လာမည့် NATO ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင် မျှော်လင့်ရမည့်အရာများ- Trump, ကုန်ကျစရိတ်, ယူကရိန်း, အီရန်

(SeaPRwire) –   NATO ထိပ်သီးအစည်းအဝေးကို ဇွန် ၂၄-၂၅ ရက်တွင် နယ်သာလန်နိုင်ငံ၊ The Hague ၌ ကျင်းပမည်ဖြစ်ပြီး ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များစွာကို ဆွေးနွေးကြမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။ ယင်းတို့တွင် အမျိုးသားအသုံးစရိတ်ကတိကဝတ်များ တိုးချဲ့ခြင်း၊ ယူကရိန်းကို အကူအညီပေးခြင်း၊ အီရန်မှ ပေါ်ပေါက်လာသော ခြိမ်းခြောက်မှုများနှင့် သမ္မတလက်ထက်ရှိ အမေရိကန်နှင့် ဆက်ဆံရေးတို့ ပါဝင်သည်။

၎င်းသည် သမ္မတ၏ ဇန်နဝါရီလတွင် White House သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိပြီးနောက် ပထမဆုံးသော Transatlantic ထိပ်သီးအစည်းအဝေးဖြစ်ပြီး အားလုံးက Trump ကို စောင့်ကြည့်နေကြသည်။ အကြောင်းမှာ ယခင်က မဟာမိတ်များနှင့် ပေါက်ကွဲမှုများဖြစ်ခဲ့ဖူးသည်။ 

စနေနေ့တွင် အမေရိကန်က အီရန်၏ နျူကလီးယားစက်ရုံများကို တိုက်ခိုက်ပြီးနောက် အစ္စလာမ္မစ်သမ္မတနိုင်ငံ အီရန်သည် ဦးဆောင်ကိစ္စရပ်များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်လာရန် မျှော်လင့်ရသည်။

အစီအစဉ်တွင် ပါဝင်သောအရာများမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။

အသုံးစရိတ်

ယူကရိန်း

အီရန်၊ ရုရှား၊ တရုတ်

ထိပ်သီးအစည်းအဝေးမတိုင်မီ တစ်ပတ်အလိုတွင် NATO က “ နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲများနှင့် အစိုးရအကြီးအကဲများသည် နိုင်ငံ၏ GDP ၏ ၂% မှ ၅% အထိ ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်ကတိကဝတ်များ တိုးမြှင့်နိုင်သည်ဟု လပေါင်းများစွာ ခန့်မှန်းပြီးနောက် “ ကာကွယ်ရေး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအစီအစဉ်သစ်ကို သဘောတူကြလိမ့်မည်” ဟု ကြေညာခဲ့သည်။

ထိုအယူအဆကို Trump က ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရပြီးနောက် ပထမဆုံး တွန်းအားပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ၂% ကတိကဝတ်ကို မပြည့်မီသေးသော ရှစ်နိုင်ငံအတွက်သာမက လက်ရှိ 3.38% သုံးစွဲနေသော အမေရိကန်အတွက်ပါ မည်သို့ အဓိပ္ပာယ်သက်ရောက်နိုင်သည်ကို ထိတ်လန့်တုန်လှုပ်စေနိုင်သော်လည်း များစွာသောသူများက သဘောတူကြသည်။ 

Digital က NATO သည် ၎င်း၏ ကို တိုးမြှင့်မည်ဆိုသည်ကို အတည်မပြုနိုင်သေးဘဲ ဆွေးနွေးမှုများနှင့် ပတ်သက်သည့် အသိပညာရှိသော အချို့သော သတင်းရင်းမြစ်များက ထိုကိန်းဂဏန်းသည် ၁၀ နှစ်အထိ 3.5% နှင့် ပိုမိုနီးစပ်နိုင်သည်ဟု အကြံပြုခဲ့သည်။ သောကြာနေ့တွင် စပိန်သည် ၅% ပေးဆောင်ခြင်းမှ ကင်းလွတ်ခွင့် ရရှိခဲ့ပြီး ယင်းအစား 2.1% ပေးဆောင်မည်ဖြစ်ကြောင်း Associated Press ၏ အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

