အစ္စရေး၏ တရားမျှတမှုရှာဖွေမှုက အောက်တိုဘာ ၇ ရက် လူသတ်ပွဲအတွင်း ဟားမတ်စ်၏ စနစ်တကျ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှု လှုပ်ရှားမှုကို ဖော်ထုတ်ပြသ

(SeaPRwire) –   အောက်တိုဘာ ၇ ရက်၊ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ဟားမတ်စ် အကြမ်းဖက်သမားများက တောင်ပိုင်းဒေသအား ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်စွာ တိုက်ခိုက်ခဲ့စဉ်အတွင်း ကျူးလွန်ခဲ့သော အဓမ္မပြုကျင့်မှုများ၊ အုပ်စုဖွဲ့အဓမ္မပြုကျင့်မှုများနှင့် အလွန်အမင်း လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုများသည် စနစ်တကျစီစဉ်ထားသော စစ်လက်နက်တစ်ခု၏ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်ကြောင်း ပေါင်းစပ်ထားသည့် open-source အထောက်အထားများနှင့် သက်သေအထောက်အထားအသစ်များအပေါ် အခြေခံသည့် အစီရင်ခံစာတစ်စောင်က တွေ့ရှိခဲ့သည်။

ပဋိပက္ခနှင့်ဆက်စပ်သော လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုခံရသူများအတွက် တရားမျှတမှုကို ရှေ့ရှုသည့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သော The Dinah Project က ပြုစုခဲ့သည့် “ A Quest for Justice: October 7 and Beyond” အမည်ရှိ အစီရင်ခံစာသည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့အစည်းများကို ဟားမတ်စ်သည် ၎င်း၏ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုကို လက်နက်အဖြစ် အသုံးပြုခဲ့ကြောင်း အသိအမှတ်ပြုရန် တောင်းဆိုထားပြီး၊ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်အား ပါလက်စတိုင်း အကြမ်းဖက်အဖွဲ့ကို အမည်ပျက်စာရင်းသွင်းရန် တောင်းဆိုထားသည်။

“ အဓိက ရည်မှန်းချက်ကတော့ အောက်တိုဘာ ၇ ရက်နေ့မှာ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုကို ဟားမတ်စ်က စစ်လက်နက်အဖြစ် အသုံးပြုခဲ့တယ်ဆိုတာကို သက်သေပြဖို့အတွက် ရရှိနိုင်တဲ့ အချက်အလက်အားလုံးကို ဥပဒေရှုထောင့်ကနေ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာပြီး စစ်ဆေးပြီး အသေးစိတ် ဘောင်တစ်ခုကို ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ပေးနိုင်ဖို့ပါပဲ” ဟု The Dinah Project ကို ကြီးကြပ်သော Bar-Ilan University မှ Rackman Center for the Advancement of the Status of Women ၏ ဒါရိုက်တာ ပါမောက္ခ Ruth Halperin-Kaddari က Fox News Digital ကို ပြောကြားခဲ့သည်။

“ အဲဒါကို အခြေခံပြီး တိုက်ခိုက်မှုမှာ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ အကြမ်းဖက်သမားအားလုံးကို တရားစွဲဆိုနိုင်ပြီး သူတို့ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုအားလုံးအတွက် တာဝန်ယူ၊ တာဝန်ခံစေဖို့ ဥပဒေဆိုင်ရာ သီအိုရီတစ်ခုကို တီထွင်ဖို့ ဒါမှမဟုတ် အဆိုပြုဖို့ မျှော်လင့်ပါတယ်” ဟု အင်္ဂါနေ့တွင် အစ္စရေးသမ္မတ Isaac Herzog ၏ ဇနီးဖြစ်သူ အစ္စရေးသမ္မတကတော် Michal Herzog ထံသို့ အစီရင်ခံစာကို တရားဝင်တင်ပြခဲ့သူ Halperin-Kaddari က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟားမတ်စ်၏ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သော တိုက်ခိုက်မှုအပြီးတွင် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုများ၊ အဓမ္မပြုကျင့်မှုများ၊ အုပ်စုဖွဲ့အဓမ္မပြုကျင့်မှုများနှင့် လိင်အင်္ဂါ ဖြတ်တောက်မှုများအပါအဝင် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုများနှင့်ပတ်သက်သည့် အစီရင်ခံစာများ လျင်မြန်စွာ ထွက်ပေါ်လာခဲ့သော်လည်း၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အသိုက်အဝန်းရှိ အချို့က – အမျိုးသမီးအခွင့်အရေး အဖွဲ့အများအပြားအပါအဝင် – ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အထောက်အထား သို့မဟုတ် သားကောင်များ မရှိခြင်းကြောင့် သံသယဝင်ခဲ့ကြသည်။

သားကောင်များသည် အသတ်ခံရခြင်း၊ ဓားစာခံအဖြစ် ဖမ်းဆီးခံရခြင်း သို့မဟုတ် ၎င်းတို့၏ အတွေ့အကြုံများကို ပြောဆိုရန် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိခိုက်မှု များပြားလွန်းခြင်းတို့ ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း Halperin-Kaddari က ထောက်ပြခဲ့သည်။

