည် ပိုမိုသော ထောက်လှမ်းရေး၊ ပိုမိုသော ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုများနှင့် ကွဲပြားသော ပါတီများအကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ လိုအပ်သည်။”

Hulata က မေးခွန်းကြီးမှာ အစ္စရေးနှင့် ဟမာစ်တို့ 停戦 သဘောတူညီချက် ချုပ်ဆိုပါက ဟူသီများသည် ခြိမ်းခြောက်မှုကို ဆက်လက်ပြုလုပ်မည်လား ဆိုသည် ဖြစ်သည်။

“ ၎င်းတို့သည် အဓိကရန်သူ ဖြစ်လာပါက အစ္စရေးသည် ၎င်းတို့ရှောင်ရှားရန် မျှော်လင့်ခဲ့သော အရင်းအမြစ်များကို လွှဲပြောင်းပေးခြင်းဖြင့် ဤအရာကို ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်မည် ဖြစ်ပြီး ယခုအချိန်အထိ မျှော်လင့်နေဆဲ ဖြစ်နိုင်သည်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ၀န်ကြီးချုပ် Benjamin Netanyahu က အစ္စရေးများအား ယေရုရှလင်သည် ဟူသီများအား ၎င်း၏ စစ်ရေး လှုပ်ရှားမှုကို တိုးမြှင့်ရန် ပြင်ဆင်နေကြောင်း ညွှန်းဆိုခြင်းဖြင့် “ อดทน” ရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

“ ကျွန်ုပ်တို့သည် ခိုင်မာသော၊ ဆုံးဖြတ်ချက်ရှိသော နှင့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု ပြုလုပ်ထားသော လုပ်ရပ်များ ပြုလုပ်မည်ဖြစ်သည်။ ကြာမြင့်ပါကပင် ရလဒ်မှာ တူညီမည်ဖြစ်သည်” ဟု ၎င်းက ကတိပြုခဲ့သည်။ “ အီရန်၏ စစ်ရေးလက်နက်များကို ကျွန်ုပ်တို့ ခိုင်မာစွာ လုပ်ဆောင်ခဲ့သကဲ့သို့ ဟူသီများကိုပါ လုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်သည်။”

“ `