“ အဓိကအာရုံစိုက်ရမည့်အချက်မှာ ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်ပန်းတိုင်အသစ်ဖြစ်လိမ့်မည်” ဟု Hudson Institute မှ ဥရောပနှင့် ယူရေးရှားစင်တာ၏ အကြီးတန်းအဖွဲ့ဝင်နှင့် ဒါရိုက်တာဖြစ်သူ Peter Rough က Digital သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ “ စုစုပေါင်းပြည်တွင်းထုတ်ကုန်၏ ၅% သည် ထိပ်တန်းနံပါတ်တစ်ခုဖြစ်သည် – သို့သော် 3.5% ကိုသာ ခိုင်မာသောကာကွယ်ရေးအတွက် အသုံးပြုရမည်ဖြစ်သည်။

“ ထို့ပြင် 1.5% သည် ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေး သို့မဟုတ် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုအတွက် အခြေခံအဆောက်အအုံကဲ့သို့သော ကပ်လျက်အမျိုးအစားများအတွက် ရေတွက်နိုင်သည်” ဟု ၎င်းက NATO ထိပ်သီးအစည်းအဝေးနှင့်ပတ်သက်၍ အထက်လွှတ်တော် နိုင်ငံခြားဆက်ဆံရေးကော်မတီသို့ သက်သေခံခြင်းမပြုမီ ရှင်းပြခဲ့သည်။

NATO အတွင်းရေးမှူးချုပ်သည် အထူးသဖြင့် ဥရောပသည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပြီးနောက် ၎င်း၏ အကြီးမားဆုံး ခြိမ်းခြောက်မှုကို ဆက်လက်ရင်ဆိုင်နေရသောကြောင့် ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ် တိုးမြှင့်ရေးကို အားပေးသူတစ်ဦးဖြစ်သည်။

ယခုလအစောပိုင်းတွင် NATO ထိပ်သီးအစည်းအဝေးသို့ လမ်းလျှောက်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့် NATO ဝန်ကြီးအဆင့် အစည်းအဝေးမတိုင်မီ Rutte က ခေါင်းဆောင်များသည် “ ရည်မှန်းချက်ကြီးမားသော စွမ်းဆောင်ရည်ပန်းတိုင်အသစ်များကို သဘောတူခြင်းဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့၏ တားဆီးရေးနှင့် ကာကွယ်ရေးကို အားကောင်းစေမည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားသည် ယူကရိန်းတွင် စစ်ပွဲကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေရုံသာမက အားဖြင့်လည်း တောင်းဆိုမှုများ မြင့်တက်လာသည်နှင့်အမျှ ဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေး၊ အကွာအဝေးရှည် တိုက်ခိုက်နိုင်စွမ်းနှင့် တားဆီးရေးတို့ကို အဓိကဦးစားပေးအဖြစ် အသေးစိတ်ဖော်ပြခဲ့သည်။

၏ ကာကွယ်ရေးပြဿနာသည် ထိပ်တန်းအစီအစဉ်တစ်ခုဖြစ်လာရန် မျှော်လင့်ရပြီး ရုရှား၏ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ယူကရိန်းကျူးကျော်ပြီးနောက် မဟာမိတ်အဖွဲ့အောက်ရှိနိုင်ငံများက ပထမဆုံးလုပ်ဆောင်ခဲ့သည့် NATO မဟာမိတ်အဖွဲ့ကို အသုံးစရိတ်များစွာ တိုးမြှင့်ရန် တွန်းအားပေးခဲ့သည်။ 

သို့သော် Trump ၏ NATO ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ် တိုးမြှင့်ရန် အဆက်မပြတ် တွန်းအားပေးမှု၊ ဥရောပမှ သူ၏ နှင့် ကိယက်ဗ်ကို ၃၂ နိုင်ငံပါဝင်သော မဟာမိတ်အဖွဲ့တွင် ပါဝင်ခွင့်မပြုသင့်ဟူသော သူ၏ အခိုင်အမာပြောဆိုမှုများကြောင့် ယူကရိန်း၏ ကာကွယ်ရေးသည် ယခုနှစ်တွင် ရှေ့တန်းမှ နေရာမရနိုင်ပေ။ 

“ ယခင်ထိပ်သီးအစည်းအဝေးများကဲ့သို့ ယူကရိန်းအပေါ် အာရုံစိုက်မှု များစွာရှိမည်မဟုတ်ပေ” ဟု Rough က ငြင်းခုံခဲ့သည်။ “ White House သည် ကာကွယ်ရေးရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကတိကဝတ်အပေါ် အာရုံစူးစိုက်ထားပြီး မဟာမိတ်များက လှေကို မလှုပ်ခတ်လိုကြပေ။”