“ ဒီကိစ္စကို နိုင်ငံရေးအဖြစ် ပြောင်းလဲတာကို ဒါမှမဟုတ် ဒီအမှန်တရားကို နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေးအသိုက်အဝန်းက မကိုင်တွယ်နိုင်တာဟာ ကြီးမားတဲ့ စိတ်ပျက်စရာပါပဲ” ဟု သူမက ပြောကြားခဲ့ပြီး၊ “ ပဋိပက္ခတစ်ခုမှာ အမြဲတမ်း သားကောင်အဖြစ် ရှုမြင်ခံရတဲ့ ဘက်တစ်ဖက်က ကျူးကျော်သူအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားပြီး သူတို့ရဲ့ ရည်မှန်းချက်ကို ရှေ့တန်းတင်ဖို့အတွက် အဆိုးဆုံးရာဇဝတ်မှုဖြစ်တဲ့ အဓမ္မပြုကျင့်မှုနဲ့ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုတွေကို အသုံးပြုတဲ့ ရှုပ်ထွေးတဲ့ အခြေအနေမျိုးကို မလက်ခံနိုင်တာဟာ နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေးအသိုက်အဝန်းရဲ့ ကျရှုံးမှုကို ပြသနေပါတယ်” ဟု ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။

ဖိအားပေးမှုအောက်တွင် CNN နှင့် The Hague ရှိ International Criminal Court ကဲ့သို့သော အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းအချို့က စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ရာ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုများနှင့် အဓမ္မပြုကျင့်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း သက်သေများနှင့် ပထမဆုံး တုံ့ပြန်သူများ၏ ထွက်ဆိုချက်များနှင့် ကိုက်ညီကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။

The Dinah Project ၏ အစီရင်ခံစာသည် ထိုစုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများအပေါ် အခြေခံထားပြီး၊ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ပြန်လည်ရောက်ရှိလာသော ဓားစာခံ ၁၅ ဦး၊ မျက်မြင်နှင့် နားထောင်သက်သေ ၁၇ ဦးနှင့် ပထမဆုံး တုံ့ပြန်သူ ၂၇ ဦးတို့အပါအဝင် တိုက်ရိုက်သက်သေခံချက်များကို စုစည်းထားသည်။

တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ အထောက်အထားများအပြင် ရုပ်ပုံနှင့် အသံမှတ်တမ်းများမှလည်း ထုတ်နှုတ်ထားသည့် အစီရင်ခံစာအရ တိုက်ခိုက်မှုအတွင်း “ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုသည် ကျယ်ပြန့်ပြီး စနစ်ကျခဲ့သည်” ဟု ဆိုထားပြီး လူပေါင်း ၁,၂၀၀ ကျော်၊ အရပ်သားများနှင့် စစ်သားများ အသတ်ခံရကာ ၂၅၁ ဦးခန့် ဂါဇာသို့ ဓားစာခံအဖြစ် ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားခဲ့သည်။

ထို့ပြင်၊ အဓမ္မပြုကျင့်မှုများ၊ အုပ်စုဖွဲ့အဓမ္မပြုကျင့်မှုများနှင့် အခြားသော လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုများသည် Nova music festival၊ Route 232၊ Nahal Oz military base နှင့် Kibbutzim Re’im, Nir Oz နှင့် Kfar Aza အပါအဝင် မတူညီသော နေရာခြောက်ခုတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း အစီရင်ခံစာက တွေ့ရှိခဲ့သည်။

“ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှု ကျူးလွန်ပုံတွင် ရှင်းလင်းသော ပုံစံများ ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။ ၎င်းတို့တွင် သားကောင်များကို တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း သို့မဟုတ် လုံးဝအဝတ်မပါဘဲ လက်ပြန်ကြိုးတုပ်လျက် သစ်ပင်များ သို့မဟုတ် တိုင်များကဲ့သို့သော အရာဝတ္ထုများနှင့် ချည်နှောင်ထားသည်ကို တွေ့ရှိရခြင်း၊ အုပ်စုဖွဲ့အဓမ္မပြုကျင့်ပြီးနောက် သတ်ဖြတ်ခြင်း၏ အထောက်အထားများ၊ လိင်အင်္ဂါ ဖြတ်တောက်မှုများ၊ နှင့် လူအများရှေ့တွင် အရှက်ခွဲမှုများ ပါဝင်သည်” ဟု အစီရင်ခံစာက ဆိုထားသည်။

ဓားစာခံအဖြစ် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသူများအတွက် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုသည် ဖမ်းဆီးခံဘဝတွင် ဆက်လက်ရှိနေခဲ့ကြောင်း၊ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာသူ အများအပြားက “ အတင်းအကျပ် အဝတ်ဗလာဖြစ်စေခြင်း၊ ကိုယ်ထိလက်ရောက်နှင့် နှုတ်ဖြင့် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ နှောင့်ယှက်မှုများ၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားမှုများနှင့် အတင်းအကျပ် လက်ထပ်ရန် ခြိမ်းခြောက်မှုများ” ကို အစီရင်ခံစာက တွေ့ရှိခဲ့သည်။