ကဲ့သို့သော နိုင်ငံများသည် ပိုမိုတိုက်ရိုက်ဦးဆောင်မှု ရာထူးများရယူကာ ယူကရိန်းကို ဆက်လက်ထောက်ခံရန် ခိုင်မာစွာ ကတိပြုထားသော်လည်း Trump လက်အောက်ရှိ ဝါရှင်တန်နှင့် Transatlantic ဆက်ဆံရေးကို စီမံခန့်ခွဲရာတွင် မျဉ်းကြောင်းကို လိုက်နာခဲ့ကြသည်။

“ ယူကရိန်းအကြောင်း အနည်းငယ်ဖော်ပြထားသော တိုတိုနှင့် တိကျသော ထိပ်သီးအစည်းအဝေး ကြေညာစာတမ်းကို မျှော်လင့်ထားသော်လည်း ယခင်ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်များကို ထူးခြားစေသည့် အလွန်အမင်း အလှဆင်ထားသော ဘာသာစကားများ မပါဝင်ပါ” ဟု Rough က ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။ 

ယူကရိန်းသမ္မတသည် ဖွင့်ပွဲညစာကဲ့သို့ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး၏ လှုပ်ရှားမှုအချို့ကို တက်ရောက်ရန် မျှော်လင့်ထားသော်လည်း တရားဝင် NATO အစည်းအဝေးများကို တက်ရောက်ရန် အတည်မပြုရသေးပေ။ 

အစီရင်ခံတင်ပြချက်များအရ ရုရှားနှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ဆွေးနွေးမှုများ ရပ်တန့်နေပုံရသည့်အကြား Zelenskyy ကို NATO ပွဲတစ်ခုတွင် ထားရှိခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ Trump က ပြဿနာရှာဖွေနိုင်သည်ဟု အကြံပြုထားသည်။

သည် အရှိန်မြင့်လာနေချိန်တွင် Trump သည် ယခင် NATO ထိပ်သီးအစည်းအဝေးများတွင် အထူးသဖြင့် ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ထိုအချိန်က ဂျာမန်ဝန်ကြီးချုပ် Angela Merkel နှင့် ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပဋိပက္ခဖြစ်ခဲ့ပြီး ဘာလင်သည် “ ရုရှား၏ လုံးဝထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင်ရှိသည်” ဟု စွပ်စွဲကာ “ NATO အတွက် မကောင်းသောအရာ” ဟု ဆိုခဲ့သည်။

အမေရိကန်သည် စနေနေ့တွင် အီရန်၏ Fordow, Natanz နှင့် Isfahan ရှိ နျူကလီးယားစက်ရုံသုံးရုံကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သောကြောင့် အီရန်သည် တီဟီရန်အစိုးရနှင့် တင်းမာမှုများ မြင့်တက်လာသည်နှင့်အမျှ NATO အဖွဲ့ဝင်များက ဆွေးနွေးရမည့် အဓိကအကြောင်းအရာများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်လာရန် သတ်မှတ်ထားသည်။

ထို့အပြင် ရုရှားသည် ယူကရိန်းတွင် စစ်ပွဲဆန္ဒများ ဆက်လက်ရှိနေရုံသာမက ထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီများက “ ရုရှား၏ စစ်ပြီးကာလအာရုံစိုက်မှုသည် NATO အပေါ်တွင် ရှိလိမ့်မည်” ဟု တိုးမြှင့်သတိပေးနေသောကြောင့် လည်း ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေသည်။

Rough က အထက်လွှတ်တော်သို့ သူ၏ သက်သေခံချက်တွင် ဂျာမနီ၏ Federal Intelligence Agency ၏ ယခုလအစောပိုင်းက တွေ့ရှိချက်များကို ထောက်ပြခဲ့ပြီး “ NATO ၏ စုပေါင်းကာကွယ်ရေးကတိကဝတ်ကို စမ်းသပ်ရမည်ဟု ကျွန်ုပ်တို့မြင်သည်။ ယူကရိန်းသည် အနောက်တိုင်းသို့ ရုရှား၏လမ်းကြောင်းတွင် ခြေလှမ်းတစ်လှမ်းသာဖြစ်ကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့ အလွန်သေချာပြီး ၎င်းကို အထောက်အပံ့ပေးရန်အတွက် ထောက်လှမ်းရေးအထောက်အထားများရှိသည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒိန်းမတ်ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့သည် ယခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် အလားတူသတိပေးချက်များ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ယူကရိန်းတွင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲပြီးနောက် ခြောက်လအတွင်း အခွင့်အရေးကောင်းတစ်ခုကို တွေ့ရှိပါက ရုရှားသည် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံကို တိုက်ခိုက်နိုင်သည်ဟု ဆိုခဲ့သည်။ 

Rutte က ရုရှား၏ တိုက်ရိုက်ခြိမ်းခြောက်မှု၏ ပြင်းထန်မှုကို မီးမောင်းထိုးပြခဲ့ပြီး ယခုလအစောပိုင်းတွင် ၅% ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်ကို အလေးအနက်ထားရန် မလိုအပ်ဟု ယူဆပါက “ ရုရှားစကားကို သင်ယူတတ်ရန် ပိုကောင်းသည်” ဟု ဗြိတိန်သို့ ခရီးသွားစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။

၏ ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း အနောက်တိုင်းအတွက် အလွန်အမင်းအန္တရာယ်ရှိကြောင်းကိုလည်း ရှေ့တန်းသို့ ယူဆောင်လာခဲ့ပြီး တရုတ်၊ မြောက်ကိုရီးယားနှင့် အီရန်တို့သည် ရုရှားစစ်ပွဲစက်ကို လောင်စာဖြည့်ရာတွင် အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။ 

စစ်ပွဲတွင် ကြားနေသည်ဟု တောင်းဆိုထားသော်လည်း တရုတ်နိုင်ငံသည် ခေတ်မီစစ်ပွဲအတွက် အရေးပါသော အီလက်ထရွန်နစ်အစိတ်အပိုင်းများနှင့် ကို ပံ့ပိုးပေးခဲ့သည်။ အီရန်က ဒရုန်းများနှင့် နည်းပညာဆိုင်ရာ အသိပညာကို ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ပြီး မြောက်ကိုရီးယားက ခဲယမ်းများနှင့် စစ်ရေးပစ္စည်းကိရိယာများသာမက စစ်ပွဲအတွက် မြေပြင်ပေါ်တွင် ခြေလျင်တပ်ဖွဲ့များပါ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။ 

တရုတ်နှင့် ရုရှားတို့သည် အနောက်တိုင်းကို ဆန့်ကျင်၍ စည်းလုံးညီညွတ်စွာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် ထပ်ခါထပ်ခါ ကတိပြုထားသော်လည်း မြောက်ကိုရီးယားသည် တိုးမြှင့်ရဲတင်းလာပြီး ၎င်း၏ ထောက်ပံ့မှုအတွက် လဲလှယ်ရာတွင် လက်ခံရရှိခဲ့ပြီး ယင်းသည် အရှေ့တိုင်းရှိ မိတ်ဖက်များအတွက်သာမက အနောက်တိုင်းအကျိုးစီးပွားအတွက်ပါ အဓိကခြိမ်းခြောက်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ 

Rough က “ ရုရှားသမ္မတ သည် အမေရိကန်-ဥရောပ မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးကို ဆန့်ကျင်နေဆဲဖြစ်ပြီး မည်သည့်အခွင့်အရေးတွင်မဆို ပျက်စီးအောင် ကြိုးပမ်းနေသည်” ဟု သတိပေးခဲ့သည်။

ထို့အပြင် Rough က ဥရောပရှိ အမေရိကန်စစ်ဘက်အရာရှိများကို ကိုးကား၍ အနောက်တိုင်းကို ဆန့်ကျင်သော ခြိမ်းခြောက်မှုများ တိုးမြှင့်လာချိန်တွင် ဥရောပမှ အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့များကို ဖယ်ရှားခြင်းသည် မှားယွင်းသောလုပ်ရပ်ဖြစ်လိမ့်မည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

တပ်ဖွဲ့သဘောတူညီချက်များ၊ စုပေါင်းကာကွယ်ရေးနှင့် ရုရှား၊ တရုတ်၊ မြောက်ကိုရီးယားနှင့် အီရန်တို့ကို တားဆီးရာတွင် အမေရိကန်၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှုသည် ဆွေးနွေးရမည့် အဓိကအချက်ဖြစ်လာရန် မျှော်လင့်ရသည်။ 

“ `