“ ဟားမတ်စ်သည် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုကို နည်းဗျူဟာမြောက် လက်နက်အဖြစ်၊ ၎င်း၏ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သော တိုက်ခိုက်မှု၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ်နှင့် အစ္စရေးလူ့အဖွဲ့အစည်းကို ထိတ်လန့်စေရန်နှင့် လူသားမဆန်အောင် ပြုလုပ်ရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် အသုံးပြုခဲ့သည်” ဟု အစီရင်ခံစာရေးသားသူများက ရေးသားထားပြီး၊ “ နိုင်ငံတကာ တရားစီရင်ရေး ယန္တရားများအတွက် အရေးပါသော အကျိုးဆက်များရှိသည်” ဟု ၎င်းတို့က ရေးသားထားပြီး “ တာဝန်ခံမှု ရရှိရန်အတွက် လက်တွေ့ကျသော ဘောင်များ” အချို့ကို ဖော်ပြထားသည်။

အကြံပြုချက်များထဲတွင် အစီရင်ခံစာက နိုင်ငံတကာ အသိုက်အဝန်းအား ပဋိပက္ခနှင့်ဆက်စပ်သော လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုကို နေ့စဉ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြစ်မှုများနှင့် မတူညီဘဲ “ နိုင်ငံတကာ ရာဇဝတ်မှု” အဖြစ် ရှုမြင်ရန် တိုက်တွန်းထားသည်; “ သားကောင်များကို စနစ်တကျ နှုတ်ပိတ်ခြင်း” ကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားရန်; မျက်မြင်သက်သေ အထောက်အထားများနှင့် အခြေအနေအရပ်ရပ်ကို ထောက်ပြသည့် အထောက်အထားများအပါအဝင် ပိုမိုကွဲပြားသော လက်ခံနိုင်သည့် အထောက်အထားပုံစံများကို အသုံးပြုရန်; နှင့် တစ်ဦးချင်း ကျူးလွန်သူများနှင့် သီးခြား လုပ်ရပ်များနှင့် သားကောင်များကြား တိုက်ရိုက်ဆက်စပ်မှု လိုအပ်ခြင်းအစား တိုက်ခိုက်မှုတွင် ပါဝင်သူအားလုံးအား ပူးတွဲရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ တာဝန်ယူမှုကို အသုံးပြုရန် တိုက်တွန်းထားသည်။

“ သမိုင်းဆိုင်ရာ မှတ်တမ်းကို မှန်ကန်စေဖို့လည်း ကျွန်ုပ်တို့ ရှာဖွေနေပါတယ်။ ဟားမတ်စ်က လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုကို စစ်ပွဲရဲ့ နည်းဗျူဟာမြောက် လက်နက်အဖြစ် အသုံးပြုခဲ့ပါတယ်” ဟု ရေးသားသူများက ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့ပြီး၊ “ ထို့ကြောင့် ဤအစီရင်ခံစာသည် အနာဂတ်တွင် ဟားမတ်စ် အကြမ်းဖက်သမားများ၊ ခေါင်းဆောင်များနှင့် ပူးပေါင်းကြံစည်သူများအပေါ် ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာနှင့် အခြားပြည်တွင်းပြည်ပ တရားစွဲဆိုမှုများအတွက် အခြေခံအုတ်မြစ်ကို ချပေးလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်” ဟု ဆိုသည်။

အင်္ဂါနေ့တွင် The Dinah Project ၏ အစီရင်ခံစာကို လက်ခံရရှိခဲ့သည့် အစ္စရေးသမ္မတကတော် Michal Herzog က ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ၎င်းသည် “ အမှန်တရားကို ဖော်ထုတ်ထားသည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

“ ထိခိုက်ခံရသူအားလုံးကိုယ်စား သူတို့ရဲ့ အသံတွေကို နေရာတိုင်းမှာ ကြားနိုင်ပြီး တရားမျှတမှုရရှိဖို့ ကျွန်ုပ်တို့ ဆက်လက်တိုက်ပွဲဝင်ရပါမယ်” ဟု သူမက ပြောကြားခဲ့ပြီး၊ “ အမျိုးသမီးတစ်ဦး၊ မိခင်တစ်ဦး၊ အစ္စရေးလူမျိုးတစ်ဦးအနေနဲ့ ဒီအစီရင်ခံစာတွေကို စိတ်နှလုံးကြေကွဲစွာနဲ့ ဖတ်ခဲ့ရပါတယ်… ဒါဟာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တိတ်ဆိတ်မှုကို စိန်ခေါ်ပြီး ငြင်းဆိုမှုကို အချက်အလက်တွေနဲ့ အစားထိုးကာ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုကို လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုပြီး တာဝန်ရှိသူတွေကို တရားစွဲဆိုဖို့ ကမ္ဘာကို တောင်းဆိုနေပါတယ်” ဟု ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။